Chỉ huy điều tra vụ ông Chấn và Hàn Đức Long là một!
Điều tra viên, chỉ huy điều tra vụ án, kiểm sát viên trong vụ án oan Nguyễn Thanh Chấn cũng là người tham gia tố tụng vụ án Hàn Đức Long.
Từ sáng sớm 21/12, ngôi nhà cấp 4 lụp xụp của vợ chồng ông Hàn Đức Long tại thôn Yên Lý, xã Phúc Sơn, huyện Tân Yên, Bắc Giang đã chật cứng người dân đến thăm hỏi, chung vui. Ông Hàn Đức Long (SN 1959) là tử tù trong vụ án giết người vừa được VKSND tỉnh Bắc Giang ra quyết định đình chỉ vụ án, trả tự do tối 20/12/2016.
Trước đó, ngày 6/11//2013, người dân Bắc Giang và dư luận cả nước vui mừng chào đón ông Nguyễn Thanh Chấn (SN 1961, trú xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, Bắc Giang) được trở về nhà. Ông Chấn bị kết tội giết người với mức phạt tù chung thân. Sau hơn 3.500 ngày tù oan, ông Chấn chính thức được thả tự do.
Lật lại hồ sơ vụ án mới thấy vụ Hàn Đức Long và vụ Nguyễn Thanh Chấn có những tình tiết rất giống nhau. Cả hai con người này bị kết án qua lời khai nhận tội và một mực kêu oan tại các phiên tòa vì cho rằng mình bị ép cung, dùng nhục hình để khai và “tập thực nghiệm hiện trường”.
Giấy phút ông Hàn Đức Long thắp hương cảm tạ gia tiên khi được thả tự do. Ảnh: Thắng Lực
Vụ án của Hàn Đức Long bắt nguồn từ việc cháu Nguyễn Thị Y (SN 2000) bị chết dưới mương nước thuộc cánh đồng thôn Yên Lý, xã Phúc Sơn, Tân Yên, Bắc Giang vào chiều tối ngày 26/6/2005. Cơ quan điều tra vào cuộc và xác định nạn nhân đã bị hiếp dâm và chết do ngạt nước.
Sau gần 4 tháng điều tra mà không tìm ra hung thủ, CQĐT công an tỉnh Bắc Giang đã “phát động nhân dân tố cáo tội phạm”. Đến tháng 10/2005 thì xuất hiện đơn tố cáo của bà K và chị N (hai mẹ con) về việc từng bị Long hiếp dâm. Bị công an triệu tập đến làm việc để điều tra, Long bất ngờ có đơn tự thú” về hành vi hiếp dâm và giết cháu Y. Trải qua hai phiên tòa sơ thẩm, hai phiên tòa phúc thẩm, Hàn Đức Long bị kết án tử hình.
Vụ án Nguyễn Thanh Chấn xảy ra giữa tháng 8/2003 khi chị Nguyễn Thị H. được phát hiện bị giết hại tại nhà riêng ở thôn Me, xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, Bắc Giang. Sau khi điều tra, Công an xác định ông Chấn, hàng xóm với nạn nhân, là thủ phạm. Qua các cấp sơ thẩm và phúc thẩm, Tòa án tuyên phạt ông Nguyễn Thanh Chấn án tù chung thân do giết người “có tính chất côn đồ”.
Ông Nguyễn Thanh Chấn dâng hương đến người cha liệt sỹ ngày trở về. Ảnh: Cao Tuân
Chi tiết rất đáng băn khoăn là cả hai sau khi bị tạm giam đều có thư gửi về cho gia đình với nội dung nhận tội và ăn năn, trót dại. Theo đó, lúc ở trong trại giam, ông Chấn và ông Long đều viết thư tay về cho vợ với nội dung rất kỳ quặc: “Kính gửi vợ, ở trong này tôi đã nhận tội hết rồi…”.
Trong khi đó, tại tất cả các phiên tòa, cả hai người này đều một mực kêu oan và tố bị các điều tra viên ép cung, dùng nhục hình để nhận tội và ép làm các việc như viết đơn tự thú, thực nghiệm hiện trường theo ý đồ của điều tra viên.
Cả hai vụ án nói trên đều không có nhân chứng, vật chứng. Vật chứng căn bản nhất của vụ án hiếp dâm thường là dấu vết tinh dịch, lông, tóc, lời khai của nhân chứng... tất cả đều không có.
Căn cứ kết tội dựa chính đều dựa vào lời khai nhận của bị cáo và các cơ quan tố tụng đánh giá là lời khai nhận tội phù hợp với các tài liệu dấu vết thu được ở hiện trường.
Sau hơn 11 năm trời, ông Hàn Đức Long lại mới được nắm đôi tay người vợ tảo tần. Ảnh: Thắng Lực
Đáng lưu ý, theo tìm hiểu của PV Báo Gia đình & Xã hội, vụ ông Nguyễn Thanh Chấn xảy ra năm 2003 còn vụ ông Hàn Đức Long diễn ra năm 2005 nhưng nhiều cán bộ tham gia tố tụng vụ ông Chấn và ông Long là một.
Theo đó, tại các biên bản ghi lời khai vụ án Hàn Đức Long trước đây, điều tra viên là ông Đào Văn Biên (cũng là điều tra viên vụ án Nguyễn Thanh Chấn). Chỉ huy điều tra vụ án Hàn Đức Long là ông Lê Văn Dũng, Phó phòng CSĐT Công an tỉnh Bắc Giang (cũng là người trực tiếp chỉ huy điều tra vụ án Nguyễn Thanh Chấn).
Kiểm sát viên VKSND tỉnh Bắc Giang hai vụ nói trên cùng là ông Đặng Thế Vinh. Cả ông Chấn và ông Long đều bị giam giữ tại trại giam Kế tỉnh Bắc Giang.
Ông Nguyễn Thanh Chấn chăm sóc người vợ đau ốm vì 10 năm trời đằng đẵng kêu oan cho chồng. Ảnh: Cao Tuân
Được biết, ở thời điểm hiện tại ông Đặng Thế Vinh (nguyên trưởng phòng 10, VKSND tỉnh Bắc Giang) đã bị truy tố ra trước Tòa về hành vi làm sai lệch hồ sơ gây oan cho ông Nguyễn Thanh Chấn. Tuy nhiên, phiên tòa dự kiến diễn ra hôm 25/11/2016 vừa qua đã không diễn ra theo kế hoạch.
Ngoài ông Vinh, ông Trần Nhật Luật (nguyên phó trưởng Công an huyện Việt Yên) cũng bị truy tố chung tội danh. Riêng ông Phạm Tuấn Chiêm (65 tuổi, chủ tọa phiên phúc thẩm bác đơn kêu oan của ông Chấn) bị cáo buộc có hành vi Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Tuy nhiên, ông Chiêm đang được tạm đình chỉ điều tra do sức khỏe yếu.