Bảo vệ người dùng tránh bị theo dõi

Người dùng sẽ chủ động lựa chọn để cho phép những ứng dụng mà mình tin tưởng được theo dõi

Nhiều người dùng thiết bị di động lâu nay thường giật mình khi họ vừa truy cập một trang web để tìm kiếm nội dung nào đó, lúc vào Facebook thì thấy ngay những quảng cáo về sản phẩm liên quan nội dung vừa tham khảo. Nhiều người không khỏi lo lắng bởi "nhất cử nhất động" của họ trên bàn phím đều bị ai đó theo dõi.

Minh bạch việc theo dõi của ứng dụng

"Thủ phạm" là do các phần mềm ứng dụng có tích hợp chức năng theo dõi người dùng. Chức năng này giờ đây càng "siêu" hơn khi được ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Các phần mềm này càng làm mưa làm gió khi những hệ điều hành "làm ngơ" cho chúng hoạt động.

Với đặc thù của hệ điều hành do mình phát triển, Apple đã có một giải pháp được giới thiệu là bảo vệ hữu hiệu người dùng, giúp họ tránh bị các ứng dụng theo dõi. Apple vừa giới thiệu tính năng App Tracking Transparency, sẽ được tích hợp trong phiên bản cập nhật iOS 14.5, iPadOS 14.5 và tvOS 14.5, dự kiến phát hành giữa năm 2021. Như tên gọi của mình là minh bạch việc theo dõi của ứng dụng, tính năng này sẽ yêu cầu ứng dụng phải hỏi ý kiến người dùng có cho phép việc thu thập dữ liệu và theo dõi hay không.

Ngay trên đầu trang chủ của kho ứng dụng App Store, Apple thông báo rõ ràng về vấn đề sử dụng dữ liệu và thông tin cá nhân của người dùng: "App Store được thiết kế để trở thành một nơi an toàn và đáng tin cậy để người dùng khám phá các ứng dụng được tạo bởi các nhà phát triển. Các ứng dụng trên App Store được tuân thủ theo tiêu chuẩn cao về quyền riêng tư, bảo mật và nội dung. Để gửi ứng dụng mới và bản cập nhật ứng dụng, bạn cần cung cấp thông tin về một số phương pháp thu thập dữ liệu của ứng dụng trên trang sản phẩm của bạn. Bắt đầu với các phiên bản beta của iOS 14.5, iPadOS 14.5 và tvOS 14.5, bạn sẽ phải yêu cầu người dùng cho phép để theo dõi họ trên các ứng dụng và trang web do các công ty khác sở hữu".

Với sự kiểm soát của App Tracking Transparency, các ứng dụng khi cài đặt trên thiết bị của Apple sẽ có thêm màn hình xin phép với nội dung: "Ứng dụng ABC muốn xin phép để được theo dõi bạn thông qua ứng dụng và các website do các công ty khác làm chủ. Các dữ liệu của bạn sẽ được sử dụng để chuyển các quảng cáo có định hướng tới bạn". Người dùng có 2 tùy chọn: "Cho phép theo dõi" hay "Yêu cầu ứng dụng không được theo dõi".

Người dùng thiết bị di động thường nhận những thông tin quảng bá sản phẩm liên quan đến nội dung họ vừa truy cập vào các trang web tìm kiếm Ảnh: Hoàng Triều

Phải xin phép người dùng

Kết quả cuộc khảo sát theo dõi 300 ứng dụng trên 2.000 thiết bị do công ty tiếp thị di động AppsFlyer thực hiện cho thấy 68% người dùng sẽ không cho phép ứng dụng theo dõi mình. Đây chỉ là một phần cực nhỏ trong số khoảng 2 triệu ứng dụng iOS và 900 triệu iPhone đang được sử dụng. Tuy nhiên, theo ứng dụng hẹn hò Bumble, chỉ cần có tỉ lệ người dùng chọn chặn theo dõi qua ứng dụng là 20% hoặc thấp hơn, đó cũng có thể là con đường chông gai cho các ứng dụng dựa vào quảng cáo để hỗ trợ các nhóm phát triển.

Thực tế là nếu bị người dùng từ chối cho theo dõi, ứng dụng sẽ không thể dùng IDFA (Identifier for Advertisers - nhận diện để quảng cáo). Mã số riêng trên mỗi thiết bị di động của Apple giúp doanh nghiệp triển khai quảng cáo được cá nhân hóa cho từng thiết bị cụ thể, từng người dùng. Lúc đó, các nhà quảng cáo sẽ "bị mù", không thể biết người dùng vừa xem quảng cáo gì. Theo công ty quảng cáo kỹ thuật số Trade Desk, có 10% trong số 12 triệu quảng cáo tiềm năng mỗi giây trên nền tảng đến từ IDFA.

Ngay sau khi Apple giới thiệu tính năng App Tracking Transparency, Facebook - mạng xã hội lớn nhất thế giới với 2,74 tỉ người dùng, kiếm tiền chủ yếu nhờ quảng cáo online - đã phản ứng kịch liệt. Tháng 2 vừa qua, ông Mark Zuckerberg, Giám đốc điều hành Facebook, đã đưa ra những lời chỉ trích nặng nề đối với Apple, cho rằng các thay đổi về bảo mật của Apple thực chất là phương thức cạnh tranh không công bằng. Thế nhưng, có lẽ hiểu "chân lý" ứng dụng phải lụy hệ điều hành, tháng 3 vừa qua, ông Mark Zuckerberg lại thay đổi quan điểm, cho rằng tính năng App Tracking Transparency này "sẽ tốt cho hoạt động kinh doanh của Facebook".

Tất nhiên, Apple cũng đau đầu khi quyết định triển khai tính năng App Tracking Transparency, phải làm sao để vừa bảo vệ người dùng vừa không bị cộng đồng doanh nghiệp và cộng đồng nhà phát triển tẩy chay. Tổ chức các nhà quảng cáo chuyên nghiệp Advertiser Perceptions đã có một báo cáo cho thấy khoảng 58% công ty đang tìm cách chuyển ngân sách quảng cáo ra khỏi hệ sinh thái Apple để sang Android và tivi kết nối.

Trang công nghệ Tom’s Guide lưu ý tính năng App Tracking Transparency không giống như tính năng "Chặn quảng cáo". Nó chỉ cung cấp cho người dùng sự lựa chọn mang tính cá nhân. Apple cũng khẳng định các ứng dụng vẫn có thể tiếp tục theo dõi người dùng như trước, miễn là có xin phép và được người dùng chấp thuận. Đối với trường hợp những chủ ứng dụng như ByteDance (TikTok), Tencent… phát triển tính năng theo dõi người dùng riêng không dùng IDFA, Apple nói rõ các ứng dụng không tuân thủ quy tắc của Apple sẽ không được duyệt đưa lên App Store.

Tuy nhiên, người dùng trong kỷ nguyên số và thương mại điện tử sẽ chủ động lựa chọn để cho phép các ứng dụng mà mình tin tưởng được theo dõi những hành vi cụ thể nào đó, nhằm tối ưu hóa ứng dụng và phục vụ cho thương mại số.

Các ứng dụng miễn phí bị ảnh hưởng

Trang công nghệ Tom’s Guide ngày 10-4 cho biết đây là một thay đổi lớn, tới mức Apple đã lập một trang riêng dành cho các nhà phát triển với những câu hỏi - trả lời về cách App Tracking Transparency được triển khai và chính xác những gì được phép. Tuy nhiên, các nhà phát triển ứng dụng miễn phí đang chuẩn bị tinh thần cho sự thay đổi này vì nó có thể chứng kiến sự thay đổi nghiêm trọng trong khả năng kiếm tiền của họ. Ai cũng hiểu rằng khi được cung cấp lựa chọn cho phép theo dõi hoặc chặn, đa số người dùng sẽ chọn tùy chọn thứ hai. Theo AdWeek, có tới 68% người dùng dự kiến sẽ tận dụng lợi thế của tính năng này khi nó ra mắt.Điều này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế ứng dụng miễn phí.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]