Thực hư ngôi mộ cổ vừa được tìm thấy ở Quảng Bình

Các chuyên gia về khảo cổ và dịch thuật vừa có chuyến thực địa, khảo sát ngôi mộ lạ phát hiện ở Quảng Bình và ban đầu nhận định rằng đây không phải là mộ cổ của một vị Quận Công như nhiều giả thiết đồn đoán.

Ngày 8-9, ông Nguyễn Mậu Nam, phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao (VH-TT) tỉnh Quảng Bình, cho biết đơn vị này vừa lập đoàn chuyên môn di tích và khảo cổ về tại cánh đồng Cồn Tràm ở thôn Pháp Kệ (xã Quảng Phương, huyện Quảng Trạch) nơi tìm thấy ngôi mộ lạ và đã có những nhận định ban đầu.

Thực hư ngôi mộ cổ vừa được tìm thấy ở Quảng Bình - 1

Ngôi mộ lạ vô chủ được tìm thấy tại cánh đồng Cồn Tràm không phải mộ cổ

Theo ông Nam, sau khi chính quyền địa phương trình báo việc phát hiện ngôi mộ lạ vô chủ không có ai nhận và được làm bằng đá nguyên khối "trong quan ngoài quách" thì các chuyên gia về khảo cổ và dịch Hán Nôm của Sở VH-TT tỉnh Quảng Bình về khảo sát và khẳng định đây không phải là mộ cổ.

"Quá trình đoàn kiểm tra và tìm hiểu thì hầu hết những dòng chữ đã nhòe đi, không thể đọc được nên không thể xác định được nó là chữ Hán và chôn cất vào niên đại nào nên việc người dân đồn đoán là ngôi mộ của một vị Quận Công chôn cất vào thế kỷ XI là không có cơ sở" – ông Nam nói.

Sở VH-TT tỉnh Quảng Bình cho hay căn cứ những tài liệu nghiên cứu thì vào thế kỷ XI việc chôn cất một vị Quận Công thường được làm cầu kỳ như phải có cổng, văn bia, thành, quách… chứ không đơn giản chỉ là ngôi mộ làm bằng đá nguyên khối. Trong khi đó, không có bất cứ tài liệu nào ghi chép là có vị Quận công ở thế kỷ XI sinh sống hay được chôn cất tại khu vực này và đặc biệt một vị Quận Công lại càng không thể chôn cất chung với với mộ của người dân được.

Lý giải về một số giả thuyết và nhiều thông tin cho rằng đây là ngôi mộ của người Chăm, ông Nam cho rằng dù ngôi mộ này được tìm thấy cách di chỉ khảo cổ Cồn Nền khoảng 1,5km nhưng đây càng không phải là mộ của người Chăm.

Thực hư ngôi mộ cổ vừa được tìm thấy ở Quảng Bình - 2

Nhiều người dân hiếu kỳ sau khi nghe thông tin mộ cổ đã kéo đến xem

"Bởi theo sử sách ghi chép lại phong tục của người Chăm, khi con người mất đi họ thường hỏa táng chứ không chôn theo kiểu "trong quan ngoài quách" như của người Kinh chúng ta" – ông Nam khẳng định.

Sở VH-TT tỉnh Quảng Bình nhận định rằng đây có thể là ngôi mộ của gia đình khá giả hoặc địa chủ được chôn cất vào những năm thời kỳ nhà Nguyễn trở lại đây bởi gia chủ có điều kiện nên ngôi mộ cũng được xây dựng, gia công kiên cố hơn dân thường.

Được biết, sau khi khẳng định ngôi mộ trên không phải là mộ cổ thì Sở VH-TT tỉnh Quảng Bình đã bàn giao lại cho UBND xã Quảng Phương tiến hành di dời và chôn cất theo phong tục và nghi thức của người địa phương.

Như Báo Người Lao Động đưa tin, khoảng 8 giờ ngày 6-9, trong khi lấy đất san lấp mặt bằng để phục vụ dồn điền đổi thửa tại cánh đồng Cồn Tràm ở thôn Pháp Kệ (xã Quảng Phương, huyện Quảng Trạch) thì một vài người dân địa phương bất ngờ phát hiện một hình khối giống một ngôi mộ cổ nằm cách mặt đất khoảng 0,5m. Nhiều người dân đồn đoán là có thể mộ của người Chăm hoặc của một vị Quận Công, được chôn cất vào Thế kỷ XI.

Sau khi thông tin có khả năng là ngôi mộ cổ thì nhiều người dân hiếu kỳ trong vùng đã kéo đến rất đông, buộc chính quyền địa phương phải giăng dây bảo vệ hiện trường.