Đã hết thời các “ông lớn” mạng xã hội chỉ tập trung vào quảng cáo?

Facebook, Google,… những “ông lớn” hàng đầu về mạng xã hội trên thế giới đang có những thay đổi mạnh mẽ, “siết” quảng cáo xuất hiện trên nền tảng của mình nhằm lấy lòng người dùng. Tuy nhiên, đây không chỉ đơn thuần là bài toán về kinh tế hay lợi ích xã hội có liên quan….

Cơn ác mộng mang tên “Quảng cáo”

Phải tiếp nhận thụ động hàng chục, thậm chí hàng trăm quảng cáo mỗi ngày trên các phương tiện truyền thông từ đời thực cho đến mạng ảo đôi khi trở thành nỗi kinh hoàng của nhiều người. Bởi lẽ, không phải nội dung quảng cáo nào cũng biết lựa chọn tìm đến với những người có nhu cầu thực sự và ngược lại.

Quảng cáo phản cảm, quảng cáo lấn lướt nội dung,… những điều này sắp tới có thể sẽ được thay đổi với một loạt động thái cứng rắn từ những Gã khổng lồ về công nghệ và mạng xã hội trên thế giới.

Google vừa nâng cấp tính năng Ads Setting và Mute this Ad với nhiều tuỳ chọn hơn để người dùng có thể kiểm soát tốt hơn những gì họ thấy và không muốn thấy, bao gồm các quảng cáo. Theo đó, người dùng có thể tắt tiếng nhắc nhở quảng cáo từ các trang web đã truy cập và có thể đã mua hàng truớc đó.

Việc người dùng cần làm chỉ đơn giản là đăng nhập vào tài khoản Google, vào Ads Settings, đi đến Your reminder ads rồi nhấp hoặc chạm vào nút X bên cạnh nhà quảng cáo có lời nhắc quảng cáo muốn xoá. Thao tác này sẽ hoạt động trên cả máy tính cá nhân lẫn thiết bị Android.

Theo Google, có tới hàng triệu người sử dụng Mute this Ad mỗi ngày. Trong năm 2017, họ đã nhận được tới hơn 5 tỷ phản hồi cho biết họ muốn tắt các quảng cáo không liên quan. Google đã thực hiện xoá 1 triệu quảng cáo khỏi nền tảng của họ sau đó.

Mặc dù những thay đổi mới chỉ được áp dụng trong trình duyệt web nhưng chúng được cho là sẽ được thêm vào YouTube, Search và Gmail trong thời gian tới.

Hiệu quả của việc này chưa biết sẽ đến đâu nhưng chắc chắn, sẽ cải thiện đáng kể sự hài lòng của người dùng trong thời gian tới. Tuy nhiên, điều này cũng sẽ đồng nghĩa với việc họ bán được ít quảng cáo hơn, lợi nhuận thu về cũng bị ảnh hưởng.

Đã hết thời các “ông lớn” mạng xã hội chỉ tập trung vào quảng cáo? - 1

Google vừa nâng cấp tính năng chặn quảng cáo gây phiền nhiễu.

Còn nhớ, trong vòng 1 năm đổ lại đây, Google cũng đã phải đau đầu khi xử lý các vấn đề có liên quan về quảng cáo trên mạng xã hội YouTube của mình. Ngay từ giữa năm, hàng loạt thương hiệu lớn đã tìm thấy quảng cáo của họ xuất hiện trong những video “đen”, khủng bố, ấu dâm,... Mới đây nhất, vụ video thực tế về khu rừng tự sát ở Nhật Bản nằm trong top video được nhiều người xem nhất cũng khiến YouTube một phen mất mặt vì không thể kiểm soát hết các nội dung được đăng tải lên hàng ngày (điều này sẽ rất khó vì mỗi phút trôi qua có tới 400 giờ nội dung được đưa lên). Google đã lựa chọn bằng cách xếp loại, đưa ra những tiêu chí cao hơn về tiêu chuẩn để các tài khoản có thể đủ điều kiện nhận được quảng cáo. Điều này có nghĩa là tới đây, không phải tài khoản YouTube nào cũng có thể kiếm tiền từ quảng cáo và một bộ phận người dùng cũng sẽ từ bỏ tư tưởng “kiếm tiền không khó” từ nền tảng này.

Không chỉ “Gã khổng lồ tìm kiếm” Google, mà ngay cả mạng xã hội hàng đầu Facebook vừa qua cũng đã có những tuyên bố được nhìn nhận ảnh hưởng tới hàng tỷ người dùng, doanh nghiệp, tổ chức, đơn vị truyền thông trên toàn cầu. Cụ thể, Facebook đang tiến hành thay đổi thuật toán hiển thị News Feed. Theo đó, người dùng sẽ nhìn thấy nhiều bài post từ bạn bè và người thân hơn. Đồng nghĩa với việc số lượng quảng cáo, tin tức và nội dung từ fanpage sẽ không còn được ưu tiên nữa. Những đăng tải từ người dùng đang theo dõi chỉ xuất hiện khi có sự tương tác, bình luận truớc đó chứ không phải qua thao tác chia sẻ hay like.

Theo người sáng lập và CEO Mark Zuckerberg thì những thay đổi này nhằm mục đích giúp người dùng có những tương tác ý nghĩa hơn trên Facebook và có những khoảng thời gian giá trị hơn. Cả Facebook và Zuckerberg đương nhiên biết trước những tác động có thể dẫn đến với công ty của họ sau tuyên bố này. Giá cổ phiếu của công ty sụt giảm nhanh chóng sau đó, “thổi bay” một số lượng USD khổng lồ trong khối tài sản cá nhân của CEO này cũng như của công ty. Nhiều người lo ngại doanh thu từ quảng cáo “khủng” của công ty cũng sẽ sụt giảm trong tương lai gần khi thuật toán mới đuợc áp dụng.

Theo ông chủ mạng xã hội này thì ông muốn tạo cho Facebook có một ý nghĩa đích thực hơn, kéo mọi người lại gần nhau hơn, quan tâm nhau hơn chứ không đơn thuần chỉ là lướt web, đọc tin tức và “like”.

“Thả con săn sắt, bắt con cá rô?”

Mất đi hàng loạt quảng cáo béo bở trên nền tảng của mình là điều mà cả Google lẫn Facebook đều không hề mong muốn. Tuy nhiên, chính bản thân họ cũng nhận thức được rằng, nếu cứ ham chạy theo số lượng quảng cáo bán ra, số lượng người dùng tiếp cận thì sẽ có lúc họ sẽ “mất cả chì lẫn chài”. Người dùng cảm thấy khó chịu, phản cảm vì quảng cáo quá nhiều sẽ lựa chọn những nơi ít quảng cáo hơn. Đó cũng sẽ là cơ hội cho những đối thủ mới nổi nhưng biết chọn lựa và kiểm soát nội dung.

Facebook thay đổi thuật toán về News Feed có thể khiến cho những nhà cung cấp quảng cáo lo sợ nhưng người dùng sẽ được lợi.

Mối lo ngại của cả Google và Facebook đi kèm quyết định “lấy lòng người dùng” không phải không có cơ sở khi mà những phân tích mới đây cho thấy, khách hàng của họ đang có những “tự diễn biến” khá bất lợi cho sự phát triển của công ty. Nhà phân tích Brian Wieser của Pivotal Reseach Group cho biết, thời gian mà người dùng dành cho Facebook đang giảm sút. Việc bớt quảng cáo, thay đổi nội dung hiển thị trên News Feed sẽ giúp người dùng dành nhiều thời gian cho nó hơn. Kết luận này được đưa ra sau một nghiên cứu về hành vi sử dụng Facebook trong vòng 14 tháng, kết thúc vào tháng 9/2017. Nghiên cứu cho thấy sự sụt giảm nhẹ nhưng phổ biến về thời gian người sử dụng Facebook.

Còn theo nhà phân tích Daniel Ives của GBH Insights thì cho rằng, doanh thu từ quảng cáo của Facebook có thể sẽ bị ảnh hưởng trong thời gian ngắn nhưng sau đó họ có thể kiếm nhiều tiền hơn bởi mức giá mà các doanh nghiệp phải bỏ ra để có vị trí tốt trên News Feed sẽ cao hơn, nhất là khi với những thay đổi mới được thực hiện sẽ đảm bảo lượng người dùng Facebook mới tiếp tục tăng chóng mặt. Nhờ vào cơ sở người dùng khổng lồ này thì không có vấn đề gì đặc biệt nghiêm trọng.

Cũng chính vì điều này, mặc dù ngay sau tuyên bố của Zuckerberg về việc thay đổi thuật toán, hạn chế quảng cáo, cổ phiếu của Facebook giảm tới 4,5% nhưng các nhà đầu tư ở phố Wall vẫn “dửng dưng” và lạc quan với tình hình phát triển của công ty này.