Ngày hôm nay, 24/5, huyền thoại Eric Cantona bước sang tuổi 54. Cuộc đời và sự nghiệp của “King Eric” như những thước phim viễn tưởng, ngoạn mục đến nỗi khó tin. Ở đội bóng cũ MU, ở sân vận động Old Trafford không có chiếc ngai vàng nào cả. Nhưng ở đó, người ta vẫn gọi ông là vua - một vị vua uy quyền với những di sản lưu truyền mãi mãi.
Cuộc chuyển nhượng thế kỷ
Roy Keane được mô tả là đội trưởng dữ dằn và đáng sợ nhất lịch sử MU. Nhưng hãy xem Keane nói gì về người đội trưởng tiền nhiệm của mình: “Cổ áo dựng, lưng thẳng, ngực ưỡn về phía trước, Eric Cantona lướt trên sân như thể anh ấy sở hữu nơi này vậy. Ở bất cứ nơi đâu nhưng hơn hết là Old Trafford, đó thực sự là sân khấu của Cantona”.
Còn đây là những lời vàng ngọc của ông thầy vĩ đại Alex Ferguson - người nổi danh không chỉ với tài cầm quân, mà còn bởi khả năng điều trị những cầu thủ ngôi sao: “Cantona thắp sáng Old Trafford. Cả sân vận động như thể phát điên mỗi lần cậu ấy chạm bóng”.
Đúng như vậy! Eric Cantona đến với MU bằng một sự tình cờ, để rồi biến sự tình cờ ấy trở thành một phép màu nhiệm. Ngày 26/11/1992, Cantona gia nhập hàng ngũ “Quỷ đỏ” trong bản hợp đồng 1,2 triệu bảng. Nhưng hãy nói về những điều đã xảy ra trước đó.
MU lúc này gặp đôi chút khó khăn về lực lượng. Sir Alex Ferguson đang kiếm tìm một tiền đạo mới cho đội bóng, thay thế Dion Dublin chấn thương nặng. Vị HLV Scotland chú ý đến David Hirst, Matt Le Tissier và Brian Deane - những tiền đạo ở tầm trung của giải đấu. Nhưng các cuộc đàm phán đều không đi đến đâu.
Cùng thời điểm, Chủ tịch Bill Fotherby của Leeds United gọi điện cho người đồng cấp Martin Edwards của MU, hỏi mua hậu vệ Dennis Irwin. Edwards hỏi ý kiến Sir Alex và họ đi đến thống nhất rằng Irwin không phải để bán. Sir Alex nghĩ ra cách từ chối khéo đối tác với yêu cầu Leeds để Cantona, khi đó là trụ cột ở Leeds, đến MU theo chiều ngược lại.
Thật không ngờ, chỉ một giây Bill Fortherby tỏ ra nao núng, phía MU nhanh chóng nhận thấy rằng Chủ tịch Leeds cũng muốn bán Cantona. Tiền đạo người Pháp bị đánh giá là một phần tử xấu của Leeds vì cá tính ngổ ngáo. Các chuyên gia kinh tế đánh giá rằng đó là một nước đi khôn ngoan của Leeds và 1,2 triệu bảng là quá hời.
Cantona – “Đấng tối cao” ở Old Trafford
Nhưng Chủ tịch Bill Fotherby không biết rằng mình đã đánh đổi báu vật của Leeds chỉ để lấy 1,2 triệu bảng. Cuộc chuyển nhượng đó đã thay đổi mang tính căn bản lịch sử của MU, biến đội bóng này trở thành CLB vĩ đại bậc nhất lịch sử bóng đá Anh. Và trong sự chuyển mình đáng kinh ngạc ấy, Catona in hằn dấu chân của người đi mở cõi.
Trước ngày Cantona đến, MU chỉ mới manh nha về sự thành công. Họ chưa một lần vô địch nước Anh kể từ mùa giải 1966/67. Và mặc dù vị tướng Alex Ferguson đang dần chứng tỏ được tài năng, thực tế là trong 6 năm từ 1986 đến 1992, nhà cầm quân người Scotland chỉ có thể mang về cho "Quỷ đỏ" những chiếc cúp hạng hai.
Trong mùa giải đầu tiên, Cantona đến muộn một chút và phải đến tháng 12 mới bắt đầu hành trình đầy vi diệu của mình. Nhưng ảo thuật gia người Pháp với chiếc đũa thần, đã thực sự hô biến đội quân non trẻ ấy trở nên tham vọng và đói khát. Cả mùa 1992/93 - mùa giải đầu tiên giải VĐQG Anh mang tên Premier League, MU thua 6 trận thì 4 trong số đó đến trước ngày Cantona ký hợp đồng với MU. 22 trận với Cantona, MU chỉ thua có 2 trận.
Nhờ vậy, “Quỷ đỏ” kết thúc mùa giải với 84 điểm, nhiều hơn đội xếp thứ hai Aston Villa tới 10 điểm. Và như vậy là quá đủ để MU chạm tay đến chức vô địch trong mùa giải khai sinh của Ngoại hạng Anh. Một năm trước, Cantona còn thuộc biên chế Leeds United, đội bóng này vô địch nước Anh và nhiều hơn chính MU 4 điểm.
1 năm sau, Cantona khoác áo MU - MU vô địch Ngoại hạng Anh, còn đội bóng cũ Leeds United rơi xuống vị trí thứ 17 và chỉ có nhiều hơn nhóm xuống hạng đúng 2 điểm. Chừng đó đã đủ nói lên tầm vóc của Eric Cantona.
Và nếu bạn còn nghi ngờ tầm quan trọng của Eric Cantona, thắc mắc tại sao ở Old Trafford, người ta lại gọi ông là vua, vậy hãy nhìn vào thông số này. Cantona khoác áo MU 5 năm - chính xác là 4 năm rưỡi do có khoảng thời gian 9 tháng bị cấm thi đấu. 4 mùa có Cantona một cách trọn vẹn, MU đều vô địch Ngoại hạng Anh.
Còn ở cái mùa “rưỡi” ấy - 1994/95, khi Cantona bị treo giò, đoàn quân của Alex Ferguson lập tức quỵ ngã, đánh rơi chức vô địch vào tay Blackburn Rovers với 1 điểm ít hơn. Và hơn hết, 114 năm không có Cantona, MU chỉ có 7 chức vô địch quốc gia. 5 năm với Cantona, MU có 4 lần.
Từ cú kungfu huyền thoại đến cuộc thoái vị của nhà vua
Nói về Eric Cantona, đương nhiên phải nói về cú kungfu huyền thoại ngày 25/1/1995. Bên đường pitch sân Selhurst Park, Cantona hằm hè rời sân vì chiếc thẻ đỏ, sau pha va chạm với Richard Shaw. Bỗng đâu, vang vọng vào tai số 7 của MU là câu chửi thề khó nghe: “Cút về Pháp đi, đồ con hoang”. Nó được phát ra từ một thanh niên áo đen, quần be có tên Matthew Simmons.
Mọi adrenaline trong huyết quản Cantona bật tung cảm xúc. Sau cú tung người bay qua biển quảng cáo, Cantona vung chân đá với lực cực đại vào giữa ngực Simmons thuần thục và chính xác hệt như võ sỹ MMA thực thụ.
Cái giá phải trả cho một giây hóa thân thành quỷ dữ với Cantona chẳng hề rẻ chút nào. Ban đầu, tiền đạo người Pháp bị tuyên án 2 tuần tù giam, sau giảm xuống 120 giờ lao động công ích. LĐBĐ Anh giáng một án phạt nặng chưa từng có xuống đầu “King Eric”: Treo giò 9 tháng. Có vẻ như Eric Cantona sẽ không trở lại sân cỏ, ít nhất là trong màu áo MU thêm một lần nữa.
Người đại diện đã cố gắng giải quyết chuyện này bằng cách đưa Cantona đến Inter Milan, để giúp ông có thể chơi bóng trở lại trong những năm tháng chói sáng sau cùng của mình. Nhưng đây cũng chính là thời khắc làm nên sự vĩ đại của Sir Alex Ferguson. Ông già Scotland cất công bay đến Paris, ném vào mặt gã học trò bất trị một câu nói: “Tôi sẽ chờ cậu 9 tháng. Vậy cậu có muốn chờ không?”.
Chỉ bấy nhiêu thôi nhưng đã là quá đủ cho cả Cantona, Ferguson, MU và người hâm mộ đội bóng này. Họ đã giữ được vị vua của mình, để rồi ngày trở lại, Cantona lại sáng lòa với bàn thắng vào lưới kẻ thù số một - Liverpool. Cantona “phục sinh” ngày 11/5/1996 - chỉ 6 ngày sau khi cùng MU giành chức vô địch Ngoại hạng Anh. Eric tỏa sáng tại cúp FA, ghi một bàn thắng tuyệt vời vào lưới Liverpool trong trận chung kết tại Wembley khi trận đấu chỉ còn lại bốn phút.
Nhưng triều đại của Eric Cantona không thể kéo dài mãi mãi. Lứa thế hệ vàng 1992 mà Sir Alex Ferguson dày công rèn giũa rồi cũng đến ngày thành tài. Ryan Giggs, David Beckham, Nicky Butt, anh em nhà Neville, và đặc biệt là người không thuộc về thế hệ ấy - Roy Keane, dần bước ra ánh sáng và chiếm lấy sân khấu của nhà vua. Cantona hiểu rằng đã đến lúc phải thoái lui.
Ngày 23/4/1997, MU tái đấu Dortmund ở bán kết Champions League. Trận lượt đi trên đất Đức, nhà vô địch nước Anh thua 0-1. Nhưng có hề gì, với Cantona hừng hực quyết tâm, đoàn quân của Sir Alex Ferguson tràn trề tham vọng phục thù. Nhưng Old Trafford ngày 23/4/1997 chính là khởi đầu cho sự kết thúc của “King Eric”.
Trong một ngày trung vệ Jurgen Kohler đóng vai chiếc bóng của Cantona, tiền đạo chủ lực của MU vùng vẫy đến bất lực trên chính sân khấu của mình. MU thua 0-1 với pha làm bàn ngay từ phút thứ 8 của Lars Ricken. Sau trận đấu, Cantona nói với ông thầy Ferguson về quyết định giải nghệ sau khi mùa giải kết thúc.
Lần này, Sir Alex biết rằng ông không thể giữ chân cầu thủ xuất chúng này như đã từng ở Paris nữa. Vậy là sau trận đấu cuối cùng cho MU ngày 16/5/1997 với Coventry City, Eric Cantona chính thức giải nghệ ở tuổi 30, bỏ lại sau lưng một triều đại huy hoàng.
Di sản lớn lao để lại
23 năm đã trôi qua kể từ ngày Eric Cantona giải nghệ, một khoảng thời gian dài đằng đẵng, nhưng chưa khi nào người Manchester thôi nhắc về ông. Rất nhiều thế hệ cầu thủ đã đến và rời khỏi MU, có những cái tên kiệt xuất như David Beckham, Cristiano Ronaldo, Wayne Rooney… nhưng chưa và có lẽ là không bao giờ có một ai mang tầm ảnh hưởng đến đội bóng lớn lao như Cantona. Old Trafford chưa bao giờ có thêm một vị vua nào khác, ngoài “King Eric”.
Không hề ngoa khi nói rằng Eric Cantona đã định hình phong cách cho MU hiện đại. Nó không chỉ đến bởi yếu tố chuyên môn, dù ai cũng thấy rõ tầm quan trọng của Cantona ra sao, tài năng của ông xuất chúng như thế nào. Hơn thế, nó đến bởi cá tính cao ngạo đầy khí phách, ý chí chiến đấu nhiệt huyết, không thỏa hiệp cũng không đầu hàng của một bậc quân vương.
Và đó cũng là hình ảnh mà tập thể “Quỷ đỏ” đã cố gắng truyền bá đến thế giới bóng đá bên ngoài lãnh địa nước Anh. Để thương hiệu MU trở nên gần gũi và được yêu mến trên toàn cầu, Eric Cantona chính là một trong những người đi tiên phong. Sau này, những Beckham, Roy Keane, Ronaldo, Rooney… tiếp nối sự nghiệp ấy. Sự khởi nguyên cho tất cả mang tên Eric Cantona.
Nhưng Eric Cantona không chỉ quan trọng với riêng MU, ông còn là người mở cõi cho cả bóng đá Anh, trong giai đoạn Ngoại hạng Anh còn thua xa Serie A về danh tiếng. “Năm 1966 là một năm vĩ đại với bóng đá Anh. Đó là năm Eric Cantona chào đời” - một cách nói ví von nhưng lột tả tầm vóc của tiền đạo người Marseille sau 6 năm chơi bóng ở xứ sở sương mù.
“King Eric” chính là người khơi dòng cho các cầu thủ quốc tế ồ ạt đổ bộ vào nước Anh. Năm 1992, Ngoại hạng Anh chỉ có 12 cầu thủ quốc tịch ngoài Vương quốc Anh. Nhưng đến hôm nay, số lượng đã nhân lên gấp bội. Các cầu thủ “lê dương” đến từ những quốc gia xa xôi đổ bộ vào nước Anh, ai ai cũng mang trong mình giấc mộng Cantona.
Bản thân người Anh - khi tham chiếu vào Cantona, cũng có cái nhìn khác về cầu thủ ngoại quốc. Trước đó, người Anh luôn tỏ ra nghi kỵ. Không ít người trong đám hooligan Anh thậm chí còn coi thường các cầu thủ “lê dương”, sứ mệnh của họ khi vượt qua eo biển Manche chỉ để mua vui. Nhưng với Eric Cantona, người Anh hiểu rằng họ phải học cách tôn trọng, nếu không muốn… lĩnh trọn cú kungfu.
HỒ SƠ HUYỀN THOẠI
Tên đầy đủ: Eric Daniel Pierre Cantona
Sinh ngày: 24/5/1966 tại Marseille, Pháp
Chiều cao: 1m87
Danh hiệu tập thể
- Auxerre: Coppa delle Alpi 1986/87
- Marseille: Division 1 (Ligue 1 ngày nay) 1988/89, 1990/91
- Montpellier: Cúp Quốc gia Pháp 1989/90
- Leeds United: VĐQG Anh (First Division) 1991/92, Siêu Cúp Anh 1992
- MU: Ngoại hạng Anh 1992/93, 1993/94, 1995/96, 1996/97; Siêu cúp Anh 1993, 1994, 1996; FA Cup 1993/94 và 1995/96
- Vô địch U21 châu Âu cùng U21 Pháp 1988
- Bóng chuyền bãi biển: Euro Beach Soccer League 2004 và FIFA Beach Soccer World Cup 2005
Danh hiệu cá nhân
- Xếp thứ 3 Quả bóng vàng 1993
- Vua kiến tạo Premier League 1992/93 và 1996/97
- Cầu thủ xuất sắc nhất năm do Hiệp hội Cầu thủ Chuyên nghiệp Anh (PFA) bình chọn 1993/94
- Cầu thủ xuất sắc nhất năm do Hiệp hội các cây bút thể thao Anh (FWA) bình chọn 1995/96
- Cầu thủ xuất sắc nhất mùa giải của MU mùa 1993/94 và 1995/96
- Cầu thủ hay nhất châu Âu (Onze d'Or) 1996
- Đội hình siêu sao thế kỷ của giải Ngoại hạng Anh 1997 - 2007
- Top 100 cầu thủ còn sống vĩ đại nhất bóng đá thế giới 2004
Content, Media: Dược Sơn
