Vụ ông Huỳnh Văn Nén: 10 năm và hai lần xin lỗi
Tháng 12-2005, bà Nguyễn Thị Lâm, mẹ vợ ông Huỳnh Văn Nén, người tù oan cuối cùng trong vụ án “Vườn điều” , được đình chỉ điều tra sau bảy năm bị giam trở về với gia đình và được TAND tỉnh Bình Thuận công khai xin lỗi.
Đúng 10 năm sau, tháng 3-12-2015, đến lượt ông Huỳnh Văn Nén - “người tù thế kỷ” trong cả hai vụ án “Vườn điều” và vụ sát hại bà Lê Thị Bông được TAND tỉnh Bình Thuận tổ chức xin lỗi công khai tại trụ sở UBND thị trấn Tân Minh (Hàm Tân, Bình Thuận) .
Hơn chục năm từ lần chạm mặt khi đứng chung vành móng ngựa với bà Lâm vào tháng 3-2005 đến khi được tại ngoại, ông Nén luôn lo sợ và ngại ngùng khi gặp mặt gia đình vợ. Bởi lẽ vì lời khai để thoát án tử của ông đã đẩy 9 người trong gia đình vợ vào vòng lao lý, gây ra bao cuộc ly tán đầy nước mắt. Thế nhưng khác với hình dung của ông Nén, gia đình vợ không những không thù tức xa lánh mà còn cảm thông, thương chàng rể thật thà nhiều hơn bởi gần như cả nhà đều đã nếm trải đủ đau đớn, nhọc nhằn khi bị điều tra, giam cầm.
Cả nhà khốn đốn
10 năm trước ngày bà Lâm được thả tự do bà đã xấp xỉ 70, là người tù lớn tuổi nhất trong vụ án. Mắt kém nên bà chỉ sờ soạng khi nghe con cháu gọi tên. Nhiều đứa cháu khi bà bị đi tù chỉ mới sinh ra, dù chưa gặp mặt bao giờ cũng chạy đến ôm hôn đón mừng bà.
Nước mắt mừng ngày tự do chưa kịp khô bà Lâm lại khóc đau đớn hơn vì không còn gặp được hai người con ruột của mình. Một đã chết vì bệnh hiểm nghèo, một chết vì tai nạn giao thông. Bà còn xót xa hơn khi một người con dâu, vợ của một con trai bị kết án oan của bà đã đi lấy chồng khác, hai cháu nội phải về tận Quế Sơn (Quảng Nam) để chăn bò.
Anh Châu người từng bị hơn 2.000 ngày tù oan sai trong vụ án “Vườn điều
Trong vụ “vườn điều”, Nguyễn Văn Châu, một trong các con trai bà Lâm, là trường hợp còn “độc đáo” hơn cả ông Nén. Anh Châu kể “Ngày 16-12-1998, một điều tra viên đến nhà tôi ở Xuân Hòa, Xuân Lộc (Đồng Nai) hỏi “Mày có phải là Nguyễn Văn Sơn?”. Tôi trả lời tôi là Châu em ruột anh Sơn (anh Sơn sau đó bị TNGT chết vào năm 2001)”. Thế nhưng không cần xác minh, người công an này lao vào còng tay Châu đưa về trại giam, khởi tố về tội giết người. Châu liên tục đính chính tên thật của mình nhưng không ai thèm nghe.
Ngày anh Châu bị bắt, người vợ qua đời vì TNGT mới cúng 100 ngày, ba đứa con anh không ai nuôi dưỡng, phải bỏ học tìm kế sinh nhai.
Tháng 4-2005 khi CQĐT Bộ Công an vào cuộc mới phát hiện nhầm lẫn chết người này. Trước ngày bị bắt, anh Chân có xe tải làm ăn khá giả, khi bị bắt gia đình tan nát hết.
"Kỳ tích" 10 năm sau
10 năm trước, được TAND tỉnh Bình Thuận tổ chức xin lỗi, gia đình bà Lâm đã đứng lên cảm ơn các cơ quan Bộ Công an, VKSND tối cao đã giúp họ phát hiện ra sai trái của cơ quan tố tụng cấp dưới, giải oan cho họ; cảm ơn nhiều cơ quan báo chí đã nói lên sự thật .
Gia đình bà Lâm đề nghị phải truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các cơ quan tố tụng để xảy ra những oan sai, đồng thời yêu cầu điều tra lại vụ sát hại bà Bông mà ông Nén đang phải thụ án chung thân. Cũng từ vụ án này mà cả nhà bà phải mắc vào vòng lao lý.
Gia đình ông Nén tại buổi xin lỗi
Dù có những lời hứa được đưa ra nhưng ít ai dám tin ông Nén sẽ được minh oan. Ai có ngờ đâu, 10 năm sau hung thủ thực sự gây ra cái chết của bà Bông bị bắt giữ. Ông Nén được phóng thích, mừng mừng tủi tủi trở về đoàn tụ với gia đình sau 6.360 ngày tù oan khuất. 18 năm cuộc đời phía sau song sắt, biết bao mồ hôi nước mắt của những người thân miệt mài đi kêu oan cho ông đã đổ xuống để đến hôm nay, “người tù thế kỷ” đàng hoàng đến hội trường ủy ban nghe đại diện cơ quan từng kết án mình xin lỗi hai lần trong hai vụ án.
Sáng nay, bà Lâm không có mặt vì tuổi cao sức yếu nhưng toàn bộ những người bị kết án oan trong vụ án “Vườn điều” cùng con cái của họ đều đến. Dù muộn màng, nhưng cũng xin mừng cho ông Nén, mừng cho gia đình 10 người bị kết án oan trong vụ án “Vườn điều” năm xưa….