Những chuyện lạ ở phiên tòa phúc thẩm vụ án VN Pharma

Tại phiên tòa sơ thẩm vào tháng 8 vừa qua, TAND TP.HCM đã tuyên phạt các bị cáo Nguyễn Minh Hùng, Võ Mạnh Cường cùng mức án 12 năm tù giam về tội buôn lậu. Các bị cáo khác bị tuyên mức án từ 1 năm 6 tháng đến 5 năm tù giam về các tội buôn lậu và làm giả giấy tờ, con dấu.

Ngoài ra trong vụ án này có 2 bị cáo được hưởng mức án 2 năm tù nhưng cho hưởng án treo. Các bị cáo được xác định cùng thực hiện hành vi buôn lậu 9.300 hộp thuốc chữa ung thư H-Capita 500 tại Công ty VN Pharma.

Ngày 19-10, TAND Cấp cao tại TP.HCM mở phiên tòa phúc thẩm vụ án buôn lậu, làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức xảy ra tại Công ty cổ phần VN Pharma.

Tất cả do… Raymundo

Bị cáo Võ Mạnh Cường (nguyên Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và hàng hải quốc tế H&C, gọi tắt là Công ty H&C) được xác định là người giới thiệu (môi giới) cung cấp thuốc H-Capita cho VN Pharma, cho rằng không biết các tài liệu Công ty Helix pharmaceuticals Canada (Công ty Helix Canada) cung cấp cho anh ta là giả. Bị cáo làm theo ủy quyền của ông Raymundo và hoàn toàn tin tưởng vào vị trí, nhân thân của nhà cung cấp.

Những chuyện lạ ở phiên tòa phúc thẩm vụ án VN Pharma - 1

Các bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm.

Nhưng khi bị HĐXX hỏi: "Bị cáo có gì chứng minh nhân vật Raymundo tồn tại không? Bị cáo có tìm hiểu về lai lịch của đối tượng khi giao dịch làm ăn không". Bị cáo Cường ấp úng nói có kiểm tra giấy tờ hình ảnh công ty, có xác minh nhưng không biết rõ về nhân vật này, nhưng rồi lại thừa nhận đã gặp Raymundo vài lần. Khi về Việt Nam, ông ta thường ở khách sạn Viễn Đông trên đường Phạm Ngũ Lão (Q.1) và một khách sạn tại Phú Mỹ Hưng (Q.7). Vậy Raymundo là ai (theo cáo trạng chưa rõ lai lịch), muốn làm rõ chỉ có sang… Canada(?)

Được xác định là đầu vụ, bị cáo Nguyễn Minh Hùng (nguyên Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc Công ty VN Pharma) cho rằng HĐXX sơ thẩm đã quá khắt khe khi tuyên bị cáo 12 năm tù bởi bị cáo không có ý thức buôn lậu hay buôn bán hàng giả. Nhưng Hùng thừa nhận sai khi thuê dược sĩ viết hồ sơ để hợp pháp hóa nhập lô thuốc H-Capita về Việt Nam.

Trả lời câu hỏi của HĐXX phiên phúc thẩm về số tiền 7,5 tỉ đồng dùng để chi hoa hồng cho các bác sĩ, Hùng đã phủ nhận số tiền đó không phải dùng vào việc chi hoa hồng mà là kinh phí trong việc tiếp thị và bán hàng? Bị cáo cũng cho rằng nâng khống giá thuốc là vì mục đích kinh doanh, lấy lãi phục vụ cho hoạt động công ty… Theo hồ sơ vụ án, giá một hộp thuốc H-Capita 500 mg Capinet nhập vào có giá 27 USD nhưng được bán với giá 75 USD.

Như vậy, mỗi hộp thuốc nếu tới tay người bệnh có giá đắt gần gấp 3 lần. Nếu 9.300 hộp thuốc không rõ nguồn gốc trên được bán trên thị trường với giá 75 USD sẽ thu về 697.500 USD, một số tiền lớn. Lợi nhuận cao đã làm mờ mắt các bị cáo.

Xin trả lời bằng… văn bản

Tại phiên phúc thẩm tòa đã có giấy triệu tập nhiều cơ quan đơn vị, cá nhân có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan tới vụ án buôn lậu 9.300 hộp thuốc H-Capita để làm rõ. Riêng với Bộ Y tế, tại phiên tòa sơ thẩm HĐXX đã đề nghị Cơ quan an ninh điều tra, VKSND Tối cao điều tra làm rõ trách nhiệm của một số cán bộ liên quan, cụ thể là các cán bộ tại Cục Quản lý dược trong vụ án này.

Đại diện VKSND Cấp cao giữ quyền công tố đã đặt nhiều câu hỏi cho ông Giang Hán Minh, Phó chánh Thanh tra Bộ Y tế liên quan đến hồ sơ nhập khẩu thuốc, việc công ty không có phép hoạt động tại Việt Nam có được cung cấp thuốc cho công ty khác không? Các quy trình thẩm định chất lượng thuốc?...

Trước các câu hỏi của VKS, ông Minh không trả lời vì cho rằng mình… mới nhận được giấy triệu tập, nên chỉ đến tham dự theo dõi phiên tòa để về báo cáo lại. Đồng thời ông cũng đề nghị HĐXX cho Bộ Y tế trả lời sau… bằng văn bản.

Tương tự, Bộ Công thương, đơn vị liên quan đến các thủ tục hải quan khi nhập thuốc vào Việt Nam, đại diện Bộ này cho rằng ông không nắm về chuyên môn nên không trả lời. Ông cũng đề nghị HĐXX cho phép trả lời bằng… văn bản.

Đầu năm 2013, Nguyễn Minh Hùng đã thông qua môi giới là Võ Mạnh Cường đặt mua thuốc tân dược của Công ty Helix Canada để bán và đấu thầu cung cấp cho các bệnh viện ở Việt Nam. Cơ quan điều tra, Bộ công an xác định, từ năm 2013 đến 19-9-2014, Hùng thông qua Cường làm giả giấy tờ, con dấu để được Bộ y tế cấp phép nhập khẩu thuốc và buôn lậu 9.300 hộp thuốc H-Capita 500mg không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, trị giá hàng buôn lậu 251 ngàn USD.

Theo kết quả xác minh của cơ quan điều tra toàn bộ giấy tờ liên quan đến lô hàng trên đều là giả. Trong đó các bị cáo còn làm giả cả dấu hợp pháp Lãnh sự quán và chữ ký của Tham tán Lãnh sự quán Việt Nam tại Canada.

Quá trình điều tra cơ quan chức năng phát hiện mã số, mã vạch in trên vỏ 9.300 hộp thuốc H- Capita 500mg caple không được đăng ký bởi quốc gia nào, kết quả giám định Giấy chứng nhận FSC (Giấy chứng nhận bán hàng tự do) và GMP (Giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất) đều là giả. Địa chỉ của Công ty Helix Canada ghi trên giấy đăng ký kinh doanh không có.

Qua giám định, Bộ Y tế kết luận thuốc H-Capita 500mg Hùng nhập về chứa 97% hoạt chất capecitabine, là thuốc không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, không được sử dụng làm thuốc chữa bệnh cho người. Số thuốc H-Capita 500mg trên sản xuất, gia công không được kiểm nghiệm và không đảm bảo yêu cầu chỉ tiêu, chất lượng trước khi xuất xưởng.