Củ sâm đất ăn sống thì ngon vừa thôi, nấu thành các món ăn sau mới cực ngon, lại còn dễ làm
Củ sâm đất (khoai sâm) mới được bán rộng rãi ở các địa phương khác ngoài Lào Cai gần đây, nhưng đã rất “hot” với các bà, các ông vì lạ miệng, vì thơm ngon bổ dưỡng, dễ chế biến thành nhiều món ngon lành.
Củ sâm đất nhiều nước nên săn sống thì ngọt mát, nấu canh thì ngon ngọt, dẻo thơm lại dễ chế biến thành các món ngon thơm, kích thích vị giác.
- Lá sâm đất xào, nấu canh vừa thơm, vừa giải nhiệt nhanh. Hoặc phơi khô làm trà uống có hương vị nhẹ nhàng, dễ chịu.
- Thân và rễ cây được chế biến thành nhiều món rau.
- Củ sâm thơm như nhân sâm đất ăn sống như hoa quả, salad, hay chế biến thành bột, nước, trà, siro, sinh tố… dùng hàng ngày tăng cường sức đề kháng, cải thiện sức khỏe. Hoặc làm dưa chua lên men, sấy dẻo, sấy khô.
Nộm củ sâm đất. Ảnh minh họa.
Sau đây là một số món ngon dễ làm từ sâm đất:
Nộm củ sâm đất: Giải nhiệt, dễ làm
Nguyên liệu
- Sâm đất thái sợi hoặc cắt khúc
- Thịt gà xé sẵn
- Cà rốt, ớt, tỏi (bằm nhuyễn), lạc rang, rau thơm, gia vị.
Cách làm
Sơ chế sâm đất rồi cho vào nước muối pha loãng ngâm 15-30 phút thì vớt ra để ráo.
Thịt gà xé sợi. Cà rốt nạo sợi. Rau thơm cắt khúc nhỏ, lạc rang giòn giã giập.
Tất cả trộn sơ lần 1.
Pha nước trộn nộm
2 muỗng đường, 4 muỗng nước sôi để nguội, 2 muỗng cốt chanh, 1 muỗng tỏi, 1 muống ớt bằm, 3 muỗng nước mắm khuấy đều, đổ vào hỗn hợp trên.
Nộm sâm đất dễ làm, ăn đậm đà, giòn ngọt. Nổi vị chua cay mặn của nước mắm, vị thịt gà dai dai, mùi thơm của sâm đất. Món này thanh mát, ngọt dịu giải nhiệt, biến biến rất đơn giản, ăn kèm với các món chiên xào sẽ giảm ngấy, thơm ngon hấp dẫn.
Nếu thêm tôm đất, thịt ba chỉ luộc xắt sợi… món nộm càng hấp dẫn và giàu dinh dưỡng. Sâm đất trộn dầu dấm, gia vị, thêm vài cọng rau mùi là thành món nộm chay khá ngon.
Sâm đất tươi ăn sống rất ngon miệng, xào với thịt bò thành món cũng rất lạ miệng. Ảnh minh họa.
2. Củ sâm đất xào thịt bò
Nguyên liệu
- Thịt bò (có thể thay thế bằng thịt lợn, tôm…) 500gr
- Sâm đất
- Rau thơm, hành, tỏi băm, ớt, gia vị, nước mắm, dầu hào, tiêu..
Cách làm
Sâm đất sơ chế sạch, cắt khúc hoặc thái lát rồi ngâm vào nước muối pha loãng 15-20 phút, vớt ra để ráo.
Thịt bò thái thành lát mỏng, ướp sơ với tỏi băm, nước mắm, dầu hào, tiêu... để khoảng 10 phút cho thấm.
Phi thơm hành, cho thịt bò vào và đảo sơ hơi săn là đổ ra đĩa.
Tiếp tục cho củ sâm đất vào chảo đảo qua với chút nước mắm, hạt nêm hơi tái thì cho thịt bò vào đảo tiếp tới vừa chín thì đổ ra đĩa. Món này thơm lừng, đậm đà nên dễ trôi cơm.
Món sâm đất hầm xương rất trôi cơm. Ảnh minh họa.
3. Canh củ sâm đất hầm xương
Nguyên liệu
- Sâm đất (hoặc khoai lang) 500gr
- Xương lợn (hoặc xương bò, sườn lợn non) 200-300gr
- Cà rốt 1 củ, hành lá, hành củ, tỏi băm, gừng, gia vị, bột ngọt, muối, đường, tiêu…
Cách làm
Xương lợn chần qua nước sôi cho đỡ hôi, rồi ướp gia vị, hạt nêm, tiêu, gừng,.. ướp tầm 3-5 phút cho ngấm.
Sâm đất sơ chế, cắt khúc, ngâm nước muối loãng 10-15 phút cho hết nhựa.
Cà rốt cắt khoanh hoặc tỉa hoa để vừa ăn.
Phi thơm hành, tỏi băm rồi đổ xương lợn vào xào với lửa lớn tới săn thì đổ vào một nồi áp suất, thêm nước vừa đủ ăn vào hầm.
Khi xương nhừ thì cho sâm đất, cà rốt đun tiếp 10-15 phút thì chín.
Nêm lại gia vị, bắc xuống. Rắc hành lá vào đáy bát tô rồi múc ra. Hành lá sẽ vừa chín, màu xanh nổi lốm đốm làm tô canh thêm đẹp mắt. Ăn canh với cơm nóng, nổi vị ngọt, bùi, thanh mát, hơi đắng nhẹ của sâm đất rất kích thích vị giác.
Mứt củ sâm đất
Nguyên liệu
- Sâm đất
- Muối, đường cát trắng, vani
Cách làm
Sâm đắt sơ chế, thái lát (tùy thái lát mỏng hay cắt thành khúc dày 2 - 3cm), ngâm nước muối loãng 30 phút cho bớt nhựa, vớt ra để ráo.
Trộn với đường cát trắng theo tỉ lệ: 1kg sâm đất – 500 gram đường (tùy khẩu vị gia giảm độ ngọt, hay nhạt), rồi trộn đều, để yên hỗn hợp khoảng 6 - 7 giờ cho đường tan hết (thi thoảng đảo đảo cho đường ngấm).
Bắc chảo to lên bếp rồi đổ hỗn hợp trên vào sên trên lửa vừa, sên đều tay tới khi nước đường đặc dần và chuyển màu vàng óng thì càng đảo nhanh và đều tay để không bị cháy. Tới khi đường khô thành lớp áo trắng bọc ngoài miếng sâm đất thì nhỏ vài giọt vani tạo mùi cho mứt, rồi đổ ra đĩa, để nguội thì cất vào lọ thủy tinh ăn dần.
Những củ sâm đất tuy không nõn nà, đẹp mắt, nhưng là món đặc sản rất dễ biến hóa thành những món ăn ngon thân thiện, bổ dưỡng, rẻ tiền và rất dễ làm.
Nguồn: [Link nguồn]
Những củ sâm đất lấm lem, giá rẻ như khoai lang, mua tại vườn chỉ 15.000 đ/kg, nhưng ai đã ăn rồi thì mùa sau lại 'săn'...