Khoa học chứng minh hiến máu giúp ít bị ung thư máu?

Máu và các sản phẩm cần thiết cho truyền máu chủ yếu được cung cấp bởi những người tình nguyện hiến máu.

Hoạt động hiến máu không chỉ có ý nghĩa nhân văn mà còn có thể cứu sống nhiều người. Nhưng lợi ích này thậm chí còn tiến xa hơn khi một nghiên cứu gần đây cho thấy những người hiến máu thường xuyên có thể có nguy cơ mắc ung thư máu thấp hơn.

Nhiều nghiên cứu cho thấy lợi ích của việc hiến máu.

Có mặt trong tủy xương, tế bào gốc tạo máu đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. Trong suốt cuộc đời, nhiều đột biến gen có thể tích tụ trong các tế bào gốc này, dẫn đến tình trạng tạo máu vô tính - nơi các tế bào máu có nguồn gốc từ tế bào gốc tạo máu bị đột biến gen bất thường và tăng sinh. Tình trạng này xảy ra ở khoảng 10% người trên 60 tuổi và hơn một nửa số người trên 80 tuổi, được coi là tiền thân của các bệnh ung thư máu như bệnh bạch cầu.

Tuy nhiên, tác động của việc hiến máu nhiều lần thực sự có tác động đối với tế bào gốc tạo máu và quá trình tạo máu vô tính. Một nhóm nghiên cứu từ Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Đức, Dịch vụ Hiến máu Chữ thập đỏ Đức và Viện Francis Crick ở Anh đã tiến hành nghiên cứu với 217 người hiến máu lớn tuổi thường xuyên (hơn 100 lần) và 212 người hiến máu không thường xuyên (dưới 10 lần). Họ phân tích sự khác biệt trong quá trình tạo máu vô tính và tế bào gốc tạo máu.

Kết quả cho thấy không có sự khác biệt đáng kể về tỷ lệ tạo máu vô tính giữa hai nhóm. Tuy nhiên, sự khác biệt đã được phát hiện khi xem xét gen DNMT3A - một gen thường bị đột biến ở bệnh nhân mắc bệnh bạch cầu. Đột biến gen này, thường thấy ở những người hiến máu lớn tuổi thường xuyên, được phát hiện có khả năng thúc đẩy sự tăng sinh tế bào trong môi trường có chứa erythropoietin, hormone kích thích sản xuất hồng cầu sau khi mất máu.

Ảnh minh họa.

Darja Karpova, nhà nghiên cứu tại Dịch vụ Hiến máu Chữ thập đỏ Đức và tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Cơ thể dường như ưu tiên một số đột biến gen nhất định giúp đối phó tốt hơn với căng thẳng khi hiến máu và thay thế các tế bào máu đã mất nhanh hơn”.

Dĩ nhiên, nghiên cứu này được thực hiện trên một số lượng người hiến máu tương đối nhỏ nên không thể khẳng định chắc chắn rằng hiến máu làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư máu. Hơn nữa, những người hiến máu thường xuyên có thể có sức khỏe tốt hơn ngay từ đầu, điều này có thể ảnh hưởng đến tế bào gốc tạo máu và quá trình tạo máu vô tính.

Ngoài ra, các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng hiến máu có thể cải thiện độ nhạy insulin, giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2, điều chỉnh nồng độ sắt trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Việc kiểm tra huyết áp, nồng độ hemoglobin và nhịp mạch trước khi hiến máu cũng giúp người hiến máu có một cuộc kiểm tra sức khỏe đơn giản. Một nghiên cứu năm 2022 cũng cho thấy hiến máu thường xuyên giúp giảm sự tích tụ hóa chất trong cơ thể.

Nghiên cứu ra cách tạo ra máu hiến tặng tương thích với mọi người

Hiến máu là một phần quan trọng trong hệ thống y tế hiện nay nhằm cứu những người đang bị thiếu máu.

Bấm xem >>