Đường trở thành bà chủ 5 nhà hàng của nàng dâu Việt ở Bỉ

Hành trình của chị Đào Hồng Hải bắt đầu vào năm 2005 khi nữ nhà báo 29 tuổi ở Hà Nội quyết định rẽ hướng sang Bỉ học ngành quản lý nhà hàng khách sạn.

Hồng Hải khi đó thuê một căn trọ ở thủ đô Brussels cùng vài đồng hương, ngày đi học, tối làm thêm ở nhà hàng. Trong số khách quen có anh Bernard De Proost, 46 tuổi. Những lần ngắm chị chăm chỉ làm việc, anh rung động. Họ hẹn hò cho đến giữa năm 2006, Bernard ngỏ lời muốn về chung nhà với Hải.

Chuyện tình của một cô gái Việt sắp hết hạn visa với người đàn ông Bỉ công việc ổn định, đã có nhà cửa khiến nhiều người nghi ngờ. Bạn bè khuyên Bernard nên cẩn thận, tránh bị lợi dụng.

"Nhưng chúng tôi không nghĩ gì ngoài tình yêu", anh nói.

Hồng Hải ở nhà hàng thuộc TP Brussels, Bỉ. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Năm 2007, Hồng Hải kết hôn và mang thai con gái một năm sau đó. Thời gian ở cữ chị bắt đầu thăm dò thị trường việc làm và nhận ra cơ hội cho người nhập cư như mình rất khó. Người Bỉ dùng nhiều ngôn ngữ gồm Pháp, Hà Lan và Đức, trong khi chị chỉ nói được tiếng Anh. "Tôi lại lớn tuổi và chỉ có kinh nghiệm chạy bàn trong các nhà hàng", Hải nói.

Bốn năm ở nhà trông con, Hải nhớ nhà và thèm phở cồn cào. Tuy nhiên, lần nào đến nhà hàng chị cũng phải bỏ dở do vị phở ngọt đường khác với nước dùng thanh, thơm nhẹ ở Mỹ Đình quê mình.

Chị quyết tâm đi tìm vị phở Hà Nội nguyên bản ở châu Âu và được đồng hương giới thiệu sang Cộng hòa Czech học nấu phở cấp tốc trong hai ngày của người đàn ông quê Nam Định để tiết kiệm chi phí. Lúc về, chị chỉ còn 20 euro trong khi vẫn thiếu 100 euro tiền học phí, phải nhờ anh họ trả giúp.

Hai tuần sau đó, bữa ăn nhà Bernard chỉ toàn phở. Chị học thêm công thức trên mạng, nấu hết mẻ này đến mẻ khác để chồng ăn thử và góp ý.

Thời điểm này Hải vẫn đi làm phục vụ cho các quán ăn, nhà hàng và ấp ủ giấc mơ mở một nhà hàng của riêng mình. Nhưng chị thầm hiểu đó là điều gần như không tưởng.

Để mở được một doanh nghiệp ở Bỉ, cần ít nhất 6.500 euro đến 18.500 euro chi phí cho các thủ tục và vốn đầu tư ban đầu theo quy định, chưa kể các chi phí khác. Vợ chồng Hải quyết định khóa hết các thẻ tín dụng để kiểm soát chi tiêu và thực hành tiết kiệm triệt để. Sau 1,5 năm, họ tiết kiệm được khoảng 30.000 euro nhưng giá trị nhà hàng sang nhượng lúc đó đã là 70.000 euro, nếu tính cả chi phí sửa chữa và đầu tư ban đầu có thể lên mức 200.000. Giấc mơ ngày một xa tầm tay.

"Nhưng tôi cứ hy vọng mình làm việc tử tế, vũ trụ sẽ trao trả những điều tốt đẹp", chị nói.

Kế hoạch của người phụ nữ Hà Nội tưởng như đã ngủ quên cho đến năm 2014. Một lần, khi đi làm bằng xe buýt, chị nhìn thấy một cửa hàng do người Việt cho thuê. Ngay lập tức, chị gọi cho chồng cùng đi xem mặt bằng.

Ở Bỉ, người thuê mặt bằng thường phải trả một khoản tiền "vào cửa". Tuy nhiên, do hợp đồng 27 năm của chủ cũ đã hết hạn. Tập đoàn bất động sản đã thu hồi và cho thuê lại. Nhờ may mắn đó, Hải tiết kiệm được 70.000 USD.

Bernard thấy vợ nhiều đêm trằn trọc, anh rút trước khoản bảo hiểm hưu trí 94.000 euro. Họ trích sổ tiết kiệm, vay bạn bè và ngân hàng gom được gần 200.000 euro để mở nhà hàng vào tháng 5/2016.

Vợ chồng Hải chọn mô hình đồ ăn nhanh vì khu vực gần trụ sở Liên minh châu Âu, nhiều dân văn phòng. Hải tập trung vào bữa trưa phục vụ nhanh trong một tiếng rưỡi với bốn món chính là phở, gỏi cuốn, đồ hấp, đồ nướng.

"Nhưng nhịp sống châu Âu không có chỗ cho sự chậm rãi", Hải nói. Món phở phải được hoàn thành trong hai phút, đồ hấp tối đa 10 phút, đồ nướng phù hợp khách mang đi.

Bernard đặt tên Hà Nội Station lấy ý tưởng từ phim tài liệu về ngành đường sắt Việt Nam, dễ đọc cả tiếng Anh và Pháp. Nhà hàng mang phong cách đường phố Hà Nội với tông đỏ vàng, trang trí tranh cổ động.

"Trước khi mở, tôi đã lường trước được khó khăn, nhưng không ngờ nó xảy ra mỗi ngày", Hải cho biết. "Mỗi sai lầm đều phải trả giá bằng tiền".

Hải không có kinh nghiệm trong khi luật pháp Bỉ phức tạp. Ví dụ, khi sửa nhà hàng, chị ký hợp đồng với công ty điện mà không biết họ đang nợ thuế và lương nhân viên. Gần một năm sau, chị bị phạt 15.000 euro vì "hợp tác với công ty đang bị hạn chế". Việc nhỏ nhất như thuê kho có tủ lạnh, muốn đổi thành tủ đông, chị cũng phải xin giấy phép.

Chị cũng đối mặt với vấn đề nhân sự. Theo các quy định của pháp luật Bỉ, việc sa thải người làm rất khó khăn. Mỗi lần thuê phải nhân sự không ưng ý, Hải tốn thêm rất nhiều tiền mới đổi được người khác.

Khi thiếu người, chị nhận sinh viên Việt Nam vào làm chạy bàn và rửa bát. Thấy vẫn không đủ, chị thử đào tạo các em vào làm bếp và bất ngờ khi họ làm rất tốt. "Vừa giúp các em có thu nhập phụ gia đình, chị cũng giải quyết được bài toán nhân sự và giảm gánh nặng thuế", Hải kể.

Hà Nội Station với những món thuần Việt nhanh chóng chiếm được cảm tình thực khách. Ngày nào họ cũng kín bàn, khách muốn ăn phải đặt trước.

Trong 8 năm, vợ chồng Hải mở thêm 5 nhà hàng ở Brussels. Ba năm sau cơ sở đầu tiên, họ mở nhà hàng thứ hai lấy tên Madame Đào (họ của chị). Cuối năm 2019, cơ sở thứ ba mang tên Wolf ra đời.

Khép lại giai đoạn dịch bệnh, nhà hàng thứ tư có tên Cameleon ở khu Woluwe-Saint-Lambert ra đời tháng 8/2021. Đến gần cuối năm 2024, họ tiếp tục phát triển với cơ sở thứ 5 ở Mongomery.

Mâm cơm thuần Việt trong nhà hàng của vợ chồng Hồng Hải ở thủ đô Brussels, Bỉ. Ảnh nhân vật cung cấp

Những tham vọng của Hồng Hải chưa dừng lại ở đó. Chị quyết tâm mang "cơm Hà Nội" đến châu Âu với những món ăn giữ nguyên hương vị truyền thống thay vì điều chỉnh theo khẩu vị phương Tây.

Thực đơn gồm bún đậu mắm tôm, chả cá Lã Vọng, chả ốc, bún riêu, phở bò sốt vang, bún cá, bánh cuốn, canh hến. Nhưng Bernard không đồng ý với vợ. Anh cho rằng mắm tôm quá nặng mùi, khách Tây khó ăn và có thể bị chỉ trích.

Vợ chồng họ rơi vào tranh cãi không ngừng đến suýt ly hôn. Cuối cùng, Hải thử nghiệm hai thực đơn, một dành cho khách Tây không có món khó ăn, một thuần Việt.

Dần dần, khách thử và khen thực đơn của Hải ngon. Lúc này chồng chị mới "chịu thua" và âm thầm dịch menu Việt sang tiếng Pháp và giữ nguyên làm thực đơn chính. Mỗi khi có khách đặt, Hải đứng cạnh để giới thiệu cách ăn canh, dưa chua, lạc rang, rau, thịt. Thậm chí, khách ở Hà Lan, Pháp cũng tìm đến để thưởng thức dồi sụn, chả ốc, canh cá rô đồng.

Nhà hàng ổn cũng là lúc Bernard đặt trọn niềm tin vào vợ. Anh quyết định nộp đơn xin nghỉ việc để đồng hành với Hồng Hải. Cuối năm ngoái, Hải đã ký hợp đồng với các tổ hợp ăn uống khác và phụ trách dự án ẩm thực Đông Nam Á.

"Mâm cơm nhà là cách nhận diện ẩm thực Việt Nam ở nước ngoài", Hải nói. "Tôi tự hào khi làm được điều đó".

Bỏ việc nhà nước, mẹ trẻ thành chủ tiệm bánh doanh thu gần 4 tỷ đồng/năm

Sau những chới với, vừa khóc vừa làm trong thời gian đầu rời bỏ công việc nhà nước để “làm bạn” với bột và men, chị Hạnh thành chủ tiệm bánh nổi tiếng...

Bấm xem >>