Trung Quốc đang làm gì để vượt mặt Mỹ trong lĩnh vực công nghệ?

Trước đây, bất cứ khi nào một sản phẩm mang nhãn “Made in China”, mọi người cho rằng đó là sản phẩm chất lượng kém. Nhưng giờ đây mọi thứ dường như đã là quá khứ.

Sản phẩm Trung Quốc xuất hiện mọi nơi. Nơi đây không chỉ sản xuất ra các sản phẩm rẻ tiền mà còn cao cấp, mà đáng chú ý là lắp ráp thiết bị cho Apple hoặc sản xuất quần áo cho Nike.

Trung Quốc đang làm gì để vượt mặt Mỹ trong lĩnh vực công nghệ? - 1

Mác "Made In China" từng là ám ảnh với rất nhiều khách hàng

Trung Quốc sản xuất hơn 70% tổng số smartphone. Thương hiệu Trung Quốc chiếm 1/2 thì phần toàn cầu. Họ sản xuất 80% tấm pin mặt trời, máy điều hóa không khí, máy tính cá nhân trên thế giới… Đó là nhà máy điện công nghiệp của thế giới. Trung bình nơi đây cũng “đào” khoảng 80% lượng bitcoin mỗi ngày.

Hai bên Thái Bình Dương. Ở bờ Tây là Mỹ với những cái tên Apple, Google, Facebook, Amazon, Tesla, Illumina, Silicon Valley, San Francisco, Seattle và Los Angeles. Ở bờ Đông là Trung Quốc có Tencent, Alibaba, Baidu và Thâm Quyến.

Từ một nhà nhập khẩu công nghệ nước ngoài, Trung Quốc giờ trở thành nhà xuất khẩu. Đất nước này lập kỷ lục về số lượng bằng sáng chế đăng ký nhiều nhất trong 1 năm, tăng hồ sơ bằng sáng chế nhanh hơn bất kỳ nước nào khác trong Top 10.

Và còn nhiều hơn nữa các con số ấn tượng được ghi nhận ở Trung Quốc trong cuộc cạnh tranh trở thành ông lớn ngành công nghiệp thế giới so với Mỹ. Điều gì đã giúp quốc gia này đạt được thành tựu ấn tượng đó?

Trung Quốc đang làm gì để vượt mặt Mỹ trong lĩnh vực công nghệ? - 2

Baidu đang là trình tìm kiếm chiếm lĩnh tại thị trường đông dân nhất thế giới

Văn hóa mở

Ở Mỹ, bằng sáng chế và bản quyền được dùng làm bảo vệ tài sản trí tuệ (IP), giờ chúng thường được dùng để các công ty kiện tụng nhau và kiếm tiền đền bù, làm giảm tính sáng tạo và phát triển. Ý tưởng làm việc cùng nhau và chia sẻ ý tưởng được thúc đẩy bởi sinh viên và những người đam mê, nhưng không phải trong môi trường doanh nghiệp. Thế giới nguồn mở của phần mềm đã không tìm thấy nhiều trong lĩnh vực phần cứng.

CEO một doanh nghiệp phần cứng ở Thâm Quyến cho biết bằng sáng chế không được tạo ra ở Trung Quốc để chống lại việc sao chép và gây áp lực pháp lý, thay vào đó nó được sử dụng cho các giao dịch giữa các công ty chia sẻ thông tin.

Trung Quốc đang làm gì để vượt mặt Mỹ trong lĩnh vực công nghệ? - 3

Bằng sáng chế đang là vũ khí được dùng trong các vụ kiện tụng tại Mỹ, nhưng ở Trung Quốc lại khác

Ngành công nghiệp hàng nhái ở Trung Quốc là chìa khóa tạo ra kỹ năng sản xuất sản phẩm nội địa. Họ hoạt động chủ yếu trong khu vực xem là hợp pháp. Một số trường hợp đã ăn cắp IP nghiêm trọng trở thành vấn đề tranh cãi giữa các công ty nước ngoài và thậm chí trở thành vấn đề chính trị. Các sản phẩm nhái ở Trung Quốc được các kỹ sư và nhà thiết kế tạo ra khá giống với các thương hiệu hàng đầu như có chi phí thấp hơn. Tuy nhiên, khi tầng lớp trung lưu của Trung Quốc ngày càng nhiều, họ quan tâm hơn đến các sản phẩm chính hãng dẫn đến ngành công nghiệp hàng nhái bắt đầu thay đổi.

Như đã nói, mô hình hàng nhái từng là cách duy nhất để các nhà sản xuất Trung Quốc bán thiết bị tại quốc gia nghèo nàn thì giờ đây nhiều công ty đang tập trung vào việc tạo các sản phẩm và thương hiệu tiên tiến mới với những ý tưởng sáng tạo và ngày càng có ảnh hưởng. Đó là lý do Thung lũng Silicon Thâm Quyến hình thành.

Đổi mới từ khách hàng đến doanh nghiệp

Mối quan hệ khách hàng-doanh nghiệp ở Trung Quốc đang hình thành mạnh mẽ, nơi các ý tưởng sản phẩm đến từ khách hàng thông qua phản hồi cũng như các phân tích dữ liệu theo mục đích sử dụng. Những ý tưởng tốt nhanh chóng được nắm bắt và sản xuất, trong khi những thứ không được ưa chuộng bị loại bỏ.

Điều này khác với mô hình truyền thống, nơi các công ty Mỹ tạo ra các sản phẩm dựa trên dữ liệu hạn chế hơn và hy vọng bán được. Hệ sinh thái công nghệ cao của Trung Quốc cũng tập trung nhiều hơn và hướng tới hành động nhanh. Họ có thể biến các khái niệm thành nguyên mẫu trong vài ngày hoặc vài tuần thay vì chờ cả vài tháng.

Trung Quốc đang làm gì để vượt mặt Mỹ trong lĩnh vực công nghệ? - 4

CEO Jack Ma đã và đang biến Alibaba trở thành trang "thương mại xã hội"

Dữ liệu thu thập từ các trang thương mại điện tử lớn ở Trung Quốc như Alibaba Taobao và Tmall, hãng nghiên cứu BCG phát hiện các trang web này khác với Amazon khi tập trung vào một trải nghiệm phong phú về hiệu quả. Với Amazon

Báo cáo BCG đã trình bày chi tiết về độ sâu đáng kinh ngạc của các dữ liệu thu thập được từ các thị trường thương mại điện tử lớn của Alibaba, Taobao và Tmall. Các trang web này khác với thị trường Amazon quen thuộc của chúng tôi và tập trung vào một trải nghiệm phong phú về hiệu quả. Với Amazon, mọi người click chuột và hàng sẽ giao nhanh đến nhà. Với Taobao và Tmall, họ tập trung giải trí, chia sẻ xã hội và cộng đồng. Alibaba thì nhấn mạnh về thương mại xã hội thay vì thương mại điện tử.

Năm 2016, khách hàng trên đây đã tạo ra 20 triệu lượt đánh giá sản phẩm và 2 triệu câu hỏi về sản phẩm mỗi ngày. Họ dành nhiều thời gian hơn trên các trang web này, thường xuyên ghé thăm họ nhiều hơn bảy lần một ngày, biến chúng trở thành các trung tâm lớn để thu thập dữ liệu tại một quốc gia ít có sự hạn chế của chính phủ về thu thập và sử dụng dữ liệu. Điều này cho phép cá nhân hoá và tạo khuyến nghị nhiều hơn, đồng thời giúp doanh nghiệp tạo và tinh chỉnh các sản phẩm mới dựa trên những hiểu biết sâu sắc của người tiêu dùng.

Tính đa dạng

Đây là vấn đề nóng trong giới công nghệ. Tại Didi Chuxing, phụ nữ chiếm hơn 37% nhân viên, trong khi tại Uber thì chỉ 15% nhân viên là phụ nữ. Nhà sáng lập Alibaba, Jack Ma, cho biết tại một cuộc họp hội nghị hồi đầu năm rằng phụ nữ là vũ khí bí mật của công ty, đồng thời ông kêu gọi các công ty thuê càng nhiều phụ nữ càng tốt. Hơn 1/3 số nhân viên Alibaba là phụ nữ, và tỷ lệ tương tự cho vai trò quản lý cấp cao tại đây.

Trung Quốc đang làm gì để vượt mặt Mỹ trong lĩnh vực công nghệ? - 5

Phụ nữ được quan tâm tại các doanh nghiệp ở Trung Quốc

Tại Trung Quốc, những người nước ngoài có tay nghề cao được thu hút trong thời gian qua. Khi lãnh đạo Xiaomi, Hugo Barra đã biến công ty này trở thành “Apple của Trung Quốc” và cũng đang có sự hiện diện trên toàn cầu. Ngay cả khi nhiều sinh viên Đại học Trung Quốc đang thất nghiệp không kiếm được việc làm thì đất nước này vẫn tạo ra sự cân bằng khá tốt.

Nếu bạn còn nhớ, nhiều công ty hàng đầu ở Thung lĩnh Silicon được thành lập và điều hành bởi những người nhập cư hoặc con em của người nhập cư. Có thể nêu ra những cái tên tiêu biểu như Steve Jobs (Apple), Sergey Brin (Google), Satya Nadella (Microsoft)… Rõ ràng, biến đất nước trở thành nơi hấp dẫn với những người giỏi nhất và sáng giá của thế giới sẽ mang đến rất nhiều lợi thế cạnh tranh. Vì vậy, cách chính quyền Tổng thống Trump đang theo đuổi có thể khiến lợi thế này không còn tồn tại ở Mỹ.

Trung Quốc: Sự tăng trưởng vẫn tiếp diễn

Sức tăng trưởng của Trung Quốc đã được củng cố trên nền kinh tế toàn cầu. Những nỗ lực của Trung Quốc trong thời gian qua đã giúp thúc đẩy số lượng tầng lớp trung lưu, thậm chí cao hơn toàn bộ dân số Hoa Kỳ. Họ đang tạo rất nhiều cơ hội kinh doanh lớn.

Trung Quốc đang làm gì để vượt mặt Mỹ trong lĩnh vực công nghệ? - 6

Các thương hiệu Trung Quốc đang ngày càng vươn mình ra trường quốc tế

Ngành công nghiệp và kỹ thuật số tại Trung Quốc đang thực sự phát triển mạnh mẽ. Khi những công ty lớn ở Trung Quốc thực sự bắt kịp công ty lớn ở Mỹ, cuộc đua sẽ trở nên hấp dẫn hơn rất nhiều.