Góc khuất mẫu nude: Nhọc nhằn nghề chẳng giống ai
Mẫu nude (mẫu khỏa thân) ở Việt Nam chưa được coi là một nghề và không có công ty chuyên người mẫu nude. Hoạt động người mẫu nude hiện nay mới chỉ là tự phát, người mẫu tự thỏa thuận với họa sĩ, nhiếp ảnh gia để hành nghề.
Cũng không có một điều khoản cố định gì cho người mẫu dù họ đang làm đẹp cho cuộc sống.
Trèo đèo lội suối đi chụp ảnh nude
Mẫu nude Việt Nam phổ biến là mẫu vẽ (trong các trường mỹ thuật), mẫu ảnh và mẫu body painting. Với mẫu vẽ, nơi làm việc của họ thường là các trường mỹ thuật như ĐH Mỹ thuật Việt Nam, ĐH Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội, ĐH Mỹ thuật TPHCM…Công việc của họ là đến lớp theo từng tiết học 45 phút để làm mẫu cho các sinh viên vẽ. Mẫu nude ở các trường Mỹ thuật đã có từ rất lâu, trong các môn học của sinh viên nhưng cũng ít người biết đến họ bởi công việc đó mang tính đặc thù riêng.
Nhiếp ảnh gia Thái Phiên cùng người mẫu.
Cô N. đã ngoài 40 tuổi, là người mẫu nude nhiều năm cho nhiều thế hệ sinh viên ĐH Mỹ thuật Việt Nam cho biết, ban đầu cô làm mẫu cho sinh viên vẽ có mặc bikini, được 3 năm thì cô mới có thể tự tin nude hoàn toàn để tạo dáng cho các sinh viên vẽ. Công việc này đòi hỏi phải đứng hoặc ngồi bất động suốt 45 phút nên rất mỏi và người mới vào nghề khó mà chịu được. Tuy nhiên, mẫu nude ở trường không đòi hỏi cao về hình thể nên nhiều người ở nhiều độ tuổi, cả nam giới đều có thể làm được chứ không chỉ riêng các cô gái trẻ đẹp. Theo cô N., không chỉ cô mà còn vài đồng nghiệp khác của cô làm mẫu nude cho sinh viên lâu năm cũng cảm thấy nghề này khá bình thường. Thông thường các trường đều có quy định rõ ràng về các tiết học vẽ mẫu nude như sinh viên không được đem máy chụp hình vô tiết học, không được bàn cãi bình phẩm hay tỏ thái độ gì với mẫu. “Nhiều sinh viên ban đầu cũng hơi sốc khi thấy người mẫu nude, nhưng đó là nghề nghiệp nên họ quen dần và cả mẫu, cả sinh viên đều thấy bình thường”- Cô N. cho biết.
Nhưng với mẫu ảnh nude hay mẫu body painting, không gian và thời gian làm việc của họ đa dạng và thất thường hơn chứ không phải ban ngày ở trường Mỹ thuật. Những mẫu nữ trẻ thường có nhiều cơ hội bởi vẻ đẹp hình thể dễ dàng nhận được lời mời hợp tác từ các họa sĩ, các nhiếp ảnh gia hơn. Ngoài những show chụp ảnh ở những nơi kín đáo, mẫu nude còn phải trèo đèo lội suối đi chụp ngoại cảnh ở trên rừng, dưới biển, thác nước… phục vụ cho ý tưởng của nhiếp ảnh gia.
K. một trong số ít người mẫu được nhiếp ảnh gia Thái Phiên chọn làm mẫu nude chia sẻ: “Lần đầu chụp ảnh nude, đó là chuyến đi mà tôi nhớ mãi suốt đời. Tôi đi cùng anh Thái Phiên đến một hòn đảo vắng vẻ để sáng tác. Phải mất 3 ngày tôi mới có được tác phẩm bởi dù tin tưởng vào nhiếp ảnh gia nhưng lần đầu thoát y hoàn toàn ở nơi hoang vắng như thế, tôi không tránh khỏi nhiều lo lắng bủa vây. Nhưng chụp ảnh nude là vậy, đâu có thể chụp giữa đông người được”.
Nhiếp ảnh gia Thái Phiên cũng chia sẻ, có lần anh đưa mẫu nữ vượt đường xá xa xôi đến một bãi đá gập ghềnh nằm cheo leo bên những vực thẳm sâu hun hút giữa rừng. Khi chuẩn bị chụp thì cơn mưa xối xả ập đến nên anh và người mẫu phải bám vào những tảng đá trơn trượt để quay lại. Nhiếp ảnh gia trấn an người mẫu nhưng lại đeo túi đồ nghề cố di chuyển nhanh đến bờ. Thấy mẫu lóp ngóp trong cơn mưa, nước mắt giàn giụa trách lòng anh cũng đau như cắt. Sau đó, anh mới giải thích làm vậy bởi sợ sét đánh, làm nguy hiểm người mẫu do mang chân máy bằng kim loại theo.
Giấc mơ chiều, tác phẩm của Dương Quốc Định.
Thù lao bấp bênh, tai tiếng đeo bám
Nhiều người nghĩ thù lao của người mẫu nude chắc sẽ rất cao, đủ để mua nhà lầu xe hơi. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy. Cô N. cho biết, thu nhập từ nghề mẫu vẽ của cô chỉ đủ sống. Thù lao làm mẫu vẽ ở trường học dao động trên dưới 6 triệu đồng/tháng nếu cô chăm chỉ đến lớp. Mỗi mùa tốt nghiệp, cô có thể kiếm được nhiều hơn nếu được sinh viên chọn để làm bài tốt nghiệp. Cô N. chỉ đi làm mẫu nude thêm cho một số họa sĩ quen biết và cho một số trường học khác để đảm bảo an toàn cho bản thân nên cuộc sống cũng không dư giả gì.
Mẫu nude Thùy Linh 25 tuổi chia sẻ, thu nhập của cô từ 800.000 đồng/ngày, đến 2 triệu đồng/ngày với thời gian có thể 6 - 12 tiếng làm mẫu nude chụp ảnh. Tuy nhiên, thù lao 2 triệu/ ngày là không nhiều do cô không phải mẫu tên tuổi. Mỗi tháng, Linh chỉ kiếm được trên dưới 10 triệu đồng và chỉ đủ trang trải cho cuộc sống đắt đỏ tại TPHCM, khi đau ốm vẫn có thể bị thiếu hụt tiền sinh hoạt. Hiện, Linh vẫn ở trọ, đi xe ôm mỗi khi đi làm. Linh cho biết, những “đàn chị” tên tuổi hơn trong nghề thường có thù lao 5 triệu đồng/ ngày và có thể cao hơn nhờ vào các mối quan hệ nên có thể sống khá hơn với nghề. Nhưng nếu bảo để giàu thì hoàn toàn không có.
Bên cạnh đó, một số mẫu nữ trẻ đẹp sẵn sàng làm mẫu nude miễn phí cho các họa sĩ, nhiếp ảnh gia bởi họ yêu thích nghệ thuật, muốn cùng thực hiện tác phẩm “để đời”. Nhiếp ảnh gia Dương Công Định, người đã chụp ảnh nude hơn 20 năm nay chia sẻ: “Trong hơn 20 năm sáng tác, tôi chỉ chụp chừng 10 người mẫu dù có nhiều người tìm đến tôi. Các người mẫu đều tự nguyện không nhận tiền thù lao khi làm việc với tôi và có hợp đồng rõ ràng điều này”. Cũng tương tự, theo nhiếp ảnh gia Thái Phiên thì người mẫu nude của anh ít khi đòi hỏi tiền thù lao. Nhưng Thái Phiên không bao giờ để họ thiệt thòi nên mỗi khi mời mẫu đi chụp, anh đều đưa cho họ ít tiền tiêu vặt. “Nhưng điều hạnh phúc nhất của người mẫu nude là mỗi khi xong ảnh, tôi đều gửi tặng họ một tấm ảnh đẹp nhất dành riêng cho mẫu. Đó là lời cảm ơn tôi tặng cho mẫu vì đã giúp tôi hoàn thành công việc”- Thái Phiên nói.
Dù được nhiều người mẫu đến xin hợp tác nhưng nhiếp ảnh gia vẫn không dám mở lời mời chụp ảnh nude vì sợ bị ăn...