Tháng 9 rồi, đến Tú Lệ "checkin" mùa lúa chín thôi!
Tháng 9, thời tiết thu mát mẻ trong lành, những thửa ruộng bậc thang ở Tú Lệ bước vào mùa lúa chín.
Thuộc tỉnh Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, Tú Lệ có những thung lũng lúa nằm ngay trên đường quốc lộ 32 xen lẫn những ngôi nhà mái lá nghi nghút khói bếp trong buổi chiều tà. Không có những thửa ruộng bậc thang sừng sững dẫn lên trời tráng lệ như Mù Cang Chải, Tú Lệ bình yên với một vẻ đẹp hiện hữu ngay trước mắt, rất gần và có thể chạm vào. Đẹp nhất vẫn là những cánh đồng lúa vàng óng ánh được ôm trọn bởi ba ngọn núi Khau Phạ, Khau Song và Khau Khán, men theo dòng suối nước chảy rì rào. Người dân ở đây chủ yếu là dân tộc Thái, Mông. Sau mùa nước đổ họ bắt tay vào việc trồng lúa khắp các thung lũng, trên những sườn đồi, dọc theo đường đi.
Để chiêm ngưỡng hết vẻ đẹp của Tú Lệ, du khách phải đứng trên dốc Ba Bà Cháu hoặc lưng chừng đèo Khau Phạ. Tú Lệ như một bức tranh thơ mộng được vẽ lên bằng màu vàng ươm của lúa, điểm xuyết những nếp nhà sàn nép mình trong những tán cây xanh.
Được thiên nhiên ưu ái ban tặng, Tú Lệ còn hấp dẫn du khách bởi nét sinh hoạt độc đáo tắm tiên bên dòng suối nước nóng cách trung tâm thị trấn chừng hơn một cây số. Có 2 bể tắm nước nóng được người dân quây lại, một là cạnh bên dòng suối, hai là bên cạnh ruộng lúa với nhiệt độ suối nước nóng khoảng từ 38-45 độ C chảy ra từ lòng đất cạnh bờ. Người dân ở đây không phân biệt già trẻ gái trai, sau những buổi chiều làm nương vất vả, lại cùng nhau thư giãn trong làn nước thoáng vị hăng hăng của quỳnh lưu.
Khác với nhiều vùng Tây Bắc, tục tắm tiên ở Tú Lệ vẫn còn giữ được nhiều nét nguyên sơ thuần khiết. Không khó để bắt gặp hình ảnh những cô gái Thái cởi bỏ trang phục vất lên những phiến đá, ngâm mình trong làn nước ấm áp. Những cô gái có thể ngại ngùng bởi lời tán tỉnh của trai bản nhưng khi tắm tiên cùng mọi người theo tập tục, họ lại vui vẻ đùa nghịch với nhau, thả mái tóc dài bồng bềnh trong nước, cùng nhau kì lưng bằng những viên đá cuội. Trai gái có thể tắm chung một khu, nhưng họ phân rõ ràng, nữ tắm phía đầu nguồn chỗ nước trong hơn, nam một bên và tuyệt đối không được có hành vi khiếm nhã với các cô gái. Du khách đến chơi cũng có thể tắm suối nước nóng với người dân theo tập tục độc đáo này.
Biết bao khách thành thị đã ngẩn ngơ trước vẻ đẹp của cô gái Thái trút bỏ xiêm y tắm bên bờ suối cười e lệ, vẻ đẹp dung dị khiến lữ khách xao xuyến mà nhớ mãi.
Vượt qua một chiếc cầu bắc ngang qua suối nước nóng là sẽ đến bản Chao còn rất nguyên chưa hề bị du lịch hóa. Người dân sống ở đây chủ yếu là dân tộc Thái,họ vẫn giữ được những phong tục tập quán của mình và nếp sống sinh hoạt hàng ngày. Nếu muốn tìm hiểu văn hóa và khám phá bản Chao, không có cách nào hay hơn là sống cùng người dân,cùng ăn cùng ngủ cùng làm như một người bản địa.
Nhà của người Thái chia làm hai gian, gian làm phòng ngủ của chủ nhà và gian tiếp khách cũng là nơi để khách đến chơi nghỉ lại, được ngăn cách với nhau bằng một tấm rèm lớn. Vì người Thái rất sạch sẽ nên họ không để bếp trong nhà, cũng không nuôi động vật ở dưới nhà sàn. Người Thái rất hiếu khách, nên mỗi khi có khách đến chơi họ thường thiết đãi rất nồng nhiệt bằng những món ăn có sẵn trong nhà như thịt trâu gác bếp, lạp xưởng gác bếp và rau đắng hái trong vườn. Du khách không chỉ được đãi món gà hấp lá mắc mật ngon nhớ mãi không quên mà còn được thưởng thức rượu ngô “100 hạt ngô mới cất được một chén rượu”. Đã đến nhà người Thái thì phải uống rượu,mà đã uống là phải uống cho say, nếu khách mà từ chối nghĩa là chê chủ nhà không tiếp đãi chu đáo.
Nếu muốn bạn cũng có thể tham gia vào công việc hàng ngày của họ như lên nương làm rẫy,vào rừng bắt chim săn thú hay như học cách dệt vải cùng các mẹ các chị.Những trải nghiệm mà bạn không nên bỏ qua khi homestay cùng người dân.
Mùa lúa chín đã đến rồi, bạn còn chần chừ gì nữa mà không đến Tú Lệ?