Nghệ An: Tháp cổ thành phế tích
Có dịp ngược xuôi dòng Nậm Nơn, qua địa phận bản Yên Hòa, xã Mỹ Lý, huyện Kỳ Sơn (Nghệ An), ai cũng sẽ ngạc nhiên trước vẻ đẹp của một ngọn tháp cổ đang soi bóng xuống lòng sông trong vắt. Vẻ hoang sơ đó thôi thúc tôi muốn tìm hiểu về ngọn tháp...
Từ bản Xiềng Tắm, trung tâm xã Mỹ Lý, chúng tôi đi xuồng máy ngược sông chừng 20 phút để tìm hiểu những “ẩn số” sau vẻ trầm mặc, rêu phong của ngọn tháp cổ. Nhưng khi được tận mục sở thị, sự hồ hởi, háo hức của tôi gần như tan biến và thay vào đó là nỗi xót xa, bùi ngùi khi phải chứng kiến một phế tích, bởi nếu không kịp thời trùng tu, ngọn tháp sẽ đổ sập trong một ngày không xa.
Dưới chân tháp đã xuất hiện nhiều lỗ thủng lớn, một góc đã sập. Tháp có dấu hiệu bị nghiêng và có nhiều vết rạn nứt. Những bức phù điêu và đường nét hoa văn, họa tiết đã bị bong gãy, đứt đoạn nên không thể xác định rõ ràng, cụ thể hình hài và ý nghĩa.
Ngôi tháp cổ tại bản Yên Hòa, xã Mỹ Lý (Kỳ Sơn)
Quanh thân tháp, cây dại bám đầy càng gợi lên vẻ hoang phế của một công trình kiến trúc chắc hẳn một thời từng là niềm tự hào của những cư dân bản địa. Nhưng điều đáng nói là tháp cổ lại ở ngay cạnh khuôn viên trường mầm non và tiểu học, gần đường qua lại của người dân Yên Hòa, nếu bị đổ sẽ không an toàn cho các em học sinh và bà con dân bản.
Hỏi về nguồn gốc tháp cổ, thì hầu hết người dân bản Yên Hòa ai cũng lắc đầu không biết. Còn hỏi một số cán bộ xã Mỹ Lý, cũng chỉ nhận được câu trả lời: “Chúng tôi không có tư liệu gì liên quan đến ngôi tháp!”. Ông Kha Văn Nghệ - Bí thư Đảng ủy xã Mỹ Lý bộc bạch chân thành: “Lâu nay có khá nhiều đoàn cán bộ văn hóa, bảo tàng về đây tìm hiểu, ghi hình ngôi tháp. Bà con rất phấn khởi và chờ mong kết quả. Nhưng tất cả đều... một đi không trở lại”.