Người "giấu mặt" sau những vụ án đình đám ở Hải Phòng
Nằm khiêm nhường trên tầng 2 của tòa nhà trụ sở Công an thành phố Hải Phòng, phòng làm việc của Đội Khám nghiệm hiện trường (Phòng Kỹ thuật hình sự) luôn túc trực gần như toàn bộ quân số. Họ sẵn sàng lên đường làm nhiệm vụ bất cứ lúc nào kể cả khi thời tiết bất thường. Công việc của những người lính kỹ thuật hình sự cứ âm thầm và lặng lẽ nhưng nó có vai trò quan trọng trong các vụ án...
Dấu vết "vạch mặt" thủ phạm
Nhiều người dân ở xã Kiến Thiết, huyện Tiên Lãng vẫn còn chưa hết bàng hoàng mỗi khi nhắc lại vụ án bé gái Nguyễn Thị Yến Nhi, 11 tuổi, bị sát hại dã man cách đây chưa lâu. Phải mất đến hơn 1 tuần sau khi xảy án mạng, cơ quan Công an mới tìm được ra hung thủ.
Trong suốt quá trình phá án, cùng với lực lượng điều tra chính là những cán bộ kỹ thuật hình sự. Từng chi tiết, đặc điểm, từng dấu vết dù là nhỏ nhất ở khu vực hiện trường đều được ghi nhận một cách tỷ mỉ...
Tại hiện trường, cơ quan Công an ghi nhận dấu chân in trên bức tường bao cao khoảng 1,4m trước cửa nhà, vết máu vương từ trong nhà ra sân. Còn cách hiện trường không xa, bên bờ ao nhà hàng xóm, chiếc quần lót của nạn nhân cũng được phát hiện thu giữ… Sau khi xảy ra vụ án, có nhiều thông tin cho rằng nạn nhân bị xâm hại tình dục trước khi bị sát hại.
Tuy nhiên, căn cứ dấu vết để lại trên thi thể nạn nhân và kết quả khám nghiệm tử thi, lực lượng Kỹ thuật hình sự xác định bé Nhi không bị xâm hại tình dục. Nạn nhân tử vong do bị vật cứng tác động vào đầu. Còn lại ở gần vùng kín của nạn nhân chỉ là những vết trầy xước nhỏ, có thể là do lúc hung thủ kéo nạn nhân từ trong nhà ra ngoài sân đã để lại.
Phân tích dấu vết để lại từ hiện trường một vụ án.
Phó Đội trưởng Đội khám nghiệm, Thượng úy Hoàng Văn Lương cho biết, trong vụ án này, các anh như con thoi liên tục phải di chuyển từ Tiên Lãng về nội thành để giám định, phân tích mẫu vật, sau đó trở lại thông báo kết quả, định hướng điều tra.
Với những chi tiết này, cơ quan điều tra tình nghi hung thủ là người địa phương, có quan hệ với thành viên trong gia đình và thường đến chơi. Sau khi gây án, hung thủ đã kéo xác nạn nhân định mang phi tang nhưng bất thành nên đã để nạn nhân ở sân, rồi trèo tường trốn thoát…
Trong lúc lực lượng điều tra đang căng sức truy tìm thủ phạm thì phát sinh tình huống "dở khóc, dở cười". Một thanh niên là người hàng xóm của nạn nhân tự mình lên cơ quan Công an... đầu thú. Người này khai vanh vách quá trình phạm tội của mình, trong đó có nhiều chi tiết phù hợp với dấu vết để lại hiện trường.
Tuy nhiên, với kinh nghiệm và sự thận trọng, cơ quan điều tra không loại trừ đây là hung thủ... giả. Kết hợp cùng với lực lượng kỹ thuật hình sự so sánh với mẫu máu để lại hiện trường thì không phù hợp. Xác minh đối tượng này thì đó là thanh niên có biểu hiện thần kinh không bình thường.
Sau khi án mạng xảy ra, người này có mặt nghe ngóng được một số thông tin nên khi "khai báo" với công an có vẻ rất phù hợp. Cho đến khi Công an khẳng định đây không phải là thủ phạm thì người này vẫn muốn được... ở lại, vì về nhà không được ăn uống, nghỉ ngơi đầy đủ.
Sau khi củng cố tài liệu và chứng cứ, đặc biệt là những dấu vết thu tại hiện trường, cơ quan Công an xác định đích danh thủ phạm là Bùi Mạnh Cường, người hàng xóm của nạn nhận bị câm điếc bẩm sinh.
Tại hiện trường của mỗi vụ án, lực lượng khám nghiệm bao giờ cũng... đến trước và về sau, luôn cẩn trọng thu thập từng dấu vết nhỏ, bởi đó rất có thể sẽ là chứng cứ “biết nói” tố cáo tội phạm.
Thượng úy Hoàng Văn Lương kể lại vụ án mạng xảy ra cách đây hơn 2 năm ở xã Đặng Cương, huyện An Dương. Nạn nhân là anh Trần Văn Hiếu, sinh 1974, ở huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định bị đánh chết nằm bên vệ đường và cạnh đó là chiếc bao đựng 2 con gà.
Khi tiếp cận hiện trường, lực lượng khám nghiệm nhận định hiện trường chính không phải là nơi phát hiện ra nạn nhân nằm chết. Cùng với dấu vết để lại trên thi thể có thêm nhận định nạn nhân bị đánh chết ở nơi khác, sau đó mới được đưa về đây bỏ lại. Theo đó lực lượng khám nghiệm tham mưu để cơ quan điều tra định hướng có thể đây không phải là một vụ... đánh chết trộm.
Kết quả điều tra sau đó đã làm rõ 3 đối tượng là người ở xã Đặng Cương, do gia đình thường bị mất trộm vào ban đêm nên đã bức xúc rủ nhau phục kích bắt trộm.
Khi phát hiện thấy anh Hiếu cùng người em trai đạp xe ngang qua nghi ngờ là kẻ trộm liền xông ra dùng gậy tấn công. Cho đến khi anh Hiếu bất tỉnh, nhóm đối tượng này đã về nhà bắt 2 con gà bỏ vào trong bao đặt bên cạnh xác nạn nhân bên vệ đường, cố tình tạo ra hiện trường giả.
Phá án qua... đường vân
Trong mỗi vụ án khác nhau, dấu vết để lại hiện trường cũng có sự khác nhau. Nhiều vụ, dấu vết để lại hiện trường rất ít... khiến công tác điều tra, phá án gặp không ít khó khăn. Thế nên, việc giải mã, bắt các dấu vết không tưởng này lên tiếng đòi hỏi lực lượng kỹ thuật hình sự phải luôn nỗ lực...
Thượng tá Hà Văn Tuấn, Trưởng phòng Kỹ thuật Hình sự cho biết cùng với công tác khám nghiệm liên quan đến con người thì khám nghiệm đường vân cũng là một trong thế mạnh của lực lượng khám nghiệm Công an Hải Phòng trong nhiều năm qua.
"Có những vụ án tưởng chừng đã lâm vào ngõ cụt khi các dấu vết tại hiện trường bị xóa mờ bởi sự tinh vi của kẻ phạm tội hoặc bị biến dạng qua thời gian. Thế nhưng, bằng những phương pháp điều tra khoa học, chúng tôi đã "buộc" những dấu vết dù là nhỏ nhất còn sót lại ở hiện trường phải lên tiếng" - Thượng tá Hà Văn Tuấn tự hào nói.
Quả thật, được những người lính kỹ thuật hình sự kể lại những tình tiết ly kỳ trong quá trình thu thập dấu vết tìm ra đích danh tội phạm khiến người nghe không khỏi khâm phục.
Cách đây chưa lâu, khi lực lượng khám nghiệm tiếp cận hiện trường vụ trộm két sắt xảy ra tại nhà anh Phạm Văn Thắng, ở xã Tú Sơn, huyện Kiến Thụy, đã gần như bị xáo trộn hoàn toàn bởi gia đình những người xung quanh vô tình tiếp cận trước đó. Thế nhưng bằng kinh nghiệm lực lượng khám nghiệm phân tích để xoay chiếc két sắt nặng gần 1 tạ thì không chỉ bằng tay mà phải dựa vào cả lực của chân.
Đúng như dự đoán, tiến hành lấy mẫu vân chân, lực lượng chức năng đã phát hiện dấu vân lạ để lại trên nền nhà và được chuyển về phân tích. Kết hợp cùng với lực lượng điều tra sử dụng đồng thời các biện pháp nghiệp vụ, dấu vân chân sau đó được so sánh và chỉ đích danh thủ phạm là người hàng xóm của gia đình anh Thắng.
Cũng tại huyện Kiến Thụy, một vụ trộm đêm khác xảy ra tại nhà anh Phạm Văn Trai, ở xã Tân Phong. Hiện trường các cửa ra vào từ tầng 1 không có dấu hiệu bị đục phá.
Xác định thủ phạm chỉ có thể đột nhập từ phía trên xuống, cán bộ kỹ thuật tiến hành lấy dấu vân ở toàn bộ khu vực ban công và tầng 2. Một lần nữa nhận định của lực lượng khám nghiệm hoàn toàn chính xác. Dấu vân được thu thập về đối chiếu đã chỉ ra thủ phạm là Đỗ Đức Phúc, sinh 1988, nhà ngay cạnh gia đình bị hại.
Công việc của những người lính kỹ thuật hình sự âm thầm và lặng lẽ, có vai trò quan trọng trong việc làm rõ các vụ án.
Không chỉ giúp cơ quan điều tra có thể định hướng truy tìm thủ phạm mà những kết quả lực lượng khám nghiệm thu được còn giải tỏa lo lắng, nghi ngờ cho chính gia đình nạn nhân và dư luận.
Điển hình như vụ hỏa hoạn xảy ra tại huyện An Lão, lúc đầu có thông tin cho rằng do chủ nhà có mâu thuẫn trong kinh doanh nên đối thủ đã phóng hỏa trả thù.
Chứng kiến những mất mát quá lớn cộng thêm những lời đồn đoán khiến gia đình người bị nạn càng thêm đau thương. Không quản ngại khó khăn, sẵn sàng làm việc trong môi trường độc hại với chất ngất sản phẩm cháy.
Những cán bộ khám nghiệm mong muốn nhanh chóng tìm ra nguyên nhân là cách tốt nhân làm vơi đi phần nào nỗi đau thương cho gia đình người bị nạn. Kết quả bước đầu đã xác định vị trí phát hỏa là từ căn bếp của gia đình sau đó bắt lửa vào hàng hóa, vật dụng trong nhà...
Hay như trước đó, cái chết bất thường của anh Đồng Văn C, ở xã Tân Trào, huyện Kiến Thụy khiến dư luận xung quanh lúc đầu nhận định có thể đây là vụ giết người, cướp tài sản. Trong quá trình khám nghiệm tử thi, lực lượng kỹ thuật hình sự đã phát hiện vùng mắt trái của nạn nhân bị khoét mất.
Cơ quan Công an sau đó xác định nguyên nhân dẫn đến cái chết của anh C. là do bệnh lý tim mạch. Tuy nhiên, tìm ra ai là người đã “xâm phạm” đến thi thể của nạn nhân sau khi chết là điều lực lượng Công an phải làm rõ.
Tiếp tục tìm kiếm, xem xét các dấu vết trên thi thể nạn nhân và hiện trường, lực lượng Kỹ thuật hình sự đã phát hiện thêm trên cánh tay trái và dưới nền nhà gần vị trí nạn nhân nằm có xuất hiện những hình hoa in máu, được xác định là những dấu chân mèo.
So sánh với một số thương tích để lại ở gót chân trái nạn nhân cho thấy trùng hợp với răng của loài mèo. Cùng với những dấu vết thu thập tại hiện trường, trên thi thể nạn nhân, lực lượng chức năng đã phân tích một cách chính xác, khoa học kết luận nạn nhân C. sau khi chết nằm dưới nền nhà đã bị mèo ăn mất một bên mắt trái.
Buổi nói chuyện với những người lính khám nghiệm dù là đã vào cuối giờ chiều nhưng chúng tôi đành tạm ngừng vì cuộc điện thoại thông báo vừa có trọng án xảy ra ở huyện Vĩnh Bảo. "Đã là lính kỹ thuật hình sự, việc thường xuyên phải trực, rồi đột xuất xách vali lên đường đi khám nghiệm là chuyện thường" - Thượng úy Lương chia sẻ.
Tuy nhiên, phải thường xuyên làm việc trong môi trường "đặc biệt", có ngày tiếp xúc với 4, 5 tử thi đã khiến các anh không tránh khỏi những ám ảnh. Thế nhưng, chỉ chậm một chút những dấu vết, chứng cứ để lại sẽ bị xáo trộn, ảnh hưởng công tác điều tra, truy tìm thủ phạm lại thôi thúc những người lính kỹ thuật hình sự khẩn trương đến hiện trường...
Nói đến Trung tá Dương Minh Tùng, Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự đặc nhiệm (CSHSĐN), Công an TP Hà Nội là nói đến...