Liverpool đoạt chức vô địch Premier League đầu tiên sau 30 năm ròng chờ đợi nhờ tài năng và cả nhân cách đặc biệt của Jurgen Klopp.
Khi Jurgen Klopp bước vào sân Anfield một ngày tháng 10 năm 2015, ông để lại một thông điệp duy nhất làm chữ ký cho địa chỉ e-mail của mình ở CLB. “Hãy chuyển sự hoài nghi thành niềm tin”, ông viết. Và ông lặp lại câu nói ấy khi có cuộc phỏng vấn đầu tiên trên cương vị HLV trưởng Liverpool.
Gần 5 năm sau, không còn ai nghi ngờ Klopp và các cầu thủ của ông. Liverpool là nhà vô địch Premier League, lần đầu sau 30 năm, và Klopp giành chiến thắng ấy cũng tròn 30 năm kể từ ngày ông lần đầu ký vào một bản hợp đồng chuyên nghiệp đưa ông bước vào thế giới bóng đá. 30 năm đó Klopp đã thể hiện mọi bộ mặt: Một gã vui tính, một kẻ nóng nảy, một người bạn, một nhà độc tài, một thiên tài, và một nhà vô địch.
J
urgen Klopp khi tới Liverpool năm 2015 đã nhanh chóng vạch ra một định hướng bản sắc cho đội bóng. Đó không chỉ đơn thuần là điều các HLV luôn làm khi mới nhậm chức, mà còn là cách để khơi dậy sự hứng khởi từ cầu thủ và các fan khi niềm tin vào CLB đang cạn dần.
“Tôi tin vào một phong cách chơi rất cảm xúc, rất nhanh và rất mạnh. Đội bóng của tôi phải chơi hết tốc lực, đạt tới cực độ giới hạn qua mỗi trận đấu. Có được một lối chơi phản ánh chính đặc điểm tính cách của mình, phản ánh bản sắc và truyền thống của CLB là rất quan trọng”, Klopp nói.
Nhưng nói thì dễ, làm mới khó và Klopp không chỉ vẽ ra định hướng, ông có con đường để đi tới mục tiêu của mình. Trong cuốn tự truyện của Elma Neveling về Klopp, ông chỉ ra 5 bước quan trọng nhất khi tuân thủ định hướng: Tạo ra định hướng – Đại diện cho định hướng – Tạo sự tin tưởng – Kết nối với cầu thủ - Nhắm mục tiêu lớn.
Klopp không cần phải thay đổi điều gì về bản thân, con người ông đã phản ánh định hướng của chính mình và Liverpool. Nhiệt huyết và hết mình bên đường pitch, Klopp cũng kích thích các cầu thủ của mình đá bóng như ông chỉ đạo bên ngoài. Mỗi bàn thắng của Liverpool được đi kèm những màn ăn mừng cực kỳ bùng cháy của HLV trưởng.
Tạo niềm tin có lẽ là điều không khó cho Klopp ở Liverpool, bởi các ngôi sao của “The Kop” có lý do gì mà không tin một người đã đưa Dortmund phá thế thống trị Bundesliga của Bayern Munich và vào chung kết châu Âu? Không chỉ là niềm tin từ cầu thủ, Klopp có một con đường tới thành công và những trợ lý dưới quyền luôn tin vào tính đúng đắn của con đường đó, tạo nên một bộ máy ban huấn luyện trơn tru.
Georginio Wijnaldum từng tiết lộ lần đầu gặp Klopp, họ không nói gì về bóng đá mà chỉ nói về đời sống cá nhân và sở thích, khiến cầu thủ người Hà Lan không chút do dự gia nhập Liverpool. Một lần khác, Klopp tỏ ra không hài lòng khi một trợ lý không biết vợ Andy Robertson sắp đẻ. Klopp được cầu thủ tin yêu vì ông coi họ như những người bạn, không phải những cỗ máy đá bóng.
Và Klopp dám mơ lớn, ngày gia nhập ông hứa sẽ đưa Liverpool vô địch Ngoại hạng Anh trong 4 năm. Ông muộn danh hiệu 1 năm nhưng các fan không lấy làm nghĩ, vì sau 4 năm Liverpool đã trở lại đỉnh cao châu Âu và việc chinh phục Premier League chỉ là vấn đề thời gian. Mà nếu tính số mùa giải đầy đủ Klopp dẫn dắt, chẳng phải đây là mùa thứ 4 của ông ở Anfield?
B
óng đá là một ngành công nghiệp mà ở đó đa số những người chiến thắng đều không phải những người dễ ưa. Ngay cả Sir Alex Ferguson cũng bị nhiều người ghét, và nếu anh đầu quân cho một đội bóng lắm fan giàu thành tích, khả năng cao là số người không ưa anh sẽ tăng lên.
Jurgen Klopp cũng không tránh khỏi điều đó, nhưng khó mà ghét được HLV người Đức nếu ta tiếp cận và cảm nhận được bản chất con người của nhà cầm quân 53 tuổi. 7 năm về trước khi chuẩn bị cho trận chung kết Champions League, Klopp không bỏ lỡ cơ hội kêu gọi fan trung lập cổ vũ cho đội bóng của ông: “Nếu bạn muốn một câu chuyện mới, một kết thúc đặc biệt, hãy cổ vũ cho Dortmund”.
Không nhiều HLV trưởng ăn mừng cuồng nhiệt cùng các fan sau mỗi bàn thắng và sau mỗi trận thắng, và càng hiếm hơn số HLV mời chào fan trung lập cổ vũ cho đội mình. Nhưng Liverpool đã từng có một HLV như vậy, và họ càng yêu mến Klopp hơn khi ông nối tiếp truyền thống của Bill Shankly, người đã dựng nền móng đưa Liverpool trở thành CLB vĩ đại ngày nay.
Shankly không chỉ là một HLV xuất sắc, ông còn khiến các fan xem mình như một trong số họ. Ông đồng cảm với tầng lớp lao động bởi ông cũng là thợ mỏ, cũng từng đi lính và trải qua chiến tranh. “Mục tiêu của tôi là đưa công chúng đến với CLB và khiến họ được chấp nhận như một phần của CLB, để rồi ngày họ ra đi người thân họ sẽ mang tro cốt rải lên mặt cỏ Anfield”, ông nói, và khi qua đời tro cốt của Shankly đã được rải lên Anfield.
Nhưng nếu Shankly có vẻ ngoài cứng rắn và đôi lúc lạnh lùng, Klopp không ngại đón fan vào lòng và ôm họ như ôm các cầu thủ của mình. Ngay cả Shankly cũng sẽ phải thích những màn ăn mừng như điên dại của bậc hậu bối, ông từng nói: “Sự vui sướng một cách tự nhiên, đó là điều tuyệt vời nhất trên thế gian. Anh sẽ chẳng là gì nếu không có nó”.
Klopp đôi lúc thể hiện bản chất một cách vô tư tới mức ông thổ lộ cả những chuyện thầm kín, như việc từng xem phim “cấp 3” năm 15 tuổi hay cuồng nữ MC truyền hình Nina Nannar một cách thái quá. Và ông đôi lúc cũng quá thành thật, chê nữ danh ca Cilla Black trong buổi phỏng vấn cho ghế HLV trưởng Liverpool, điều thậm chí đã suýt khiến CLB định không chọn ông.
Nhưng một con người vô tư & có phần điên rồ luôn dễ mến hơn, bởi người khác có thể thấy anh phô bày bản chất thật thay vì giấu mình sau một lớp mặt nạ chỉ để đề phòng ai đó. Đó là vì sao Klopp chiếm được tình yêu và lòng trung thành, từ cầu thủ, từ trợ lý, và từ các fan.
N
hững ai ham mê về phân tích dữ liệu lẫn thể thao hẳn đã biết đến cuốn sách Moneyball lẫn bộ phim chuyển thể mà Brad Pitt thủ vai. CLB bóng chày Oakland Athletics đã đi đầu trong phong trào này và dẫn tới sự học hỏi của một loạt đội bóng khác tại Mỹ, trong đó có Boston Red Sox. CLB này đã đoạt 4 chức vô địch World Series kể từ khi được bán cho tập đoàn Fenway Sports Group (FSG) năm 2002.
FSG chính là chủ sở hữu của Liverpool, mua lại CLB năm 2010. Ứng dụng số liệu thống kê vào tuyển trạch, tập luyện và thi đấu từ đó đã trở thành một phần thiết yếu trong cách làm việc tại Liverpool. Bộ phận tuyển trạch căn cứ theo mọi số liệu thống kê để xác định cầu thủ nào nên mua, ban huấn luyện thống kê mọi thông số để xác định các bài tập cho các cầu thủ, và nhóm trinh sát thu thập mọi thông tin về đối phương để giúp hoạch định chiến thuật.
Jurgen Klopp không dựa vào mỗi sự nhiệt huyết để khích lệ đội bóng tới chiến thắng, bên trong ban huấn luyện của ông là những bộ óc cực kỳ tính toán để cho ra những bài tập, phương án thi đấu chi li nhất có thể. Mọi thông số qua mỗi buổi tập cũng được thu thập để đánh giá các cầu thủ, và những gì cần ở Klopp là đưa ra những quyết định rõ ràng & dứt khoát.
Klopp không thể làm được điều đó nếu không có những con người tài năng đằng sau mình. Giám đốc thể thao Michael Edwards vẫn chưa có hồ sơ trên Wikipedia nhưng đã từ một chuyên viên phân tích video cách đây 17 năm trở thành một trong những CEO bóng đá thành công nhất. Trợ lý Pep Lijnders hỗ trợ cho Klopp rất nhiều tới mức Klopp nói ông “có thể viết cả một cuốn sách về anh ấy”.
Làm việc lâu hơn cả Klopp ở Anfield là Ian Graham, một nhà vật lý học bỏ nghiệp sư phạm để làm Giám đốc nghiên cứu tại Liverpool, dẫn đầu 6 đội nghiên cứu dữ liệu và mang tới cho Klopp những thông số cực kỳ cụ thể dù chẳng ngồi xem 1 giây bóng đá. Liverpool thậm chí bỏ tiền đưa HLV ném biên Thomas Gronnemark về, một cú ném biên đúng cách cũng có thể mang về một bàn thắng quý giá hay một bàn thua lãng nhách.
Nhưng ngay cả những thông tin tình báo chính xác nhất cũng không giúp gì nếu tướng chỉ huy không tin vào chúng. May mắn cho Liverpool, Jurgen Klopp đi tiên phong trong phân tích dữ liệu từ khi còn ở Dortmund. Gronnemark được chính Klopp mời về Anfield mùa hè 2018 sau khi đọc một bài báo nói về thành quả của chuyên gia ném biên này tại CLB Monchengladbach.
Chức vô địch của Liverpool không phải là một câu chuyện cổ tích, mà nó là ví dụ về hình mẫu tiêu biểu cho một mô hình chiến thắng của bóng đá đương đại.
BẢNG THÀNH TÍCH HUẤN LUYỆN CỦA JURGEN KLOPP
DORTMUND (318 trận - 180 thắng, 65 hòa, 73 thua)
Bundesliga 2010/11 & 2011/12
Cúp quốc gia Đức 2011/12
Siêu cúp Đức 2013 & 2014
LIVERPOOL (257 trận - 157 thắng, 56 hòa, 44 thua)
UEFA Champions League 2018/19
Siêu cúp châu Âu 2019
FIFA Club World Cup 2019
Premier League 2019/20