Nếu bóng đá là một bức tranh, thì Ronaldo Nazario chính là nét vẽ táo bạo, rực rỡ nhất và không thể sao chép. Anh là một thiên tài sân cỏ xuất chúng, từng được ví như một "Người ngoài hành tinh" không thuộc về Trái Đất này. Anh dường như đến từ một hành tinh bóng đá khác, nơi mà tốc độ, sức mạnh và sự tinh tế hòa quyện thành một bản giao hưởng hoàn hảo. Sự nghiệp của anh như một cuốn sử thi, mỗi chương đều viết nên những kỳ tích khiến cả thế giới bóng đá nghiêng mình thán phục.

Hãy bắt đầu từ Cruzeiro, nơi cậu bé 17 tuổi Ronaldo bùng nổ như một ngọn lửa không thể dập tắt, ghi 44 bàn trong 47 trận. Tài năng ấy nhanh chóng đưa anh đến châu Âu, nơi anh lần lượt chinh phục PSV Eindhoven, Barcelona, Inter Milan và Real Madrid. Tại Barcelona, bàn thắng solo vào lưới Compostela năm 1996 với màn solo vượt qua cả hàng thủ như một cơn lốc đã trở thành biểu tượng cho sự xuất chúng của anh. Ở Inter Milan, dù chấn thương đầu gối kinh hoàng suýt cướp đi tất cả, anh vẫn để lại dấu ấn của một chiến binh bất khuất. Và tại Real Madrid, anh là mảnh ghép hoàn hảo trong dải ngân hà Galacticos với những bàn thắng làm rung chuyển cả thế giới.

Nhưng đỉnh cao thực sự của Ronaldo nằm ở World Cup 2002. Sau 2 năm chiến đấu với chấn thương tưởng chừng không thể vượt qua, anh trở lại như một phượng hoàng tái sinh. 8 bàn thắng, bao gồm cú đúp trong trận chung kết với Đức tại Yokohama, đã đưa Brazil lên ngôi vô địch lần thứ 5 trong lịch sử. Đó không chỉ là chiến thắng của một đội bóng, mà là chiến thắng của ý chí, của tài năng vượt lên nghịch cảnh. Ronaldo không chỉ ghi bàn. Anh đã viết thêm lịch sử cho bóng đá Brazil vốn đã có quá nhiều cá nhân xuất sắc qua nhiều thập kỷ.

Phong cách chơi bóng của anh là độc nhất vô nhị. Ở đó, người ta thấy tốc độ của một vận động viên điền kinh, kỹ thuật của một nghệ sĩ đường phố và bản năng săn bàn của một sát thủ lạnh lùng. Tất cả hòa quyện trong một con người. Zinedine Zidane từng nói: "Anh ấy là cầu thủ hoàn hảo nhất tôi từng thấy." Lionel Messi và Thierry Henry cũng thừa nhận học hỏi từ anh. Ronaldo không chỉ là một cầu thủ mà là nguồn cảm hứng cho cả một thế hệ, một chuẩn mực mà các tiền đạo sau này đều khao khát chạm tới.

Nhưng ánh hào quang của "Người ngoài hành tinh" không phải lúc nào cũng sáng rõ. Khi ánh đèn sân cỏ tắt đi, Ronaldo Nazario bước vào một thế giới khác, nơi đời tư ồn ào, bê bối tai tiếng và cả những lời chế giễu về cân nặng đã làm mờ đi hình ảnh của một huyền thoại. Anh vẫn là Ronaldo, nhưng không còn là vị thần bất khả xâm phạm như trên sân cỏ nữa.

Đời tư của Ronaldo là một cuốn sách đầy tai tiếng. Những cuộc hôn nhân tan vỡ, những mối quan hệ chóng vánh với người mẫu và những scandal tình ái đã biến anh thành "khách quen" của truyền thông.

Đỉnh điểm là vụ bê bối năm 2008 tại Brazil, khi anh bị cáo buộc liên quan đến ba người chuyển giới. Dù sau đó Ronaldo thừa nhận sai lầm và phủ nhận cáo buộc tống tiền, sự việc vẫn để lại vết nhơ không thể xóa. Từ một người hùng bóng đá, anh trở thành tâm điểm của những lời chỉ trích, những cái lắc đầu ngao ngán. Hình ảnh anh xây dựng qua bao năm bỗng chốc lung lay, bị thay thế bởi những tiêu đề giật tít rẻ tiền.

Rồi đến câu chuyện tăng cân, một bi kịch mà truyền thông khắc nghiệt không bao giờ bỏ qua. Từ một vận động viên đỉnh cao với thân hình săn chắc 75kg, Ronaldo sau giải nghệ đối mặt với vấn đề cân nặng, vượt mốc 100kg.

Biệt danh "Ronaldo béo" từng là lời trìu mến từ người hâm mộ giờ đây đôi khi mang sắc thái mỉa mai. Anh bị chế giễu, bị biến thành trò cười trên mạng xã hội, như thể những bàn thắng để đời chưa từng tồn tại. Truyền thông không khoan nhượng và công chúng dường như quên rằng anh cũng là con người, với những yếu đuối, những phút giây như muôn vàn người bình thường khác.

Bên cạnh đó, tham vọng kinh doanh ngoài bóng đá của anh cũng không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Năm 2013, Ronaldo từng âm mưu mua lại Playboy Brazil, một ý tưởng táo bạo nhưng không thành hiện thực. Dù vậy, anh vẫn đạt được một số thành công: sở hữu thương hiệu 9INE (định giá 15 triệu bảng), hợp đồng tài trợ với Nike (10 triệu bảng/năm) và các dự án bất động sản, phòng gym. Nhưng những thành tựu này lại bị lu mờ bởi những lùm xùm cá nhân, khiến người ta nhìn anh như một doanh nhân nửa vời hơn là một huyền thoại bóng đá.

Hệ quả, những câu chuyện này đã làm giảm sút hình ảnh của Ronaldo trong mắt công chúng. Anh không còn là "El Fenomeno" bất bại, mà là một con người có khuyết điểm, đôi khi liều lĩnh, đôi khi yếu đuối. Nhưng có lẽ, chính những mảng tối ấy lại làm nổi bật sự vĩ đại của anh trên sân cỏ. Bởi dù có sa ngã thế nào, anh vẫn là Ronaldo, người đã từng khiến cả thế giới phải ngước nhìn.

Sai lầm của Ronaldo nằm ở sự thiếu quyết đoán và xa rời đội bóng. Anh do dự trong việc sa thải HLV Sergio, để đội bóng trượt dài trong khủng hoảng. "Hiệu ứng Ronaldo", thứ được kỳ vọng sẽ thu hút các ngôi sao lớn hóa ra chỉ là lời nói suông. Việc chiêu mộ Sandro Ramirez, một tiền đạo không ghi bàn trong 2 năm, là giọt nước tràn ly, khiến cổ động viên mất niềm tin. Hơn nữa, anh ngày càng vắng mặt tại sân Jose Zorrilla. Mùa này, anh chỉ xuất hiện một lần trong trận mở màn rồi biến mất, để lại đội bóng trong cảm giác bị bỏ rơi hoàn toàn.

Cổ động viên không tha thứ. Các cuộc biểu tình nổ ra ngoài sân vận động, tiếng hô "Ronaldo về nhà đi" vang lên như một điệp khúc u ám. Quyết định thay đổi huy hiệu lịch sử của câu lạc bộ năm 2022 bị coi là một động thái thiếu nhạy cảm và càng đào sâu hố ngăn cách. Sau phản đối dữ dội, anh buộc phải rút lại, nhưng vết thương đã quá sâu. Chủ tịch nhóm cổ động viên Mario Puertas cay đắng nói: "Ronaldo là huyền thoại trên sân, nhưng là thảm họa ở phòng họp".

Bài học ở đây thật rõ ràng. Tài năng trên sân cỏ không đảm bảo thành công trong vai trò một ông chủ tịch điều hành một đội bóng. Ronaldo thiếu sự gắn kết, thiếu tầm nhìn chiến lược và trên hết, thiếu sự tận tâm mà một câu lạc bộ như Valladolid cần. So với Johan Cruyff, người đã biến Barcelona thành đế chế, Ronaldo chỉ là một kẻ nghiệp dư trong thế giới điều hành bóng đá.

Danh tiếng doanh nhân của anh bị tổn hại nghiêm trọng và khi bán Valladolid, anh có thể sẽ lỗ vốn. Nhưng điều đáng buồn nhất là anh đã tự tay làm mờ đi ánh hào quang từng có.