1001 thắc mắc: Tại sao chim có thể làm rơi máy bay?

Vỏ máy bay thường được làm bằng những vật liệu siêu bền, chịu va đập cực lớn. Vậy tại sao những con 'chim sắt' khổng lồ lại có thể bị hạ gục bởi những con chim bé nhỏ.

kể từ năm 1988 đến nay có hơn 200 người chết trong các vụ tai nạn máy bay liên quan tới động vật.

Những vụ tai nạn kinh hoàng

Năm 2018. Bộ Quốc phòng Nga năm 2018 xác nhận một tiêm kích Su-30SM đâm xuống vùng biển ngoài khơi tỉnh Latakia của Syria ngay sau khi cất cánh từ căn cứ không quân Hmeymim, khiến hai phi công trên máy bay thiệt mạng. Dữ liệu ban đầu cho thấy nhiều khả năng động cơ chiếc Su-30SM hút phải chim, gây hư hại nặng và làm máy bay mất lực đẩy, dẫn tới vụ tai nạn. 

Năm 1996. Tối 15/7/1996, vận tải cơ C-130H số hiệu CH-06 của Bỉ được không quân Hà Lan thuê để chở đội quân nhạc từ Italy về nước gặp tai nạn gần sân bay Eindhoven, phía nam Hà Lan, khiến 34 trong 41 người trên máy bay thiệt mạng. Nguyên nhân là do máy bay lúc hạ cánh đã lao vào đàn chim .

Năm 1995.  Chiếc máy bay cảnh báo sớm E-3 Sentry mang số hiệu 77-0354 của không quân Mỹ ngày 22/9/1995 đâm phải một đàn ngỗng trời gần căn cứ không quân Elmendorf, bang Alaska, làm toàn bộ 24 người trên phi cơ thiệt mạng.

Năm 2014. Ngày 7/1/2014, một trực thăng HH-60G của không quân Mỹ đâm phải ngỗng trong lúc huấn luyện bay đêm tại Anh, khiến cả 4 người trên phi cơ thiệt mạng.

Năm 1987, Ngày 29/9/1987, một oanh tạc cơ B-1B gặp tai nạn khi bay thử nghiệm ở bang Colorado, khiến ba trong 6 người trên máy bay thiệt mạng. Không quân Mỹ sau đó công bố kết quả điều tra, cho thấy chiếc B-1B đã đâm phải một con chim bồ nông nặng khoảng 9 kg khi bay với tốc độ 960 km/h. Cú va chạm mạnh khiến lớp vỏ hợp kim nhôm bị xé rách ngay trên cụm động cơ phải, làm đứt ống thủy lực quan trọng và tạo ra ngọn lửa nóng hơn 1.600 độ C.

Ngày 20/1/1995, một chiếc Dassault Falcon 20 rơi tại sân bay ở thủ đô Paris, Pháp, lúc cố gắng hạ cánh khẩn cấp. Nguyên nhân sự cố do một đàn chim te te đã bay vào động cơ máy bay gây hư hại động cơ và tạo ra một đám cháy ở thân máy bay. Tất cả 10 người trên phi cơ đều thiệt mạng sau vụ tai nạn.

Tháng 4/2007, một chiếc Boeing 757 của hãng Thomsonfly khi bay từ sân bay Manchester (Anh) đến sân bay Lanzarote (Tây Ban Nha) bị hư động cơ bên phải do ít nhất một con chim bay vào. Động cơ bốc cháy và tỏa khói nghi ngút. Máy bay phải quay trở về Manchester để hạ cánh khẩn cấp. Hơn 200 hành khách trên phi cơ trải qua khoảnh khắc đứng tim, nhưng may mắn là máy bay hạ cánh an toàn. Một người ở sân bay đã quay lại toàn cảnh sự cố.

Ngày 4/1/2009, một trực thăng Sikorsky S-76 đâm phải một con chim ưng đuôi đỏ khi đang bay tại bang Louisana (Mỹ). Chim ưng lao vào kính chắn gió của trực thăng ở vị trí bên phải phi công. Vụ va chạm khiến phần kính bị vỡ, dẫn đến hàng loạt sự cố khiến máy bay mất năng lượng và rơi xuống một đầm lầy. 8 trong số 9 người trên trực thăng thiệt mạng sau vụ tai nạn, hành khách còn lại bị thương rất nặng.

Phần lớn vụ va chạm xảy ra khi máy bay gần mặt đất, thời điểm cất cánh hoặc hạ cánh. Cơ quan quản lý hàng không liên bang Mỹ (FAA) ước tính tai nạn do máy bay va chạm với chim khiến Mỹ thiệt hại 400 triệu USD hàng năm (gồm chi phí sửa chữa và những khoản lỗ do máy bay hư không thể tiếp tục hoạt động), khiến hơn 200 người thiệt mạng kể từ năm 1988.

Một thống kê cho thấy, kể từ năm 1988 đến nay có hơn 200 người chết trong các vụ tai nạn máy bay liên quan tới động vật, gây thiệt hại hơn 600 triệu USD mỗi năm. Riêng trong năm 2007 không quân Mỹ thống kê có hơn 5.000 vụ va chạm giữa máy bay và chim trên lãnh thổ nước này. 

Tại sao chim có thể làm rơi máy bay?

Thực tế có rất ít khả năng chim va chạm với máy bay ở độ cao hàng km. Phần lớn vụ va chạm xảy ra khi máy bay đang cất hoặc hạ cánh. Lý do là nhiều loài chim thích sống quanh khu vực sân bay. Bởi lẽ, mặc dù khu vực xung quanh sân bay rất ồn ào, đây lại là môi trường lý tưởng với những loài chim nhỏ bởi có ít nhà cửa, dân cư xung quanh. Những loài chim săn mồi, kích thước lớn thường không lảng vảng ở sân bay, do vậy nơi đây cũng an toàn hơn.

Về mặt lý thuyết các máy bay lớn có thể tiếp tục bay sau khi va chạm với chim nặng tối đa 2 kg. Tuy nhiên, có tới 36 loài chim tại Bắc Mỹ có trọng lượng trung bình lớn hơn thế, trong khi ngay cả những loài chim nhỏ như sáo đá cũng có thể làm hỏng động cơ cực mạnh của máy bay.

Chênh lệch tốc độ giữa máy bay và chim càng lớn thì tác động của vụ va chạm đối với máy bay càng đáng sợ. Trọng lượng của chim cũng là một yếu tố, nhưng khác biệt tốc độ có vai trò lớn hơn. Một đàn chim sẽ trở nên nguy hiểm hơn nếu chúng đâm vào máy bay nhiều lần.

Dale Oderman, một giáo sư giảng dạy bộ môn kỹ thuật hàng không tại Đại học Purdue (Mỹ) cho biết chim là mối nguy hiểm lớn đối với phi cơ, đặc biệt là trong lúc cất cánh. “Ngỗng trời và các loài chim lớn đáng sợ hơn chim nhỏ. Khi chim va phải máy bay, chúng có thể bị hút vào động cơ và làm gãy cánh quạt. Chiếc cánh gãy bị hút sâu vào bên trong động cơ và làm hỏng các bộ phận khác”, ông nói.

Để đối phó với nguy hiểm rình rập từ động vật, các phi trường áp dụng nhiều biện pháp giảm thiểu nguy cơ va chạm giữa máy bay và chim. Chẳng hạn, người ta không trồng nhiều cây gần sân bay vì chim có thể làm tổ hoặc nghỉ ngơi trên cây. Ngoài những biện pháρ sinh học, các sân bay còn ứng dụng công nghệ để đuổi Ƅớt chim. Súng siêu âm, đèn laser hɑy giả âm thanh của chim, thú săn mồi là các Ƅiện pháp giúp chim không tập trung về sân Ƅay.

Clip nguồn YouTube.

Vì sao ngày nay máy bay bay chậm hơn so với 40 năm trước?

Nghe thì có vẻ vô lý nhưng đây lại là sự thật. Vậy tại sao máy bay ngày nay lại bay chậm hơn trước?

Bấm xem >>