Đa vị gỏi miền Tây
Từ những nguyên liệu phổ biến của vùng quê mình, người miền Tây Nam bộ đã khéo léo kết hợp, chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn, lôi cuốn khẩu vị khách phương xa. Những món gỏi như gỏi cá trích, gỏi ba khía, gỏi bưởi tôm thịt… tuy dân dã nhưng lại làm nên nét riêng cho ẩm thực quê nhà.
Gỏi ba khía: Đậm đà hương vị Cà Mau
Mắm ba khía là món ngon nổi tiếng vùng Cà Mau. Từ con mắm mặn mòi này, người Cà Mau đã chế biến ra nhiều món ăn độc đáo, trong đó phải kể đến gỏi ba khía đu đủ. Món gỏi ba khái của người Cà Mau đặc biệt vì nước trộn được lấy từ mắm ba khía giã nhỏ, vắt lấy nước cốt rồi được khử qua đầu ăn và tỏi. Sau đó mới nêm nếm gia vị vào cho vừa miệng. Nước trộn đạt yêu cầu phải là một hỗn hợp hơi sền sệt lại, không quá mặn. Đi kèm với gỏi ba khía có thể là đu đủ xanh bào sợi hoặc hoa chuối, tôm, thịt, các loại rau thơm, đậu phộng rang, hành phi…
Món gỏi ba khía
Nguyên liệu:
- Mắm ba khía: 300g
- Tôm khô: 20g
- Đu đủ: ½ trái
- 20g tỏi, 1 thìa cà phê giấm gạo, ½ trái chanh, 3 thìa cà phê đường, ½ thìa cà phê ớt băm, ½ thìa cà phê tỏi băm, 20g đậu phộng, 1 thìa súp dầu ăn, 10g rau thơm.
Cách làm:
- Mắm ba khía xé nhỏ. Tôm khô rửa sạch, ngâm nước nở mềm. Làm nóng dầu ăn, cho tôm vào xào săn lại.
- Đu đủ gọt vỏ, rửa sạch mủ, bào sợi, ngâm vào nước đá, cho vào tủ lạnh khoảng 14 phút rồi vớt ra đẻ ráo.
- Tỏi bóc vỏ, xắt lát mỏng, phi vàng với dầu ăn. Chanh vắt lấy nước cốt. Đậu phộng rang vàng, bỏ vỏ lụa, giã giập. Rau thơm thái nhỏ.
- Cho giấm, đường, chanh, ớt, tỏi băm vào tô, khuấy đều dẻ làm nước trộn.
- Cho ba khía, đu đủ, tôm khô, rau thơm và hỗn hợp nước trộn vào thố, trộn đều.
- Cho gỏi ra đĩa, rắc đậu phộng, tỏi phi lên, trang trí với lá xà lách. Dùng như món khai vị hoặc ăn kèm cơm.
Gỏi cá trích: Vị biển Phú Quốc
Nếu một lần ghé thăm Kiên Giang, qua vùng biển đảo Phú Quốc, bạn sẽ “mê mệt” món gỏi cá trích nơi đây. Cá trích làm gỏi cá sống, thịt săn, xương nhỏ. Sau khi thái mỏng, cá sẽ được vắt nước cốt chanh vào cho chín tái rồi mới cho các nguyên liệu khác vào. Nước trộn gỏi phải được pha từ nước mắm nguyên chất mới lưu giữ được mùi thơm đặc trưng cho món. Gỏi cá trích thường được thưởng thức cùng rượu sim, cũng là một đặc sản nơi đây.
Món gỏi cá trích
Nguyên liệu:
- Gỏi cá trích: 150g phi lê cá trích, 30g cần tàu, 30g cà rốt, 30g hành tây, 20g gừng cắt chỉ, 20g ớt sừng cắt chỉ, 20g dừa khô bào sợi; Tỏi băm, nước mắm, mè trắng rang, nước cốt chanh, dầu ăn; Bún tươi, rau các loại, nước chấm bơ đậu phộng ăn kèm.
- Nước trộn gỏi: 20ml nước cốt chanh, 50g đường cát, 10ml nước mắm, 1 thìa cà phê muối, 1 thìa cà phê hạt nêm, khuấy tan đều.
Cách làm:
- Cá trích rửa sạch, lạng bỏ xương, thái lát mỏng, ướp nước mắm, gừng, ớt, nước cốt chanh khoảng 2 phút, vắt ráo.
- Cà rốt, hành tây, cần tàu cắt chỉ. Tỏi phi vàng. Cho tất cả vào thố, cho cá trích vào, trộn đều với nước trộn gỏi.
- Cho cá trích ra đĩa, cho dừa khô bào sợi lên mặt, rắc mè trắng rang lên. Ăn kèm với bún tươi, xà lách, các loại rau thơm, khế, dưa leo, chuối chát và bánh tráng, chấm nước chấm bơ đậu phộng.
Gỏi bưởi tôm thịt: Đặc sản Lai Vung, Đồng Tháp
"Phong Hòa có bưởi Thanh Trà/ Chua chua, ngọt ngọt đậm đà khó quên".
Nhắc đến xã Phong Hòa, Lau Vung (Đồng Tháp), người ta sẽ nghĩ ngay đến loại buởi Thanh Trà nổi tiếng, dùng làm gỏi rất ngon. Khi làm gỏi bưởi, ngoài thịt ba rọi, tôm tươi, rau thơm, đậu phộng, người miền này sẽ cho thêm vài lá bưởi non thái nhuyễn vào. Vị cay the của lá, vị chua ngọt của bưởi, vị ngon của tôm, thit... khiến món gỏi bình dị trở nên đậm đà khó tả, làm nên nét độc đáo cho gỏi bưởi Đồng Tháp.
Món gỏi bưởi tôm thịt
Nguyên liệu
- Bưởi: 500g
- Tôm sú: 300g
- Thịt ba rọi: 300g
- 50g cà rốt, 20g hành tây, 20g ngò rí, húng lũi, ½ thìa cà phê tỏi bào lát, 1 thìa súp dầu ăn.
- Nước mắm trộn: 2 thìa súp nước mắm, 1 thìa súp nước lọc, 2 thìa cà phê đường, ¼ thìa cà phê ớt băm, nước cốt ½ quả chanh, tất cả trộn đều, đánh tan.
Cách làm:
- Bưởi lột vỏ, bỏ hạt, tách lấy phần tép, để miếng vừa.
- Tôm sú rửa sạch, luộc chín, bóc nõn vỏ, chẻ sống lưng lấy đường chỉ den.
- Thịt ba rọi rửa sạch, luộc chín, thái lát mỏng vừa ăn.
- Hành tây lột vỏ, xắt sợi. Ngò rí, húng lũi rửa sạch, thái nhuyễn. Cà rốt bào vỏ, thái chỉ. Làm nóng dầu ăn, cho tỏi vào phi vàng, để riêng.
- Cho bưởi, tôm, thịt ba rọi, cà rốt, hành tây vào thố, rưới nước mắm trộn vào trộn đều. Cho rau thươm, tỏi phi vào đảo đều.
- Cho gỏi ra đĩa hoặc vỏ bưởi tỉa hoa, dọn dùng kèm nước mắm chua ngọt.