'Kinh hoàng' tương ớt vỉa hè

Tương ớt và bột ớt được sử dụng nhiều trong các quán ăn, cửa hàng, thậm chí còn "ngụ cư" tại những hàng rong vỉa hè.

Tuy nhiên, nhiều thực khách không hề biết loại gia vị này được bán thành từng can, lít, không rõ nguồn gốc, thậm chí còn chứa chất gây ung thư.

Tràn lan sản phẩm không nguồn gốc

Thời gian qua, không chỉ trên địa bàn Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, mà tại nhiều địa phương khác, các cơ quan chức năng liên tiếp phát hiện các mẫu tương ớt và bột ớt không rõ nguồn gốc.

Thực tế, tương ớt và bột ớt được sử dụng rất nhiều trong các quán ăn, cửa hàng. Những loại tương ớt này đã được chủ quán sang chiết vào những chai nhỏ nên người dùng không thể biết được nguồn gốc chính xác và thời hạn sử dụng của loại này.

Theo khảo sát của PV, tại một số khu chợ như chợ Đồng Xuân, chợ Xanh, chợ Mỹ Đình bày bán khá nhiều loại tương ớt này. Thông thường, những loại tương ớt này được đựng vào can nhựa lớn: 2 lít, 5 lít, 10 lít... Bên ngoài không hề có tem nhãn nêu rõ nguồn gốc xuất xứ cũng như chất lượng kiểm định.

Loại tương ớt bán theo can có giá khoảng 10.000 đồng/lít. Chị Hạnh, bán hàng tại chợ Mỹ Đình cho biết: "Mấy nhà hàng họ mua loại này nhiều lắm. Cô thử tính xem, một chai tương ớt Chinsu hay Trung Thành đã 6.000 - 7.000 đồng/chai nhỏ rồi, dùng nhanh hết lắm. Mua loại này vừa rẻ, ăn cũng cay phết đấy, thế thì mới có lãi chứ".

Những chai tương ớt không nhãn mác "có mặt" tại nhiều quán ăn

Bên cạnh tương ớt, bột ớt khô cũng được các nhà ăn "săn lùng". Trong vai một người đi mua gia vị để mang về quê bán, tôi tìm đến khu vực tương ớt tại chợ Đồng Xuân. Theo quan sát, có rất nhiều túi ớt bột được bày bán công khai. Nghe nói khách hàng muốn mua nhiều, chủ sạp mang ra mấy loại ớt bột với màu sắc khác nhau: đỏ sẫm và đỏ cam. Loại màu đỏ sẫm được giới thiệu là "nguyên chất" nên có giá 40.000 đồng/kg, còn loại kia thì có pha nên giá "mềm" hơn, khoảng 30.000- 35.000 đồng/kg.

Ớt bột cũng là loại gia vị được sử dụng nhiều

"Em mua loại "nguyên chất" này đi, đảm bảo chất lượng, mấy chủ cửa hàng phở, bún ở khắp Hà Nội này đều mua hàng nhà chị đó", cô bán hàng nhanh nhảu mời khách.

Nói là muốn đi khảo giá một vài cửa hàng khác, tôi sang hàng bên cạnh hỏi mua ớt bột sấy khô, chị chủ quán bê nguyên cả một túi nilon to ra mời chào. Tuy nhiên, trên bao bì lại không có ghi thành phần, hạn sử dụng, ngày sản xuất, hướng dẫn bảo quản... mà chỉ ghi ký hiệu giá thành sản phẩm. Theo chị chủ sạp này thì hầu hết các loại ớt này đều được nhập từ miền Trung, ớt nhập ở đây được bán rất đắt hàng vì nó cay, ngon mà giá thành lại rẻ.

Chứa chất gây ung thư

Theo quan sát của PV, nhiều người tiêu dùng vẫn rất thờ ơ về mối nguy hiểm của các loại tương ớt, bột ớt trôi nổi. Nhiều hàng ăn vỉa hè, thậm chí các quán phở, bún trên các con phố như Tô Hiệu, Nghĩa Tân, Láng, Tô Hiến Thành, Đại Cồ Việt... vẫn sử dụng những chai tương ớt không nhãn mác.

Vừa qua, Phòng Cảnh sát môi trường (PC49), Công an Hà Nội cho biết, kết quả phân tích mẫu tương ớt do Công ty Cổ phần đầu tư và thương mại Tuấn Thành (địa chỉ tại phường Cửa Đông, quận Hoàn Kiếm) sản xuất có chứa chất Rhodamine B, chất gây ung thư.

TS. Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học - Công nghệ thực phẩm (Đại học Bách Khoa Hà Nội) cho biết, Rhodamine B là một loại phẩm màu công nghiệp khó phân hủy, ăn vào gây tồn dư tại các cơ quan nội tạng, đặc biệt là gan, thận. Hóa chất này được dùng để nhuộm quần áo do đó bị cấm tuyệt đối dùng trong thực phẩm và thuốc.

Tương ớt thường được mua theo từng can lớn

Theo TS. Thịnh, về nguyên tắc các chất độc vào trong cơ thể thường qua đường miệng. Bởi vậy, nếu ăn ớt bột có nhiễm chất Rhodamine B nguy cơ nhiễm độc cao hơn nhiều so với hạt dưa nhuộm Rhodamine B vì ớt bột được sử dụng trong nhiều loại thực phẩm hoặc làm gia vị trong nhiều món như: nước mắm, canh...

Về cách nhận biết ớt bột nhuộm phẩm màu có chứa chất gây ung thư, TS. Thịnh khẳng định rất khó nhận biết vì các độc chất trên không mùi, không vị. Cách duy nhất là nhận biết qua màu của sản phẩm. Thông thường, ớt nguyên chất có vỏ màu đỏ, hạt màu vàng. Khi nghiền thành bột, màu vàng kết hợp màu đỏ, ớt bột sẽ có màu vàng da cam hoặc hơi đỏ chứ không có màu đỏ đều, sặc sỡ. Những thực phẩm có sử dụng chất phẩm màu Rhodamine B thường có màu đỏ sẫm sặc sỡ, màu đẹp đều, không bị phai màu trong nước.

TS. Nguyễn Duy Thịnh khuyến cáo, người tiêu dùng nên lựa chọn các loại thực phẩm có bao bì, nhãn mác rõ ràng, có ghi rõ ngày sản xuất, hạn sử dụng và đặc biệt cần chú ý thực phẩm đó có thông tin về phụ gia thực phẩm. Không nên lựa chọn các loại thực phẩm có màu sắc quá sặc sỡ và độ bóng bất thường.