Những địa danh “vang bóng một thời” trong lịch sử nhưng nay đã biến mất

Những thành phố từng vô cùng xa hoa và thịnh vượng trong quá khứ giờ đây chỉ còn lại những tàn tích ngủ quên.

Có những địa danh từng vô cùng huy hoàng trong quá khứ, chúng là trung tâm tôn giáo, kinh tế, chính trị vô cùng tấp nập, thậm chí có những nơi còn đạt tới đỉnh cao của kiến trúc nhân loại. Tuy nhiên trải qua những biến động của lịch sử, chúng dần dần bị lãng quên và chôn vùi bởi thời gian. Giờ đây người ta chỉ còn có thể tìm thấy những tàn tích còn xót lại chứng minh những nơi này từng tồn tại.

Sanchi, Ấn Độ

Sanchi là một ngôi làng nhỏ xinh đẹp nằm ở trung tâm bang Madhya Pradesh, Ấn Độ. Nơi đây nổi tiếng với khoảng 50 di tích cùng với 3 ngôi bảo tháp, nhiều tu viện Phật giáo có niên đại lâu đời. Trong đó, nổi tiếng nhất là Đại tháp Sanchi, một trong những di tích Phật giáo quan trọng và cũng là tháp Phật giáo lớn nhất còn xót lại ở Ấn Độ, phản ánh nghệ thuật kiến trúc vô cùng độc đáo. Đây cũng được đánh giá là một trong những công trình kiến trúc tinh tế nhất trên thế giới.

Những địa danh “vang bóng một thời” trong lịch sử nhưng nay đã biến mất - 1

Những bảo tháp to lớn này là những công trình kiến trúc hình cầu bán nguyệt với một gian phòng nhỏ ở trung tâm chứa đựng xá lợi của Đức Phật. Đại Tháp Sanchi được xây dựng để biểu trưng cho cuộc đời và hành trình của Đức Phật, từ khi Ngài sinh ra cho đến khi niết bàn. Bên cạnh đó, Sanchi là nơi mà nghệ thuật và kiến trúc Phật giáo trải qua quá trình trỗi dậy, phát triển và tiêu vong.

Machu Picchu, Peru

Tàn tích Machu Picchu có thể là một trong những tàn tích cổ đại bí ẩn nhất thế giới. Nơi đây thường được gọi là “thành phố bị mất của người Inca” và mới chỉ được phát hiện vào năm 1911 bởi nhà khảo cổ học người Mỹ Hiram Bingham. Nó nằm trên một sườn núi trong thung lũng Urubamba ở Peru. Nơi đây được xây dựng theo phong cách Inca cổ điển và được bao quanh bởi nhiều suối nước nóng tự nhiên, ruộng bậc thang, nhiều đền thờ, nhà kho và các công trình kiến trúc xinh đẹp khác.

Những địa danh “vang bóng một thời” trong lịch sử nhưng nay đã biến mất - 2

Người Inca bắt đầu xây dựng thành phố này vào khoảng năm 1400 dưới lệnh của hoàng đến Pachacuti. Những công trình ở nơi đây kỳ lạ và tinh tế đến mức các nhà khoa học còn nghi ngờ Machu Picchu thực chất được xây dựng bởi người ngoài hành tinh vì vào thời điểm đó, công nghệ của người Inca không thể nào xây dựng được những kiến trúc như vậy.

Đại Zimbabwe, châu Phi

Đại Zimbabwe (Great Zimbabwe) là một khu định cư lớn ở châu Phi thời kỳ đồ sắt, được xây dựng bởi những người châu Phi bản địa từ năm 1250 đến năm 1450 sau Công nguyên. Đây là công trình lớn nhất trong số khoảng 250 công trình kiến trúc được xây dựng bằng đá không có vữa có niên đại tương tự tại châu Phi. Trong thời kỳ hoàng kim của mình, Đại Zimbabwe có diện tích khoảng 60.000 đến 90.000 km² và ước tính có khoảng 18.000 cư dân sinh sống tại đây.

Những địa danh “vang bóng một thời” trong lịch sử nhưng nay đã biến mất - 3

Trong ngôn ngữ Shona, “Zimbabwe” có nghĩa là “những ngôi nhà bằng đá” hoặc “những ngôi nhà được tôn kính”. Nơi đây được xây dựng với những bức tường đá đồ sộ, dày tới vài mét, những công trình được xây dựng bằng đá nguyên khối, tháp hình nón được trang trí hoa văn, hoạ tiết đặc trưng, … Nơi đây là một minh chứng còn xót lại cho thấy kiến trúc và công nghệ xây dựng tuyệt vời của người châu Phi cổ đại.

Palmyra, Syria

Palmyra là một thành phố cổ của Syria, nơi đây từng lưu trữ rất nhiều công trình kiến trúc độc đáo còn xót lại từ xa xưa. Palmyra còn từng được nhắc đến trong kinh thánh. Palmyra thuộc nhiều vương triều và nền văn hoá khác nhau trước khi trở thành một phần của Đế chế La Mã vào thế kỷ 1 sau Công nguyên.

Những địa danh “vang bóng một thời” trong lịch sử nhưng nay đã biến mất - 4

Thành phố này từng vô cùng phồn thịnh và giàu có, nó là trung tâm sản xuất nông nghiệp, thương mại, mục vụ và là trạm dừng chân cho những thương nhân trên hành trình dọc theo Con đường Tơ lụa. Những tàn tích còn xót lại ngày nay cho thấy quá khứ của Palmyra từng huy hoàng thế nào. Tuy nhiên, ngày nay thành cổ này đã bị hư hại rất nhiều bởi thời gian và chiến tranh tàn phá.

Những địa danh “vang bóng một thời” trong lịch sử nhưng nay đã biến mất - 5

Thành phố cổ Nimrud, Iraq

Nimrud là một thành phố cổ đại của Assyria, từng là kinh đô của đế chế đầu tiên trên thế giới - Đế chế Assyria trong hơn 150 năm, cho đến năm 717 trước Công nguyên. Nằm cách thành phố Mosul của Iraq khoảng 35km về phía nam, Nimrud có diện tích khoảng 3,5 km² và lưu giữ nhiều công trình cổ đại có giá trị vô cùng quý giá đối với nhân loại. Các công trình tiêu biểu ở đây có thể kể đến như những cung điện khổng lồ của các vị vua Assyria, cổ mộ của nữ hoàng đế Assyria, đền thần chiến tranh Ninurta hay đền thờ thần chữ viết Nabu, … Người ta đã phát hiện vô số những kho báu quý giá bao gồm vương miện, nữ trang bằng vàng, chén bát bằng ngà voi, … Nghệ thuật kiến trúc của người Assyria cổ ở đây cũng được đánh giá là không có đối thủ cạnh tranh.

Những địa danh “vang bóng một thời” trong lịch sử nhưng nay đã biến mất - 6

Tanis, Ai Cập

Tanis hay còn được gọi là Djanet, là một trong những trung tâm thương mại giàu có nhất từng tồn tại của Ai Cập cổ đại, nó cũng từng là kinh đô của của một số triều đại Ai Cập. Thành phố này là một trong những cảng gần nhất với cảng biển châu Á. Nó nằm ở đồng bằng sông Nile, phía Đông Bắc Cairo, cuối cùng biến mất dưới một đồng bằng phù sa khi dòng chảy của sông Nile bị thay đổi.

Những địa danh “vang bóng một thời” trong lịch sử nhưng nay đã biến mất - 7

Dù nơi đây không nổi tiếng như các di tích lịch sử khác của Ai Cập nhưng lại là một trong những điểm khảo cổ học lớn nhất từng được tìm thấy. Các lăng mộ hoàng gia ở Tanis có những hiện vật được đánh giá có thể sánh ngang với kho báu của vua Tutankhamun.

Pompeii, Italia

Thành phố cổ đại Pompeii nằm ở phía Tây nước Ý, gần vịnh Naples. Theo những ghi chép còn lưu lại được, 10 bộ lạc lớn đã cùng nhau xây dựng nên thành phố Pompeii. Nơi đây nổi tiếng là một chốn vui chơi, hưởng thụ của tầng lớp quý tộc và thương gia với những quán rượu xa hoa. Di tích khảo cổ cho thấy, khi đó Pompeii có khoảng hơn 100 quán rượu trong khi thành phố chỉ có khoảng 20.000 cư dân. Tuy nhiên, thành phố hào nhoáng này đã bị phá huỷ hoàn toàn trong một trận phun trào của núi lửa Vesuvius vào năm 79 khiến hơn 5000 người và toàn bộ kiến trúc bị vùi dưới lớp dung nham nóng bỏng dày tới 20m.

Những địa danh “vang bóng một thời” trong lịch sử nhưng nay đã biến mất - 8

Angkor Wat, Campuchia

Lịch sử của Angkor có thể đã bắt đầu từ thế kỷ thứ 9, đây là nơi chứng kiến sự thịnh vượng và vinh quang của đế chế Khmer. Angkor Wat là di tích tôn giáo lớn nhất trên thế giới với diện tích 162,6 hecta với hàng nghìn ngôi đền lớn nhỏ. Ban đầu công trình được xây dựng làm đền thờ Ấn Độ giáo của Đế quốc Khmer, tuy nhiên sau đó đã dần dần chuyển thành đền thờ Phật giáo vào cuối thế kỷ 12. Nơi đây lưu giữ một số kiệt tác kiến trúc và nghệ thuật tôn giáo lộng lẫy nhất ở Đông Nam Á, bao gồm hơn 1200 tấm bia đá và nhiều toà tháp lớn nhỏ với những bức phù điêu tinh xảo.

Những địa danh “vang bóng một thời” trong lịch sử nhưng nay đã biến mất - 9

Thành phố Petra, Jordan

Thành phố cổ Petra nằm trên sườn núi Hor ở Jordan nổi tiếng với những công trình kiến trúc độc đáo được tạc thẳng vào núi. Nơi đây được biết đến với cái tên cổ Rekem và là kinh đô của Vương quốc Nabatea của người Nabatean. Không ai biết Petra được hình thành từ bao giờ, chỉ biết rằng nơi đây đã tồn tại từ rất lâu và nắm một vị trí đắc địa trên con đường thương mại nối giữa vùng Tây Á và Ai Cập thời xưa.

Những địa danh “vang bóng một thời” trong lịch sử nhưng nay đã biến mất - 10

Thời kỳ thịnh vượng nhất của thành phố này cách đây khoảng 2000 năm với cư dân được ước tính vào khoảng 20.000 người. Nơi đây có những công trình kiến trúc đồ sộ như nhà hát, lăng mộ, đền thờ, … Người La Mã đã thôn tính vùng đất này và tiếp tục đưa Petra phát triển hưng thịnh. Tuy nhiên đến giữa thế kỷ thứ 4 và thế kỷ thứ 7, Petra bị tàn phá bởi hàng loạt trận động đất mạnh. Thành phố bị bỏ hoang và dần dần rơi vào quên lãng.

Ephesus, Thổ Nhĩ Kỳ

Ephesus ở Thổ Nhĩ Kỳ được coi như là một bảo tàng tuyệt vời lưu giữ nhiều giá trị văn hoá của nhân loại. Nơi đây từng là trung tâm của Địa Trung Hải do người La Mã xây dựng cách đây khoảng 3000 năm. Đây cũng chính là nơi có đền thờ Nữ thần săn bắn Artemis – một trong Bảy kỳ quan thế giới cổ đại, ngay cả đền thờ đầu tiên dành riêng cho Đức Trinh nữ Maria cũng nằm ở Ephesus.

Những địa danh “vang bóng một thời” trong lịch sử nhưng nay đã biến mất - 11

Trải qua sự thăng trầm của lịch sử, sự sa sút của hoạt động giao thương hàng hải cùng với những biến động về chính trị đã khiến thành phố dần dần bị tàn phá và lãng quên theo thời gian. Thành phố này đã ngủ yên suốt khoảng 1500 năm cho đến khi được các nhà khảo cổ học tìm ra vào năm 1860. Ngày nay, Ephesus mới chỉ có chưa đầy 20% diện tích được khai quật, đây vẫn đang là một trong những địa điểm khảo cổ học được tìm kiếm nhiều nhất trên thế giới.

Những địa danh “vang bóng một thời” trong lịch sử nhưng nay đã biến mất - 12