Vụ buôn lậu xe Việt kiều, hai cán bộ công an bị xét xử

Bị cáo Bùi Khắc Hà (SN 1975, nguyên cán bộ công an) bị truy tố, đưa ra xét xử về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ vì giúp đỡ bạn phạm tội...

Vụ buôn lậu xe Việt kiều, hai cán bộ công an bị xét xử - 1

Bốn bị cáo buôn lậu bị xét xử ở phiên tòa trước đó

TAND TP.HCM đã lên lịch xét xử bổ sung vụ án đường dây buôn lậu hàng loạt xe của Việt kiều do Nguyễn Quang Vinh (SN 1982), Nguyễn Giang Lam (SN 1975, nguyên cán bộ công an) và Trần Phước Thạnh (SN 1967) chủ mưu vào cuối tháng này.

Theo đó, vụ án có ba bị cáo chủ mưu bị truy tố về tội buôn lậu theo điểm a, khoản 4, điều 188, BLHS 2015 có khung hình phạt từ 12 đến 20 năm tù. Ngoài ra, vụ án còn truy tố đồng phạm giúp sức được xác định là bị cáo Trần Thái Nguyên (SN 1972, làm thủ tục xuất nhập khẩu).

Đáng chú ý, bị cáo Bùi Khắc Hà (SN 1975, nguyên cán bộ công an) bị truy tố đưa ra xét xử về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ theo khoản 3, điều 356, BLHS 2015.

Theo hồ sơ, Vinh, Nguyên, Thạnh móc nối với Lam (khi ấy làm việc tại Phòng Quản lý xuất nhập cảnh - Công an TP.HCM) để mua tiêu chuẩn nhập khẩu xe ô tô theo diện Việt kiều hồi hương. Để hợp thức hóa hồ sơ, cả nhóm bàn bạc sẽ nhờ cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh - Bộ Công an đóng dấu xuất nhập cảnh khống vào hộ chiếu Việt kiều.

Từ tháng 1-2011 đến tháng 12-2012, cả nhóm làm thủ tục nhập khẩu đứng tên 64 Việt kiều hồi hương xe mô tô và xe ô tô là các "siêu xe” các hãng Rolls Royce, Bentley, Lexus... Các xe này nếu không thuộc diện xe gắn “mác” Việt kiều hồi hương thì phải chịu các khoản tiền thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng hàng trăm tỉ đồng.

Trong đó có 54 trường hợp là thuê đứng tên nhập khẩu trái phép. Mỗi suất mua bán, nhóm trả công cho những người đứng tên trong hồ sơ từ 10.000 USD.

Xử sơ thẩm lần đầu, TAND TP.HCM tuyên phạt Lam và Vinh mỗi người 16 năm tù, Thạnh 12 năm tù, Nguyên chín năm tù về tội buôn lậu. Các bị cáo phải trả lại toàn bộ số tiền thu lợi bất chính. Ngoài ra, HĐXX sơ thẩm còn quyết định khởi tố vụ án thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng đối với các cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh - Bộ Công an và Phòng Quản lý xuất nhập cảnh - Công an TP.HCM.

Tháng 10-2016, TAND cấp cao tại TP.HCM đã hủy toàn bộ bản án trên để điều tra xét xử lại. Theo cấp phúc thẩm, bản án sơ thẩm chưa làm rõ chủ mưu thật sự của vụ án; quá trình điều tra có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm. Mặt khác, lời khai các bị cáo mâu thuẫn và có dấu hiệu vi phạm tố tụng… Vì vậy, cấp phúc thẩm quyết định trả hồ sơ, yêu cầu cấp sơ thẩm điều tra, xét xử lại.

Điều tra lại, Hà bị bắt giam vào tháng 10-2017. Theo CQĐT, Hà - nguyên là cán bộ công an thuộc Đồn Cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, Cục quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an (nay là Cục an ninh cửa khẩu) - đã lợi chức vụ quyền hạn của mình đóng dấu kiểm chứng xuất nhập khẩu vào hộ chiếu của 16 Việt kiều nhưng thực tế họ hoàn toàn không mua vé máy bay, không đi nước ngoài nhằm giả mạo việc xuất nhập cảnh cho họ là có thật. Từ đó, Giang, Vinh cùng đồng phạm hợp thức hóa hồ sơ và thực hiện trót lọt hành vi buôn lậu như trên thu lợi bất chính. Được biết ban đầu Hà không thừa nhận hành vi trên nhưng sau đó đã thay đổi toàn bộ lời khai và thừa nhận. Theo Hà, những lời khai trước là giữ chữ tín, giữ tình nghĩa với Lam nay nhận thức được nên khai đúng sự thật để được khoan hồng.

Hà khai năm 2009 khi đến Phòng Quản lý xuất nhập cảnh - Công an TP.HCM làm thủ tục gia hạn visa cho một cậu bên vợ quốc tịch Mỹ thông qua bạn quen Giang nhờ giúp đỡ và biết ơn. Sau một thời gian, Lam có giao cho Hà một số hộ chiếu do Mỹ và Việt Nam cấp của các Việt kiều để nhờ đóng dấu khống... Lý do Lam đưa ra các Việt kiều này già yếu hay người nhà Lam hoặc có hoàn cảnh đặc biệt để làm một số thủ tục cá nhân bên Mỹ như an sinh xã hội, thuế, bảo hiểm... Hà đã làm giúp dù không quen biết, gặp mặt chỉ vì tin tưởng Lam và không biết mục đích buôn lậu. Đồng thời, Hà không nhận bất kỳ lợi ích vật chất gì. Theo cáo buộc, hành vi của Hà đã giúp cho nhóm Lam thực hiện trót lọt buôn lậu 16 xe ô tô, 5 mô tô gây thất thu thuế...

CQĐT cũng xác định các Việt kiều trong vụ án này cũng có lỗi nhưng không cố ý. Hành vi của họ chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm nên không xem xét xử lý. Còn đối với một loạt cán bộ Đồn Cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất chỉ làm sai quy trình kiểm chứng xuất nhập cảnh với ý thức giúp người quen làm nhanh thủ tục qua cửa khẩu. Hành vi của họ đã bị ngành công an xử lý kỷ luật với các loại hình thức theo quy định. Qua điều tra thì cũng không thu thập được tài liệu, chứng cứ nào khác chứng minh lỗi cố ý hoặc liên tục làm sai chức trách. Vì vậy chưa đủ yếu tố về lỗi và hậu quả cấu thành tội phạm theo luật hình sự. Kết quả xử lý kỷ luật của ngành công an là thỏa đáng nên không truy cứu trách niệm hình sự đối với họ...