Ông Đặng Hùng Võ: “Đừng để gói 30.000 tỷ kết thúc không có hậu”
“Việc kết thúc gói 30.000 tỷ chắc chắn sẽ tác động đến nhà ở xã hội giá rẻ, tác động vào tâm lý của người có thu nhập thấp đã mua nhà hoặc chuẩn bị mua nhà; tạo ra những dư luận không tốt về cách kết thúc một chính sách mà không có hậu”.
GS. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường
Thời hạn giải ngân gói 30.000 tỷ dự kiến sẽ kết thúc từ ngày 1/6/2016, dù đã ký hợp đồng nhưng nếu được giải ngân sau thời điểm này, người mua nhà sẽ phải chịu lãi suất thương mại. Điều này đang không chỉ khiến người dân mà cả chủ đầu tư phân khúc nhà ở xã hội, nhà thu nhập thấp vô cùng hoang mang lo lắng.
Liên quan đến vấn đề này, GS. TS Đặng Hùng Võ cho biết, tại điều 5, Thông tư 11 đã quy định, người vay mua nhà ở xã hội, thương mại giá rẻ sẽ được hưởng lãi suất ưu đãi không quá 6%/năm suốt thời gian vay 15 năm nhưng nhiều khách hàng không biết gói lãi suất ưu đãi này chỉ giải ngân tối đa 36 tháng. Chính vì thế cần phải làm rõ điều này để người vay tiền không hoang mang về chuyện chỉ được vay ưu đãi trong 3 năm, sau đó phải chịu lãi suất cao.
Theo ông, việc dừng giải ngân cho vay gói 30.000 tỷ sẽ là áp lực rất lớn đối với người thu nhập thấp bởi họ không thể trả lãi cao hơn so với tính toán lúc đầu của họ. Vì thế việc kết thúc vào ngày 1/6/2016 tới đây cũng cần được tính toán kỹ lưỡng hơn.
“Tôi cho rằng phương án tốt nhất là phương án ngừng cam kết vào thời điểm mùng 1/6/2016 nhưng vẫn dành 1 thời gian nhất định để thực hiện, giải ngân hết những cam kết trước thời điểm này”, GS. Đặng Hùng Võ nói.
Theo ông, nếu chấm dứt giải ngân với những hợp đồng mua nhà đã ký trước thời điểm này sẽ dẫn đến nhiều dang dở, thậm chí có thể ảnh hưởng đến khu vực nhà ở xã hội, giá rẻ của thị trường bất động sản, ảnh hưởng đến tâm lý của người thu nhập thấp, tâm lý chung của xã hội.
“Gói 30.000 tỷ là gói thiện chí của nhà nước, giúp đỡ người nghèo nhưng kết thúc không có hậu, sẽ tạo ra dư luận không đồng thuận. Việc kết thúc gói 30.000 tỷ chắc chắn sẽ tác động đến nhà ở xã hội giá rẻ, tác động vào tâm lý của người có thu nhập thấp đã mua nhà hoặc chuẩn bị mua nhà; tạo ra những dư luận không tốt về cách kết thúc một chính sách mà không có hậu”, GS. Đặng Hùng Võ nhấn mạnh.
Cũng theo GS. Đặng Hùng Võ, thực chất gói 30.000 tỷ thực hiện khá chậm trong năm đầu tiên. Lý do không phải vì những người thu nhập thấp mà vì ngân hàng thương mại chưa quen cho người nghèo vay tiền. Sau đó 1 năm rưỡi, Thông tư 11 được sửa đổi, nới rộng đối tượng vay tiền. Như vậy một nhóm đối tượng được hưởng ưu đãi từ gói 30.000 tỷ bắt đầu từ cuối năm 2014 chứ không phải hưởng toàn bộ 3 năm. Không phải ai cũng có thời hạn 3 năm để hưởng được ưu đãi này vì thế nên để cho nhóm này có một thời gian dài hơn, ít nhất là 1 năm để họ có thể thụ hưởng chính sách tốt đẹp đó.
“Điều quan trọng là chúng ta kết thúc gói 30.000 tỷ như thế nào cho nó đẹp”, ông Võ nói.
Theo PGS.TS Hoàng Văn Cường, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân: “Tôi cho rằng việc dừng hỗ trợ là cần thiết bởi mỗi chính sách sẽ phù hợp trong một giai đoạn, không thể cứ sử dụng gói 30.000 tỷ mãi mà cần chuyển sang hình thức mới hiệu quả hơn”.
Tuy nhiên, PGS.TS Hoàng Văn Cường cũng đồng quan điểm với GS.TS Đặng Hùng Võ về việc cần kéo dài thời gian giải ngân với trường hợp đã vay nhưng vẫn còn khoản giải ngân sau ngày 1/6/2016. Điều này sẽ giải quyết được vấn đề liên quan đến lợi ích của người mua nhà và đảm bảo chính sách của nhà nước.
Nói về chính sách nhà ở xã hội cho người thu thập thấp, PGS.TS Hoàng Văn Cường, cho rằng con đường hỗ trợ cho người nghèo có nhà ở không phải nhất thiết cứ để người ta mua nhà mà có thể hỗ trợ theo hình thức cho thuê nhà với giá ưu đãi.
“Không thể nói dừng gói 30.000 tỷ thì nhà nước sẽ ngừng hỗ trợ nhà thu nhập thấp mà tôi cho rằng nhà nước sẽ có những chính sách khác, con đường khác. Nhà ở xã hội không phụ thuộc vào tính chất thị trường nên đừng lo ngại thị trường sôi động nhưng người thu nhập thấp vẫn không có nhà ở”, ông Cường cho hay.
Sau khi nghe ý kiến phản ánh của người dân, ngày 22/3 NHNN đã có công văn báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc giải ngân gói vay hỗ trợ mua nhà cho người thu nhập thấp (gói 30.000 tỷ đồng). Theo đó, trong trường hợp đến 1/6/2016 mà chưa giải ngân hết số tiền 30.000 tỷ đồng, NHNN sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét gia hạn giải ngân tái cấp vốn để các đối tượng khách hàng cá nhân, hộ gia đình vay để mua, thuê, thuê mua nhà ở; xây dựng mới, cải tạo sửa chữa lại nhà ở của mình được tiếp tục giải ngân với lãi suất ưu đãi đến hết 30.000 tỷ đồng của toàn bộ chương trình.
Theo số liệu từ Bộ Xây dựng về tốc độ giải ngân gói 30.000 tỷ đồng, tính đến 10/3/2016 các ngân hàng đã ký hợp đồng cam kết cho vay là 30.122 tỷ đồng đối với 46.246 khách hàng, đã giải ngân theo tiến độ 21.321 tỷ đồng.