Quan hệ TQ-Singapore xấu đi vì Biển Đông dậy sóng

Bất chấp quan hệ kinh tế tốt đẹp vài thập niên qua, gần đây Trung Quốc không vui khi nhận được quan điểm “trái chiều” của Singapore về vấn đề Biển Đông.

Mỹ coi Singapore là "cái neo" quan trọng ở châu Á-Thái Bình Dương.

Sự nghi ngờ đang dâng cao trong mối quan hệ Trung Quốc-Singapore sau phán quyết vụ kiện Biển Đông lịch sử hôm 12.7. Theo giới quan sát, dù Singapore không phải là nước có tranh chấp ở Biển Đông nhưng động thái gần đây của chính quyền nước này đã làm Bắc Kinh không vui.

Trung Quốc và Singapore có mối quan hệ hết sức gần gũi, đặc biệt là về kinh tế trong vài thập niên qua. Singapore đã trở thành một điểm đến ưa thích của các quan chức Trung Quốc để học hỏi cách quản lý một thành phố hiệu quả.

Gần đây, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đã làm Bắc Kinh lo ngại sau vụ kiện Biển Đông lịch sử. Ông Lý khẳng định phán quyết là “một sự khẳng định mạnh mẽ” của luật pháp quốc tế với khu vực tranh chấp.

Quan hệ Singapore-Bắc Kinh hiện nay đang trong tình cảnh "cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt".

Bắc Kinh yêu cầu Singapore có một “quan điểm công bằng và khách quan hơn” trong bối cảnh nước này là điều phối viên quan hệ giữa Trung Quốc và cộng đồng ASEAN.

Shen Shishun, nhà nghiên cứu cao cấp của Học viện Nghiên cứu Châu Á-Thái Bình Dương của Trung Quốc nói nếu Singapore trùng quan điểm với Mỹ, Trung Quốc sẽ coi rằng quốc gia này “đang đùa với lửa”.

Shen nói: “Trung Quốc cho rằng Singapore có thể là cầu nối giữa các nước lớn nhưng tốt nhất không nên dính dáng tới các vấn đề khác. Là một quốc gia châu Á, Singapore nên gần gũi hơn với Trung Quốc”.

Căng thẳng cũng xuất hiện đầu tháng 8 khi ông Lý nói với Tổng thống Barack Obama rằng Singapore hy vọng Mỹ sẽ tiếp tục can thiệp tích cực hơn ở Biển Đông. Obama đáp lời bằng tuyên bố Singapore-Mỹ là một “đồng minh rắn như đá”.

Thời báo Hoàn cầu, một chuyên san của Nhân dân Nhật báo có bài xã luận nói rằng chuyến thăm của ông Lý Hiển Long tới Mỹ khiến nhiều quan chức Trung Quốc “ngứa mắt”, nhất là khi Obama khen Singapore là “cái neo của Mỹ” ở châu Á. Trước đây, hai “cái neo” thường được ám chỉ ở khu vực này là Australia và Nhật Bản.

Oh Ei Sun, một học giả ở Viện Nghiên cứu quốc tế Rajaratnam tại Singapore nói rằng nước này có quan điểm trùng với những quốc gia khác trong vấn đề tranh chấp ở Biển Đông.

“Hầu hết chúng tôi xem phán quyết Biển Đông là một công cụ hiệu quả và hữu hiệu để giải quyết tranh chấp bằng luật pháp quốc tế. Chúng tôi thấy không có vấn đề gì nếu một lãnh đạo quốc gia đồng tình với quan điểm này”, Oh Ei Sun nói.

Du Jifeng, chuyên gia các vấn đề Đông Nam Á ở Học viện Xã hội Nhân văn Trung Quốc nói rằng Bắc Kinh sẽ cảnh giác hơn vai trò của Singapore trong mối quan hệ chiến lược với Mỹ ở châu Á- Thái Bình Dương. Tuy nhiên, quan hệ kinh tế giữa Singapore và Trung Quốc sẽ vẫn phải tiếp tục duy trì.