10 năm khốn khổ của một nông dân bị truy tố oan

Sau gần 10 năm kiên trì kêu oan khắp nơi, anh Trương Ly Mít đã chính thức được TAND tỉnh Cà Mau tuyên không phạm tội.

Anh Trương Ly Mít, người vừa được TAND tỉnh Cà Mau tuyên không phạm tội “Trộm cắp tài sản”. Ảnh: Gia Minh

Sau gần 10 năm kiên trì kêu oan khắp nơi, gia đình phải sống khép kín do người đời thị phi, đến đầu năm 2020, anh Trương Ly Mít (ngụ ấp Tân Hiệp, xã Tân Tiến, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau) đã chính thức được TAND tỉnh Cà Mau tuyên không phạm tội.

Tội trạng từ “trên trời rơi xuống”

Ngày 5/2/2020, TAND tỉnh Cà Mau mở phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ án trộm cắp dây điện ở Đầm Dơi và Thẩm phán - Chủ tọa phiên tòa là ông Hồ Minh Tấn đã tuyên y án sơ thẩm. Như vậy, anh Trương Ly Mít chính thức được tuyên không phạm tội “Trộm cắp tài sản”.

Trước đó, sau nhiều lần phiên tòa sơ thẩm bị hoãn để trả hồ sơ điều tra bổ sung, ngày 12/9/2019, TAND huyện Đầm Dơi chính thức đưa vụ án “Trộm cắp tài sản” ra xét xử sơ thẩm và tuyên anh Trương Ly Mít không phạm tội.

Theo HĐXX cấp sơ thẩm, Viện KSND huyện Đầm Dơi truy tố Trương Ly Mít phạm tội “Trộm cắp tài sản” theo quy định tại khoản 1 Điều 138 Bộ luật hình sự năm 1999 nhưng không chứng minh được hành vi phạm tội của bị cáo theo quy định tại Điều 85 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015. Do đó, cần áp dụng nguyên tắc suy đoán vô tội theo Điều 13 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, tuyên Trương Ly Mít không phạm tội. Đồng thời, việc giải quyết khôi phục quyền và lợi ích hợp pháp của anh Mít theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, bản án sơ thẩm sau đó đã bị Viện KSND huyện Đầm Dơi kháng nghị theo hướng đề nghị tuyên bị cáo Mít có tội. Đến ngày 5/2/2020, anh Mít mới được chính thức tuyên vô tội.

Toà vừa tuyên án, anh Mít ứa nước mắt vui mừng sau nhiều năm bị uất ức dồn nén. “Tôi mừng và xúc động lắm, tôi đã trút bỏ được gánh nặng trong người. Mà gánh nặng này không chỉ mình tôi mang suốt gần 10 năm qua, mà là cả gia đình tôi đều đau đáu lo âu, muộn phiền”, anh Mít nói và xúc động gửi lời cảm ơn tới luật sư Nguyễn Trường Thành - người đã đồng hành cùng hành trình kêu oan của anh gần 10 năm qua.

Theo hồ sơ tố tụng, vào khoảng 18h ngày 14/8/2010, anh Phan Văn Đấu (ngụ xã Tân Thuận) đi đò đến nhà anh Mít chơi và anh Mít có tổ chức tiệc nhậu. Trong lúc uống rượu, anh Mít rủ anh Đấu đi cắt trộm dây cáp điện thoại bán kiếm tiền tiêu xài và được Đấu cùng Trương Văn Út (em ruột anh Mít) đồng ý. Cả ba mang kìm cộng lực, 2 đoạn sắt phi 14, dụng cụ tháo ốc vít rồi đi vỏ máy đến ấp Chánh Tài, xã Nguyễn Huân, huyện Đầm Dơi để lên cột điện dùng kìm cộng lực cắt dây cáp, dùng dao chặt thành nhiều đoạn rút lấy đồng, mang đến chợ Tắc Vân bán và chia cho Đấu 1,2 triệu đồng. Sau khi gây án, Mít và Út bỏ trốn khỏi địa phương.

Ngày 27/8/2010, cơ quan CSĐT Công an huyện Đầm Dơi ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Trộm cắp tài sản” và ngày 27/12/2010 ra quyết định truy nã đối với Trương Ly Mít và Trương Văn Út. Đến ngày, 28/6/2013, Trương Ly Mít bị bắt theo quyết định truy nã, còn Út chưa bắt được.

Chia sẻ với PV Báo Giao thông, anh Mít cho biết, anh không hay biết việc mình bị truy nã, vì năm 2009, anh cùng vợ con đi làm thuê ở Cần Thơ không có ở nhà. Ba năm sau (năm 2012), anh về quê chơi và nghe người cậu hỏi: “Trong quá trình đi làm, mày có làm gì phạm tội không mà bị người ta dán truy nã trên huyện kìa? Vừa nghe tin, anh vội lên Công an huyện Đầm Dơi hỏi thăm thông tin về vụ việc. Tại đây, anh được cán bộ công an khuyên đi đầu thú.

“Sau 2 lần lên công an và được cho về nhà, lần thứ 3 tôi bị công an quyết định tạm giữ trong thời gian 3 ngày để phục vụ điều tra. Sau 3 ngày tạm giữ, tôi không biết mình phạm tội gì, nên nhất quyết tìm đến cán bộ quản giáo để hỏi cho rõ, nhưng cán bộ không cho biết và tôi tiếp tục bị tạm giam thêm khoảng 10 ngày. Qua xem xét hồ sơ, họ cho gia đình bảo lãnh tôi về nhà, nhưng cấm đi khỏi nơi cư trú cho đến ngày vụ án đưa ra xét xử”, anh Mít kể lại.

Kiên trì kêu oan

Anh Trương Ly Mít và luật sư Nguyễn Trường Thành, người bào chữa cho anh tại Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau trong ngày anh được Tòa tuyên không phạm tội. Ảnh: Vạn Lý

Theo lời anh Mít, trong suốt quá trình điều tra vụ án, anh luôn khẳng định mình không tham gia vào việc trộm cắp dây điện vì tại thời điểm các cơ quan tố tụng cho rằng anh thực hiện hành vi phạm tội tại Đầm Dơi thì anh đang đi mua bán trái cây tại Cần Thơ.

Kể từ khi “vướng” vào vụ án “trộm cắp tài sản” mà anh không hay biết, cha mẹ anh Mít ở nhà rất hoang mang và buồn phiền, vì anh là lao động chính trong gia đình (gồm cha, mẹ, vợ và 3 đứa con của anh Mít). Vợ anh mặc cảm không tiếp xúc với người ngoài. Gia đình anh sống khép kín do không chịu nổi miệng đời thị phi, việc học hành của các con anh cũng bị ảnh hưởng (con gái lớn 15 tuổi phải nghỉ học, con gái kế 13 tuổi, học lớp 6 phải gửi nhà ông bà ngoại). “Tôi nghĩ mà buồn lắm! Tôi nghĩ mình sẽ không vượt qua được”, anh Mít thở dài và nói tiếp: “Vì gia đình, tôi quyết không bỏ cuộc, quyết tâm đưa vụ việc ra ánh sáng”.

Nói về dự định sắp tới khi tòa tuyên vô tội, anh Mít cho biết: “Trước giờ tôi luôn nói với mọi người là tôi vô tội, nhưng không ai tin tưởng tôi về điều đó. Khi tòa tuyên tôi vô tội, tôi yêu cầu cơ quan nào cố tình bắt tội tôi phải nhìn nhận khuyết điểm của mình. Đồng thời, khôi phục quyền lợi, tổ chức xin lỗi công khai và bồi thường thiệt hại cho tôi trong khoảng thời gian gần 10 năm oan ức”.

Trong thời gian chạy ngược, chạy xuôi để kêu oan, ngày 28/4/2016, anh Mít nhận được thông tin Cơ quan CSĐT Công an huyện Đầm Dơi ra quyết định tạm đình chỉ vụ án và tạm đình chỉ điều tra bị can đối với anh. Việc này khiến anh Mít vừa mừng vừa lo. Mừng vì vụ án của anh đã được tạm đình chỉ điều tra, có nghĩa việc kiên trì kêu oan của anh bước đầu có chuyển biến tích cực; còn lo vì nếu đình chỉ như vậy thì không biết bao giờ anh mới được giải oan.

“Lúc bế tắc, tôi được người cậu giới thiệu đến gặp Luật sư Nguyễn Trường Thành, Trưởng Văn phòng Luật sư Vạn Lý (Đoàn Luật sư TP Cần Thơ). Qua xem xét hồ sơ, Luật sư Thành hướng dẫn tôi về quê làm Đơn tố cáo khẩn cấp về việc bị khởi tố, truy tố oan. Bởi, cáo trạng số 65/KSĐT-KT ngày 22/11/2013 của Viện KSND huyện Đầm Dơi truy tố tôi về tội “Trộm cắp tài sản”. Nhưng TAND huyện Đầm Dơi đã 5 lần đưa vụ án ra xét xử và trả lại hồ sơ cho Viện KSND huyện này, do không đủ căn cứ buộc tội tôi”, anh Mít chia sẻ.

Theo Luật sư Nguyễn Trường Thành, Trưởng Văn phòng Luật sư Vạn Lý (Đoàn Luật sư TP Cần Thơ), người bào chữa cho anh Mít, quá trình tố tụng vụ án có những điểm bất thường thể hiện tính thiếu khách quan và thiếu minh bạch trong việc giải quyết vụ án, có dấu hiệu làm sai lệch hồ sơ vụ án để truy nã, khởi tố, truy tố người và tội.

Cụ thể, cơ quan tố tụng xác định thời gian phạm tội khác nhau. Theo kết luận điều tra số 51/KLĐT ngày 25/8/2013, thời gian xảy ra vụ án là 18h ngày 10/8/2010, trong khi theo cáo trạng số 65/KSĐT-KT ngày 22/11/2013, thời gian xảy ra vụ án là 18h ngày 14/8/2010). Đồng thời, tài liệu trong hồ sơ vụ án của cơ quan tiến hành tố tụng huyện Đầm Dơi ghi nhận 3 tên người phạm tội khác nhau (kết luận điều tra số 51/KLĐT ngày 15/8/2013 ghi tên Trương Ly Mil, còn theo quyết định khởi tố bị can số 95 ngày 30/11/2010 ghi tên Trương Ly Misl, cáo trạng số 31/KSĐT ngày 28/6/2011 ghi tên Trương Ly Mít).

Từ những bất thường đó, luật sư Nguyễn Trường Thành đã đồng hành để kêu oan thành công cho người nông dân Trương Ly Mít.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]