Mướt mát xanh rau tẩm bóp

Không quá lời khi nói rằng, dấu ấn của bốn mùa được thể hiện trên mâm cơm đậm đà hương vị vườn nhà của người Việt.

Nếu như mùa Xuân là mâm cỗ đầy ắp những thứ bánh trái của ngày Tết, khi lá dong, lá chuối, đỗ xanh gia giảm, kiềm chế đi tính ôn của những thịt mỡ, gạo nếp… Mùa Hạ là sự lấn át của những thứ rau xanh giải nhiệt như mồng tơi, mướp hương. Mùa Thu, mùa Đông là mùi cải đắng, bắp cải uốn công, rau diếp ngọt mát…

Nhưng, vào những thời khắc giao mùa, trên những chiếc đĩa men gợn nước thời gian hình như cũng thưa vắng những thứ rau củ của mùa trước và thưa thớt những cọng rau đầu mùa mới. Trong một lần tìm về những kí ức làng Việt, chúng tôi miên man với những liên tưởng về các loài rau xanh của người Việt.

Rau dền mọc dại (Ảnh minh họa)

Cuối Xuân, những cơn mưa xuân thi thoảng lại làm ướt át những con đường đê. Đất dưới chân vẫn ẩm những có lẽ đã cảm nhận được sức nóng nên những luống xu hào đã bị nhổ bật gốc nằm lăn lóc nơi góc vườn để làm phân xanh. Gặp ngày giá rét như thế, ai cũng muốn mượn sức nóng của những nồi lẩu nóng xua đi cái lạnh và sự ẩm ướt. Thế nhưng, khi vừa ghé qua những chợ quê thì chúng tôi bắt gặp cái lắc đầu của những chị bán rau cần, cải cúc:

- Đang độ khan rau quá các bác ạ!

Tưởng đã thất vọng với ý tưởng đổi món ngày mưa dầm, thì bất ngờ, khi ra đến triền con sông đang dềnh dàng lắng nước xanh biêng biếc, chị bạn tôi bỗng thốt lên và chỉ tay vào những lùm cây dại mọc xanh um bờ sông:

- Kia rồi, hôm nay tôi sẽ đãi các bạn món rau nhúng lẩu rất thú vị.

Rau thập cẩm (Ảnh minh họa)

Dẫu đã từng nếm các món rau lạ như lá ớt, hoa mướp nhưng nhìn mãi tôi vẫn không hiểu đó là loại rau gì. Mãi sau, khi đã đến gần và quan sát những lùm cây mọc cao tầm 40-50 cm tôi mới bị lôi cuốn bớt màu xanh mướt mát và mềm mại của những thùy lá. Hái những nắm lá tầm bóp non và tươi nhất trở về nhà, đem rửa sạch, nhìn rổ rau lại càng bắt mắt hấp bởi hàm lượng chất diệp lục và sự bẩm thụ của tinh chất phù sa bến sông này. 

Khi chúng tôi đã ngồi quây quần bên nồi lẩu, nước sôi sùng sục, những lọn rau tầm bóp xanh nõn đã được nhúng tái, gặp một cọng rau đưa lên miệng, tất cả đều tấm tắc khen ngon và hỏi cô bạn thành thạo các món rau cỏ dân dã này. Vị mát, bùi có thêm chút ngai ngái đã đem lại một cảm giác thật thú vị. 

Qua câu chuyện bên rổ tầm bóp, chúng tôi được biết thêm loại rau này còn là một vị thuốc có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, tiêu đờm. Thế mới biết, đôi khi ngay trong góc vườn, góc sân, triền sông, bờ đê cũng có những loại rau ngon lành và bổ ích cho sức khỏe. Cái nét thanh nhã, nhưng tinh tế và đậm đà của ẩm thực Việt là thế.