Những món ăn truyền thống của người Cơ Tu
Đồng bào Cơ Tu là bộ tộc sống lâu đời trên dãy Trường Sơn. Trải qua bao thăng trầm của lịch sử và thời gian, người Cơ Tu vẫn giữ được bản sắc riêng cho bộ tộc mình qua các lễ hội, trang phục, âm nhạc... Cả ẩm thực truyền thống của họ cũng rất đa dạng, phong phú không kém.
Thịt heo rừng không già không non, xắt miếng lớn, ướp với muối ớt, tiêu rừng cho thấm sau đó xiên vào que nướng trên than hồng. Món này khi nướng, bốc mùi thơm thật hấp dẫn, có thể cầm que hoặc lấy ra từng miếng để ăn, vừa thổi vừa ăn mới khoái khẩu. Ngoài ra, bà con còn làm món thịt muối lạ, thịt heo rừng bóp với muối và cơm sau đó cho vào ché bịt lại. Để càng lâu càng ngon. Món này nấu với các loại rau rừng thật đậm đà hương vị hoang dã.
Với ếch núi sau khi làm sạch, ướp gia vị và bỏ thêm vài lá thiên niên kiện, đậy ống bằng lá chuối và nướng lửa than đều quanh ống. Món này dọn ra ăn nóng có hương vị rất đặc biệt, thơm ngon hết mực.
Một số món truyền thống của người Cơ Tu
Cá niên (cá liên), loại cá nhỏ khoảng hai ngón tay, thân hơi lép, màu trắng bạc. Được vài chục con đem rửa sạch mang để ráo. Lấy mấy cây khô ven bờ suối, nhóm bếp lửa trên tảng đá to và bằng phẳng. Khi có nhiều than hồng, kẹp vài ba con cá niên tươi rói nướng. Luôn tay trở đều để cá chín vàng và tươm mỡ, bày trên cái mâm dã chiến bằng lá chuối rừng. Hái vài quả ớt rừng, lấy hòn đá tròn dưới suối giã cùng với nhúm muối hạt là có món chấm. Cá niên nướng dân dã vậy, không ướp bất cứ gia vị nào nhưng toả hương thơm “bát ngát”. Cá càng nhỏ, ăn càng ngon, nghe cả vị ngọt của xương.
Hầu hết, nhà nhà người Cơ Tu đều biết làm bánh cuốt (avi cuốt). Loại bánh có hình dạng gần giống như bánh ú ở vùng đồng bằng. Tùy theo cư dân ở vùng cao hay thấp mà bánh này có tên gọi khác nhau: c’cot, cuốt, acuốt. Gói bánh bằng lá chuối, lá dong, phổ biến nhất là lá đót (axở, atơớng) mọc rất nhiều ở rừng nên cũng có tên gọi là bánh đót. Các phụ nữ Cơ Tu đều được người già chỉ bày gói bánh cuốt từ rất sớm. Nguyên liệu gói bánh là nếp thơm, nếp than do đồng bào sản xuất ra, gói một cách tinh tế bằng lá đót. Bề dài khoảng 12 – 15cm, ở giữa bánh phình ra, hai đầu nhọn và cong lại như hai cái sừng trâu và buộc hai cái bánh vào với nhau thành một cặp.
Với nếp lam, đồng bào lấy nếp thơm, nếp than vuốt sạch bỏ vào ống lô ô, thêm tí nước và bịt ống bằng lá chuối, nướng đều trên bếp lửa. Khi chín, nếp toả mùi thơm thì mang ra bóc vỏ lồ ô và cắt khúc để ăn. Thật giản dị trong cách nấu nướng, nhưng bao nhiêu món ấy đủ cho ta cảm nhận được những hương vị thơm ngon của núi rừng.