Ranh giới mong manh giữa game thủ và tội phạm

Game online (hay được gọi là Esport - thể thao điện tử) đang phát triển mạnh mẽ và ngày càng được nhiều thanh, thiếu niên lựa chọn là một "nghiệp" chứ không phải chỉ là… chơi cho vui. Nhưng từ game thủ trở thành tội phạm cờ bạc trực tuyến là lằn ranh rất mong manh.

Sống rủng rỉnh nhờ… chơi game

Nguyễn Hoàng, học sinh lớp 9 Trường THCS A. có một ước mơ thầm kín mà chưa bao giờ em dám nói với cha mẹ. Là một học sinh gần như giỏi toàn diện, Hoàng luôn được bậc sinh thành đầu tư thời gian, tiền bạc cũng như tạo điều kiện để em có thể phát huy hết mức khả năng của mình. Nhưng họ không hề biết rằng con trai mình là một game thủ nổi tiếng trên mạng và có những ước mơ khác với kỳ vọng của cha mẹ.

Do học giỏi, nên Hoàng luôn được cha mẹ tin tưởng không quản lý chặt chẽ thời gian. Cũng do rất thông minh mà Hoàng không mất quá nhiều công sức để trở thành một cao thủ trong một số tựa game nổi tiếng hiện nay như “Liên minh huyền thoại” (LMHT), DOTA và cả PUBG nữa.

Hơn 50 đối tượng trong đường dây đánh bạc, tổ chức đánh bạc do Huấn cầm đầu bị khởi tố điều tra.

Hoàng tâm sự: “Người ngoài nhìn vào dễ cho rằng do việc học văn hóa xuất sắc nên em có điều kiện, thời gian để luyện game. Nhưng từ bé em đã nhận thấy rằng bố mẹ không thích cho em chơi game, nếu như thành tích học tập quá kém. Chính vì thế mà em phải cố học cho thật tốt để không bị tịch thu máy tính. Và càng ngày, ước mơ trở thành game thủ chuyên nghiệp càng lớn dần trong tâm trí”.

Một ngày nọ, nhân buổi sinh nhật Hoàng thổ lộ ước mơ của mình. Cả hai bậc sinh thành đều rất “sốc”. Họ vẫn mang thành kiến Game online là một trò để tiêu khiển, thậm chí vô bổ. Thể thao, nếu có, thì với họ phải là những môn vận động như bóng đá, tennis, bơi lội… chứ không thể là cả ngày dán mắt vào máy tính.

Không chỉ riêng Hoàng mà hiện có không ít những học sinh, sinh viên có mơ ước này. Nhiều em không được gia đình tạo điều kiện thì thường trốn các buổi học thêm để "luyện game". Và họ biện hộ rằng có thể hiện tại cha mẹ chưa hiểu, song sau này sẽ hiểu. Họ cũng mơ đến viễn cảnh, hăng ngày ngồi "rung đùi" chơi game mà cho thu nhập hằng tháng lên tới hàng chục, hàng trăm triệu đồng. Họ sẽ mua nhà, tậu xe bằng việc chơi game. Đó hẳn là một cảm giác rất sung sướng.

Thời gian gần đây cùng với sự phát triển vượt bậc của công nghệ thông tin cũng như ngành công nghiệp giải trí, thể thao điện tử đã dần được xã hội chấp nhận. Trên thực tế, có những game thủ đã và đang có sự nghiệp "vẻ vang" với Esport.

Đối tượng Phí Văn Huấn.

Một trong những game thủ nổi đình nổi đám hiện nay là Nguyễn Đức Bình (SN 1996, trú tại Đan Phượng, Hà Nội) còn được biết đến nhiều hơn với nickname “Chim sẻ đi nắng”. Mỗi khi game thủ này phát các clip chơi game trực tiếp là sẽ có hàng vạn người xem, rồi “tặng sao”, thậm chí sau đó họ sẽ trở thành người ủng hộ cho game thủ này. Và điều ít ai ngờ tới là chỉ riêng việc chơi game như vậy đã mang lại khá nhiều tiền cho game thủ trẻ tuổi.

Bình hiện đang đầu quân cho một Team AOE (Đế chế) là Sparta và hưởng lương theo tháng. Song, có lẽ thu nhập “đều đặn” nhất của Bình trong thời gian vài năm trở lại đây chính là việc phát các video chơi game online. Kỷ lục livestream của game thủ này có lần lên tới hơn 3 vạn người xem trực tiếp. Trong khi xem, khán giả có thể “nhặt sao rơi” để ủng hộ game thủ. Cứ mỗi sao nhận được, streamer sẽ được trả 0,01USD.

Trong mỗi trận thi đấu, Bình có thể nhận được hàng ngàn cho đến hàng vạn “sao rơi”. Hoặc để trở thành người ủng hộ của game thủ, mỗi tháng khán giả sẽ phải nạp 50.000 đồng vào tài khoản để có thể “chat” trực tiếp với game thủ cũng như hưởng một số ưu tiên khác.

Ngoài ra, theo tìm hiểu của chúng tôi còn có nhiều doanh nghiệp trả tiền cho Bình chơi, xen lẫn giữa các trận đấu là quảng cáo từ điện thoại di động, thuốc tăng lực cho đến trà giảm cân. Và theo một số đại lý bán quảng cáo, thu nhập của game thủ này không dưới… 200 triệu đồng/tháng chỉ bằng việc chơi game. Quả là con số mơ ước đối với không ít game thủ cũng như giới streamer nói chung.

Tháng 7-2019, Team Flash (gồm 6 thành viên của game Liên quân Mobile) của Việt Nam đã giành chức vô địch giải đấu Liên quân thế giới 2019 với giải thưởng tương đương 4,6 tỷ đồng. Làm một phép tính đơn giản, nếu chia đều cho 5 thành viên và 1 HLV thì mỗi người sẽ có khoảng 650 triệu đồng. Đó không phải là số tiền duy nhất mà các thành viên Team Flash nhận được.

Ngoài thi đấu, họ còn có nhiều nguồn thu nhập khác như quảng cáo, trở thành Facebook Gaming Creator... Với Team Flash, năm 2019 họ vô địch cả Đấu Trường Danh Vọng (700 triệu đồng) và AWC (4,6 tỷ đồng). Như vậy, thu nhập của các thành viên rơi vào khoảng 600 triệu đồng/7 tháng đầu năm, xấp xỉ 90 triệu đồng/tháng.

Cũng đam mê với game, song trình độ chơi chưa đến mức xuất sắc, các game thủ có thể xoay sang làm caster (bình luận viên). Trong các trận đấu online với hàng vạn người theo dõi, vai trò của bình luận viên (tương tự như bình luận viên trong các trận bóng đá) cũng rất quan trọng. Họ biến cuộc đấu trở nên hấp dẫn hơn, khiến khán giả cũng như game thủ phấn khích hơn. Và cũng được thù lao khá tốt.

Các game thủ cũng như khán giả của game LMHT chắc hẳn đều biết đến Caster Đoàn Mạnh An. Xuất thân là cử nhân marketing, từng làm nhân viên văn phòng tại một doanh nghiệp song An cảm thấy công việc này không hề đem lại niềm vui cho mình nên bỏ ngang. Thời gian sau đó, anh ở nhà xem người khác bình luận và vô tình thấy tin tuyển dụng bình luận viên cho Vietnam Esport TV, An quyết định thử sức trong lĩnh vực mình rất yêu thích này.

Theo thời gian, Mạnh An trở thành một trong các bình luận Esport nổi tiếng tại Việt Nam. Thu nhập của An không quá cao như các game thủ, song cũng không hề thấp nếu so với nhân viên văn phòng hay công nhân.

Ranh giới mong manh

Chơi game chuyên nghiệp hấp dẫn là vậy, song sau ánh hào quang là những khó khăn lớn mà game thủ, bình luận viên gặp phải. Đầu tiên là phải họ phải thực sự có tài năng. Chỉ tầm khoảng 10 game thủ, bình luận viên trong Top là có thu nhập tốt, dư dả. Còn đa phần chỉ thuộc loại "làng nhàng", tạm đủ duy trì cuộc sống.

Hình ảnh trong game Đế chế.

“Kể cả khi đã trở thành một tuyển thủ, sự nghiệp của bạn thường không kéo dài quá 2 năm. Bạn phải có kế hoạch sẵn sàng cho cuộc đời mình sau khi buông chuột. Thể thao điện tử không phải đích đến cuối cùng của cuộc đời", ông Mark Deppe, Giám đốc Esports thuộc Đại học California Irvine, khẳng định.

Trong khi đó, từ game thủ, đã có không ít người trở thành tội phạm khi sa chân vào những đường dây cờ bạc trực tuyến. Tháng 2-2020, Công an quận Cầu Giấy (Hà Nội) công bố kết quả điều tra Chuyên án "Đánh bạc và tổ chức đánh bạc" qua Esport khiến làng game ít nhiều rúng động.

Từ cuối tháng 9-2019, giới mê game đã lan truyền thông tin về việc một số game thủ, bình luận viên, ông trùm... bị bắt giữ khi mà giải Vô địch AOE Việt Nam - Trung Quốc đang diễn ra. Những cái tên quen thuộc như Phí Văn Huấn, Đinh Trung Hiếu (nick trong game là Hồng Anh), Trần Ngọc Anh... đã bị bắt giữ.

Hình ảnh trong game Liên quân Mobile.

Dưới cái mác là một "Mạnh Thường Quân" cho game AOE nói riêng và Esport nói chung, Huấn từng được nhiều game thủ và giới mê game ngưỡng mộ. Anh ta vung tiền ủng hộ các giải đấu, hỗ trợ cho các team... Trong đời thường, Huấn cũng khiến nhiều người lác mắt bởi dùng "dế" xịn, đi siêu xe... Song thực chất, Huấn đã thành lập và điều hành một đường dây đánh bạc qua game trong một thời gian dài.

Theo Cơ quan điều tra, chỉ trong trong 2 tháng (7-9/2019) tổng số giao dịch đánh bạc trong đường dây của Huấn lên tới gần 1.200 tỷ tiền ảo GOLD, tương đương khoảng 1.000 tỷ đồng tiền thật. Số lượng tiền ảo các đại lý bán ra cho các con bạc trong 2 tháng là hơn 239 tỷ GOLD, tương đương hơn 194 tỷ đồng và hiện số lượng tiền ảo còn lưu giữ trong hệ thống có hơn 13 tỷ GOLD, tương đương 10,5 tỷ đồng. Số lượng tài khoản các con bạc đăng ký trên hệ thống là hơn 350.000 tài khoản. Đã có hơn 50 đối tượng trong đường dây của Huấn bị khởi tố về hành vi “Đánh bạc” và “Tổ chức đánh bạc”.

Trong vụ án này, nhiều người thấy tiếc cho Trần Ngọc Anh (SN 1988, trú tại Hà Nội). Ngọc Anh được coi là "cánh tay phải" của ông trùm, là người lập trình xây dựng nên hệ thống trang web đánh bạc qua hình thức cá cược, quản trị và sửa chữa khi hệ thống này có lỗi.

Ngọc Anh từng là học sinh giỏi quốc gia. Lên bậc đại học, anh ta từng dự thi Olympic Tin học toàn quốc và giành giải cao. Năm 2009, Ngọc Anh tốt nghiệp đại học và được "Bầu Huấn" tuyển mộ. Nhưng không giữ được bản lĩnh, Ngọc Anh và nhiều game thủ, BLV khác đã phải trả giá đắt cho hành vi phạm tội của mình.

Theo báo cáo của Appota (một công ty chuyên phân phối, phát hành, dịch vụ cho Game) năm 2018, Việt Nam có khoảng 18 triệu người chơi eSport và đang trên đà đạt 8 triệu người xem livestream ít nhất tuần một lần. Với 51 triệu thuê bao 3G và 4G cùng 32,8 triệu game thủ trên cả nước, Appota ước tính cứ một trong hai người có Internet di động chơi game trên điện thoại.

Hiện, Việt Nam là thị trường game lớn thứ 28 thế giới, tăng từ hạng 35 năm 2017. Năm 2018, mảng eSport và video game Việt Nam ước đạt doanh thu 365 triệu USD (theo số liệu từ hãng phân tích Esport Newzoo).

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]