Người đấu tranh 23 năm để được giải oan

Đang đương chức Phó phòng Nông nghiệp huyện, ông Nguyễn Thành Trung bỗng nhiên bị bắt tạm giam với những tội danh không có thực. 23 năm vật lộn, nay ông đã được giải oan nhưng bản án vẫn chưa được thi hành.

Câu chuyện về ông Nguyễn Thành Trung (SN 1952, trú tại khu vực 2, P.1, TP. Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang) bị cơ quan Viện kiểm sát huyện Vị Thanh (cũ) truy tố, bắt tạm giam từ năm 1988 đến năm 2011 mới có quyết định giải oan, đang trở thành chủ đề nóng của dư luận TP Vị Thanh.

Ông Trung bị truy tố trước hành vi không có thực: “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.

Bắt người 4 ngày mới đọc lệnh

Những ngày cuối tháng 2/2013, chúng tôi tìm đến nhà ông Trung. Ở cái tuổi 62, ông Trung không còn nhạy bén như thuở nào.

Ông bước đi khó nhọc, tay chống gậy, chân khập khiễng lết từng đoạn vì bệnh tật. Thân hình gầy rộc xạm đen, yếu ớt.

Ông cất tiếng thở dài, nhớ về quãng thời gian cay đắng, tủi nhục, mất hết mọi thứ trong xã hội, cuộc sống.

“Chuyện của đời tôi dài lắm, như một cuốn phim buồn" - ông nói.

Tuy nhiên, khi bị oan, ông vẫn mang trong mình một niềm tin mãnh liệt, rằng có ngày mình sẽ được… giải oan.

“Tôi bị bệnh viêm tủy lồng ngực, ảnh hưởng đến cả chân tay. Ngày xưa khi là thanh niên du kích Hỏa Lộ, huyện Long Mỹ, Cần Thơ (cũ), tôi vào sinh ra tử không sợ chết. Hòa bình, tôi trở về quê với chế độ thương binh 35%. Tôi như chết dần chết mòn và tất cả đều suy sụp sau 23 năm là bị oan…” – ông Trung tâm sự buốt lòng.

Cũng theo ông Trung, từ ngày 28/4/1988, ông bị bắt tạm giam và đến 2/5/1988 ông mới nghe đọc quyết định này. Khi ông bị bắt, họ chỉ nói với ông bằng miệng.

Ông Trung đau đớn lật lại hồ sơ 23 năm oan trái của mình.

Ông bị bắt với 2 nội dung cáo buộc: “Là chủ mưu khiếu nại, đòi bồi thường của 16 căn hộ đòi bồi thường giải tỏa và một số sai phạm kinh tế khác”.

Ông bị tạm giam 3 tháng, sau đó được tạm tha và vụ án rơi vào im lặng đến 2011 mới được giải oan.

Quyết định vội vàng, mất cả sự nghiệp

Viện kiểm sát Hậu Giang kết luận, khoảng 3/1983, ông Nguyễn Thành Trung làm Chủ nhiệm HTX Vị Thắng. Trước khi hỗ trợ cho Công ty ôtô Hậu Giang cũ (là đơn vị kết nghĩa), ông Trung đã thông qua với Ban chủ nhiệm và Ban kiểm soát.

Thời điểm này, ông Trung đã duyệt cho Nông trường Công ty ôtô Hậu Giang vay vật tư nông nghiệp để sản xuất, giá trị tương đương 4.382kg lúa. Khoản nợ này đã được thông qua trước xã viên.

Đến 8/1985, ông Trung bàn giao chức vụ Chủ nhiệm HTX để nhận nhiệm vụ Phó phòng Nông nghiệp huyện Vị Thanh. Khi bàn giao, có cấp ủy, ủy ban tới dự và ghi số nợ này vào biên bản bàn giao.

Quyết định tạm tha

Tiếp đến, ngày 30/3/1987, ông Trung đề nghị Công ty vật tư NN huyện Vị Thanh xin mua một số vật tư cho gia đình sử dụng và được ông Trần Văn Rạng – GĐ doanh nghiệp này bán ghi nợ trả sau có 3 hóa đơn kèm theo.

Theo ông Rạng, thời điểm này có nhiều cán bộ huyện được ưu đãi, mua ghi nợ kiểu như ông Trung.

Ngày 19/9/1988, ông Trung đã mang tiền đến chi trả, nhiều hơn số tiền ghi nợ là 96.783 đồng (do tính giá hiện hành).

“Không thể cho rằng ông Nguyễn Thành Trung đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn để “mượn” rồi chiếm đoạt tài sản của Nhà nước như kết luận của Viện kiểm sản nhân dân huyện Vị Thanh (nay là TP. Vị Thanh)” – kết luận giải oan khẳng định.

Ngoài ra, kết luận còn cho thấy, việc Viện kiểm sát huyện Vị Thanh khởi tố, bắt tạm giam ông Nguyễn Thành Trung từ ngày 2/5/1988 đến 24/7/1988, về tội danh: “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” là không đúng với quy định của pháp luật.

“Tôi mất hết sự nghiệp, thanh danh, tủi nhục quá lâu. Đời người sống được bao năm đâu, mà 23 năm bị đưa đẩy, chìm trong vòng lao lý oan ức. Không chỉ bản thân tôi, mà hệ lụy cả gia đình, người thân là không giá nào trả hết được” – ông Nguyễn Thành Trung tâm sự.

Theo ông Trung, ông đã đấu tranh suốt 23 năm qua. Các cơ quan chức năng cứ 'xô qua và đẩy lại'.

"Viện kiểm sát TP Vị Thanh chưa có một lời xin lỗi, nói chi chuyện bồi thường? Không biết họ định kéo dài đến bao giờ?” – ông Trung tâm sự.