VNNIC: Đăng ký dùng tên miền quốc gia “.VN” là bảo vệ thương hiệu doanh nghiệp

Qua vụ tranh chấp quyền sử dụng tên miền Bambooairway.vn, đại diện Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) nhận định đã đến lúc doanh nghiệp Việt cần nhìn nhận đúng đắn việc đăng ký sử dụng tên miền “.VN”, bởi đây chính là cách để doanh nghiệp bảo vệ thương hiệu trên Internet.

Trang web tên miền "http://bambooairway.vn" đã khiến Cục Hàng không Việt Nam nhầm lẫn với trang thông tin điện tử của hãng hàng không Tre Việt có thương hiệu "Bamboo Airways" (Ảnh chụp giao diện trang web vào ngày 15/8/2018 - thời điểm Công ty Hàng không Tre Việt gửi công văn đề nghị VNNIC hỗ trợ xử lý)

Tên miền “.VN” - thương hiệu số của doanh nghiệp trên Internet

Vào giữa tháng 8/2018, Cục Hàng không Việt Nam đã có văn bản nhắc nhở Công ty TNHH Hàng không Tre Việt về việc đăng tải thông tin không chính xác về Bamboo Airways trên website có địa chỉ là http://bambooairway.vn được cơ quan này cho là của Công ty Hàng không Tre Việt. Tuy nhiên, trong văn bản hồi đáp ngay sau đó, Công ty Hàng không Tre Việt đã khẳng định “Trang thông tin điện tử mà Cục Hàng không Việt Nam nêu trong văn bản là trang giả mạo website của Hàng không Tre Việt. Trang thông tin điện tử chính thức của Bamboo Airways có địa chỉ chính thức như sau: http://bambooairways.com”.

Không những thế, trong công văn đề nghị VNNIC hỗ trợ xử lý hành vi vi phạm của chủ sở hữu trang webc có tên miền “bambooairway.vn”, Công ty Hàng không Tre Việt cho biết “FLC và hãng hàng không Tre Việt đã xác lập hợp pháp quyền của mình theo quy định pháp luật với tên miền “bambooairways.com” và nhãn hiệu “Bamboo Airways”, hình chữ”.

Khẳng định “bambooairway.vn là một trang web giả mạo được tạo lập và đăng ký nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận từ việc bán tên miền, vi phạm nghiêm trọng pháp luật về sở hữu trí tuệ và pháp luật về CNTT, gây thiệt hại đến chủ sở hữu hợp pháp của nhãn hiệu hàng hóa đã được bảo hộ và gây nhiễu loạn thông tin ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh của chủ thể, chủ sở hữu nhãn hiệu hàng hóa và tên miền đăng ký, sử dụng hợp pháp”, Công ty Hàng không Tre Việt cho biết đang cân nhắc việc gửi đơn đề nghị kèm theo các tài liệu chứng minh tới Thanh tra KH&CN để yêu cầu thanh tra, kiểm tra đối với hành vi của chủ sở hữu tên miền, trang web “bambooairway.vn” sử dụng tên thương mại của hãng.

Trên thực tế, cùng với sự gia tăng theo cấp số nhân của các website thương mại điện tử, tên miền - điều kiện tiên quyết của website được ví là “chìa khóa” quan trọng đầu tiên để các doanh nghiệp bước vào nền kinh tế số và thị trường trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0.

Trở lại với vụ việc của hãng hàng không Tre Việt và website tên miền “bambooairway.vn” gây nhầm lẫn kể trên, từ việc sử dụng tên miền “bambooairways.com” của Công ty TNHH Hàng không Tre Việt và sự hiện diện của website giả mạo dùng tên miền “bambooairway.vn”, trên công cụ tìm kiếm Google, khi gõ các từ khóa: “Hàng không Tre Việt”, “Bamboo Airways VietNam” “Bamboo Airline”, kết quả hiển thị đầu tiên không phải trang thông tin điện tử “bambooairways.com” của Công ty Hàng không Tre Việt mà là website mạo danh có tên miền “bambooairway.vn”. Qua đó, có thể thấy rằng, tên miền mã quốc gia có ý nghĩa lớn định danh nơi công ty cung cấp dịch vụ, là “thương hiệu số” trên Internet, là một loại tài sản vô hình của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp.

Khi sử dụng từ khóa "bamboo airways", trên công cụ tìm kiếm Google cho kết quả hiển thị đầu tiên không phải trang thông tin điện tử “bambooairways.com” của Công ty Hàng không Tre Việt mà là website gây nhầm lẫn có tên miền “bambooairway.vn".

Chia sẻ bài học kinh nghiệm quốc tế, thông tin từ VNNIC cho hay, các doanh nghiệp nước ngoài rất chú trọng đăng ký sử dụng tên miền để bảo vệ thương hiệu. Bên cạnh việc sử dụng tên miền cấp cao dung chung, các công ty đa quốc gia rất quan tâm đến đăng ký sử dụng tên miền mã quốc gia nơi cung cấp dịch vụ, sản phẩm. Tại Việt Nam, các công ty đa quốc gia như Google, Facebook, Samsung… đã tìm hiểu và đăng ký sử dụng tên miền “.VN” khi đến kinh doanh tại thị trường Việt Nam.

Tuy nhiên, cũng theo VNNIC, không ít các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài cũng đã gặp phải những rắc rối không mong muốn khi tên miền liên quan đến nhãn hiệu, sản phẩm của mình đã bị chủ thể khác đăng ký sử dụng trước đó. Ví dụ như BMW.com.vn, IBM.com.vn. SAMSUNGMOBILE.com.vn …

Điển hình như vụ tranh chấp tên miền ebay.com.vn năm 2017 giữa công ty eBay Inc là chủ sở hữu nhãn hiệu “eBay” nổi tiếng đã đăng ký bảo hộ trên thế giới và Việt nam với một công ty có trụ sở tại TP.HCM. Theo thông tin trong đơn khiếu nại, eBay đã đăng ký trên 2.500 tên miền có chứa cụm từ “eBay”, trong đó 7 tên miền “.VN”, nhưng đáng tiếc trong số đó không có tên miền “ebay.com.vn” có ý nghĩa thương mại. Chính sơ suất này đã dẫn đến những khó khăn cho Công ty eBay khi triển khai hoạt động cung cấp dịch vụ tại Việt Nam. Mặc dù đang sử dụng tên miền ebay.vn để kết nối người dùng Việt Nam với thị trường trực tuyến toàn cầu. Với vụ việc này, eBay đã phải theo đuổi vụ kiện để “đòi lại tên miền” trong thời gian dài.

Doanh nghiệp Việt đã thực sự quan tâm đến tên miền “.VN”?

Số liệu thống kê của VNNIC cũng cho thấy, hầu như các cá nhân, doanh nghiệp Việt Nam chưa nhận thức hết tầm quan trọng của tên miền liên quan tới thương hiệu của mình trên cộng đồng mạng. Các doanh nghiệp thường cho rằng khi tên thương mại, thương hiệu, sản phẩm được bảo hộ về sở hữu trí tuệ thì đương nhiên được “bảo hộ” đối với tên miền trên Internet. Tuy nhiên cách hiểu này là không chính xác.

“Việc đăng ký, sử dụng tên miền “.VN” theo “nguyên tắc bình đẳng, không phân biệt đối xử, đăng ký trước được quyền sử dụng trước”. Do chưa nhận thức chưa đầy đủ như vậy dẫn tới các hệ lụy không đáng có, gây tốn kém về thời gian, công sức của các doanh nghiệp”, đại diện VNNIC nhấn mạnh.

Có thể điểm qua một số vụ việc “bị mất tên miền” của các doanh nghiệp lớn tại Việt Nam như bitis.vn, mhb.vn (Ngân hàng MHB Bank), habeco.vn (Tổng Công ty Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội), agribank.vn, bkav.vn … và gần đây nhất là bambooairway.vn. Điều này đã và đang gây ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh, uy tín, tên thương hiệu cũng như định hướng trong cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp cho khách hàng.

Để tránh xảy ra những tranh chấp quyền sử dụng tên miền hoặc tránh để những tên miền liên quan đến tên thương mại, sản phẩm, chỉ dẫn địa lý… của mình bị chủ thể khác đăng ký trước, gây ảnh hưởng đến hoạt động quảng bá hình ảnh, thương hiệu trên Internet, các cá nhân, tổ chức, theo khuyến nghị của VNNIC, các doanh nghiệp cần chủ động đăng ký, sử dụng tên miền liên quan đến hoạt động kinh doanh, tên thương mại, nhãn hiệu, sản phẩm, dịch vụ, chỉ dẫn địa lý…

Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập, toàn cầu hoá ngày càng sâu rộng hiện nay, việc sử dụng tên miền quốc gia “.VN” để bảo vệ các thương hiệu Việt sẽ giúp các doanh nghiệp nhận được sự quan tâm nhiều hơn từ cộng đồng và khách hàng để không bị thua thiệt ngay trên sân nhà như chính trường hợp Công ty Hàng không Tre Việt đang phải đối mặt.